ائتلاف طبقات متوسط شهری موجب وقوع رویداد عظیم اجتماعی جنبش مشروطه در تاریخ جامعة ایران اواخر دورة قاجار شد؛ اما سرنوشت ائتلاف و جنبش منتج از ائتلاف مشروطه خواهان پس از دوره ای نافرجام ماند. در این مقاله، با رویکرد ساختاری- نهادی مبتنی بر منطق زمانمند به این پرسش پاسخ می دهیم که چرا ائتلاف مشروطه خواهان در تاریخ مشروطیت ناپایدار بوده است و فضایی برای تحکیم توافق های میان ائتلاف کنندگان پدید نیام...

در دهه پایانی قرن بیستم خلأ قدرت ناشی از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در کنار اختلافات سرزمینی برخی اقوام با صورت بندی متکثر قومی ـ مذهبی و فقدان توسعه سیاسی موجب شد منطقه قفقاز جنوبی با ساختاری آنارشیک شکل گیرد. منطقه ای با سه جمهوری مستقل آذربایجان، ارمنستان و گرجستان، که با تداوم ناپایداری امنیتی همراه با عدم شکل گیری یک رژیم امنیتی مشترک نفوذ بازیگران منطقه ای و بین المللی را در روند تحولات م...

حرکت در جهت توسعه ای پایدار، نیازمند تصمیم سازی و تصمیم گیری مناسب در خصوص استفاده بهینه زمین شهری می-باشد. یکی از موضوعات مهم در چگونگی بهره گیری از زمین های شهری، موضوع چگونگی گسترش کالبدی ـ فضایی شهر و به عبارتی بهتر الگوی فرم شهرها می باشد. با توجه به ارتباط میان الگوی فرم شهر و ابعاد زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی پایداری شهرها، ارزیابی پیامدهای مثبت و منفی فرم های مختلف شهری یکی از موضوعات...

گذار از دورۀ صنعت یا تولید ـ ماده به دورۀ دانش یا تولید ـ دانش و در آستانۀ سدۀ بیست و یکم تغییراتی چون جهانی شدن، مطرح شدن بحث اقتصاد دانش، شکل گیری جوامع شبکه ای، و پیشرفت فناوری های اطلاعات و ارتباطاتْ فرایند توسعۀ فضایی و برنامه ریزی شهری در جهان را به شدت متأثرکرده و به نیاز به شکل گیری الگوارۀ نوین توسعۀ شهری، یعنی توسعۀ شهری دانش ـ پایه انجامیده که خواستار قانونمندی ها و ترتیبات فضایی نوین...

خیابان قزوین که امروز با نام خیابان سپه در شهر قزوین به آن اشاره می شود از مستحدثات شاه طهماسب صفوی در شهر قزوین به شمار می رود. بسیاری خیابان قزوین را نیای خیابان چهار باغ صفوی (شاه عباسی) اصفهان برشمرده و گروهی حتی از آن به عنوان اولین خیابان در فضای شهری ایران یاد می کنند1.  در این میان آنچه کمتر به آن پرداخته شده است، شناخت و معرفی ساختار فضایی خیابان قزوین است. اینکه خیابان قزوین چه فضاها ...

یکی از ویژگی های تحقیقات علوم انسانی، در این دوران، توجه به روش های تحقیق کیفی است که به لحاظ تعمق در پیچیدگی واقعیت، کارآمدی خود را در عمل نشان داده است. راهبرد دیرینه شناسی، در رویکردی پساساختارگرایانه، بدون مفروض گرفتن اینکه روابطی پیشاپیش تعیین شده باشد، شبکة مناسباتی را می کاود که در شکل گیری مفاهیم، به شیوة عملی نقش ایفا می کند. این روش، در واقع تحلیلی تاریخی است که چارچوبی جدید برای مطال...

به لحاظ نظری، رکود تورمی معضل اقتصادی و اجتماعی است که ریشه در اوضاع اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کشور دارد. یکی از چالش انگیزترین بحث های نظری برای مطالعه عوامل به وجود آورنده رکود تورمی، نقش سیاست های تعدیل اقتصادی در شکل گرفتن آن است. این مقاله با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی نشان می دهد که اجرای سیاست های تعدیل ساختاری در قالب شوک های وارده به قیمت های کلیدی، با ایجاد تورم های فزاینده و با به...

شهر و شهر‌نشینی حاصل روابط متقابل انسان و محیط است. ارتباط انسان با محیط پیرامونی خویش منجر به تحولات ساختاری و دگرگونی‌های مکانی زیادی شده که نمونه‌ای از آن پیدایش یک پدیده مکانی ـ فضایی تحت عنوان شهر می‌باشد. شهر از آن لحاظ که دارای کارکردهای گوناگون است در مطالعات جغرافیایی جایگاه مناسبی دارد. شکل‌گیری شهر و فرهنگ شهر‌نشینی در کشور ما سابقه زیادی دارد و استان گیلان نیز از مناطقی است که شهر‌ن...

آشکار است که در شکل پذیری و تحول سکونت­گاه­های روستایی، مجموعه عوامل و نیروهای متفاوت و متنوعی نقش آفرین هستند، اما همه آنها به نوعی متأثر از تعامل و ارتباط دو عرصه سکونتی(شهر و روستا) با یکدیگر   می­باشند.  بر این اساس، تحقیق حاضر به دنبال بررسی تحولات فضایی سکونتگاه­های روستایی پیرامون شهر نورآباد ممسنی، کمیت وکیفیت تغییرات، علل و عوامل بوجود آورنده و به طور کلی تأثیرگذاری­های حاصل از تعامل ب...