تحقیق اقدامی مشارکتی، رهیافتی جدید در علوم اجتماعی و روان شناسی تلقی می شود که معتقد است، نباید افراد مورد مطالعه در یک پروژه تحقیقاتی را صرفاً به عنوان یک آزمودنی یا عضوی از جامعة آماری محسوب کرد. در این تحقیق کلیة افرادی که با مسئله مورد تحقیق درگیر هستند، در کلیه مراحل تحقیق با تسهیل گر تحقیق (محقق) همکاری نزدیک می کنند. در این تحقیق، کنش و دانش، ارتباطی دوسویه با یکدیگر دارند و هدف اصلی جلب ...

برای نشان دادن نحوه شکل گیری روش های پژوهش در علوم انسانی و هم چنین موقعیت این علوم در عصر حاضر و جایگاه واقع گرایی انتقادی به عنوان رویکردی نوین در گستره اندیشه بشری در این زمینه ، در این مقاله مروری داریم، بر تحولات تاریخی مبانی نظری روش های پژوهش که منجر به شکل گیری روش های موجود در علوم طبیعی و اجتماعی شده است. این مرور، اولاً، تداوم مسایل را نشان می دهد، ثانیاً، اندیشمندان دیگری را که با این...

فیلسوفان و منطقیان مسلمان از سه قسم استدلال قیاس، استقرا و تمثیل، قیاس را یقین آور می دانند. استقرا را نیز با پیوندزدن به قاعده الاتفاقی یقین آور می دانند. اما تمثیل را یقین آور نمی دانند، هرچند امروزه همین تمثیل غیریقینی در فلسفه علم نقش به سزایی ایفا می کند. این سه قسم استدلال در این مقاله با یکدیگر مقایسه شده و به نقاط قوت و احیانا ضعف هرکدام اشارت رفته است

«محمدنقیب العطاس» یکی از موافقان و نظریه پردازان ایده اسلامی سازی معرفت است. در این رساله دیدگاه علم دینی عطاس، با توجه به مبانی معرفت شناختی، هستی شناختی و انسان شناختی وی گزارش و مورد بررسی قرار گرفته است. در گزارش، این نکته مورد توجه قرار گرفته که دیدگاه وی تنها شامل تهذیب و تکمیل علوم موجود نیست، بلکه دربردارنده دو مرحله تهذیب و تکمیل علوم موجود و تولید علوم جدید بر اساس مبانی اسلامی است. ه...

دیلتای از جمله کسانی است که به نشانه های تاریخی توجه، و آنها را وارد بحث هرمنوتیک کرده است. هرمنوتیک دیلتای نشان دهنده یک جریان فکری بین نظریه پردازان قرن نوزدهم است که پرورده مکتب رمانتیک بودند. برنامه وی برای تحلیل حیات بشری و مفهوم سازی وی از حیثیت تاریخی انگیزه مهمی را برای هایدگر به وجود آورد تا هرمنوتیک هستی شناسی خود را در انسان و زمان به وجود آورد. دیلتای کوشید برای روش شناسی علوم انسان...

بحث از نسبت علم و دین و مناقشات برخاسته از آن در غرب مسیحی و مادی، تاریخی پرماجرا دارد. پس از تفوق علم و به حاشیه رفتن دین در عصر جدید، تفکر مادی بر ابعاد مختلف حیات بشری از جمله بر جهان بینی علمی غلبه یافت. غلبه نگرش مادی به هستی و حیات منتهی به ظهور بحران های گوناگونی شد که بشر کنونی از آن رنج می برد. به گمان برخی، علم جدید در بستر تفکر و نظام ارزشی مادی روییده و تناسبی با تفکر و نظام ارزشی ا...

موضوع این پایان نامه« فرهنگ توصیفی علوم طبیعی (پزشکی، جانورشناسی، کانی شناسی و گیاه شناسی) در شاهنامه ی فردوسی» است. شیوه ی پژوهش، کتابخانه ای بوده است. نخست شاهنامه چاپ مسکو به طور کامل و با دقت مورد مطالعه قرار گرفت،ضمن آن که در برخی موارد،شاهنامه به کوشش خالقی مطلق نیز ، بررسی شد، شاهد مثال های هر بخش به صورت جداگانه یادداشت برداری گردید و بر حسب موارد کاربرد، طبقه بندی شد، فرهنگ نامه های که...

نوشتار حاضر قسمت دوم مصاحبه با استاد مصطفی ملکیان در باب روش شناسی در علوم سیاسی است که توسط دکتر سیدصادق حقیقت انجام و ویرایش شده است. این بخش ابتدا به مسائل روش شناسی در علوم سیاسی، و سپس به مسائلی در خصوص فلسفه سیاسی می پردازد.