در پژوهش حاضر با عنوان "بررسی تاریخی تدوین قواعد فقه امامیه از غیبت صغری تا پایان دوره متأخرین با تأکید بر روش شناسی" سعی بر آن شده، سیر تحول تدوین قواعد فقه، که بخشی از منابع مهم استدلال های فقهی در حوزه ی استنباط احکام می باشد را مورد بررسی قرار داده؛ تا راه گشای تحقیقات فقهی و اصولی بوده و مورد استفاده دانش پژوهان قرار بگیرد. بدین منظور تألیفاتی در زمینه قواعد فقهی که توسط فقها - از غیبت صغر...

بُعد قرآنی و حدیثی شخصیت‌های بازگشت به قرآن و بیداری اسلامی، از جمله آیة‌الله طالقانی در دو سده اخیر، امری در خور توجه است. آیة‌الله طالقانی چهره‌ای شاخص در مبارزات فرهنگی و سیاسی سال‌های قبل از انقلاب اسلامی است. مقاله حاضر در باره شیوه او در زمینه نحوه تعامل با اخبار و روایات در تفسیر پرتوی از قرآن و دیگر آثارش سخن می‌گوید. از جمله نقاط قوت شیوه طالقانی، ذکر روایات حاوی تفصیل ومصادیق احکام فقه...

سیر تاریخی »آیات الأحکام« در عصر پیامبر (ص) مورد بررسی قرار گرفته است. آیات الأحکام عمدتاً مدنی و پاسخ گوی حوادث و رخدادهایی هستند که در جامعه اسلامی آن روز، اتفاق افتاده است. با توجّه به عمق معانی آیات، پیامبر (ص) موظف بود پاره ای از حقایق و به ویژه جزئیّات احکام دینی را برای مردم تبیین و تفسیر کند. ممنوعیّت تدوین حدیث نبوی پس از رحلت پیامبر (ص) و عدم ظرفیّت یکسان اصحاب پیامبر (ص) در دریافت تفسیر ق...

یکی از مباحثی که در باب شهادت مورد تضارب آرای علمای حقوق و فقه قرار گرفته، بحث شهادت زنان است به گونه ای که نزد مشهور فقیهان در حق الله(به جز بحث زنا)، اصولاً شهادت زن، به تنهایی، اعتبار شرعی ندارد و مثبتحدّ نمی باشد. همینطور حقّ الناس غیرمالی، با شهادت زنان (اعم از انفرادی و انضمامی) قابل اثبات نیست، اما در حقّ الناس مالی، شهادت دو زن به انضمام یک مرد می تواند موجب اثبات دعوی شود. در برخی موارد که...

چکیده پول شویی یا تطهیر پول مجموع عملیاتی است که موجب می شود جلوه ای مشروع و قانونی به اموال نامشروع و غیرقانونی داده شود و این پدیده یکی از جرائم سازمان یافته فراملی است که دارای آثار و عوارض زیان باری در سطح بین المللی و داخلی در زمینه های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و امنیتی می باشد و به همین خاطر بسیاری از کنوانسیون های بین المللی از جمله کنوانسیون وین و پالرمو به جرم انگاری و مبارزه با آن تأکی...

پژوهش حاضر شامل پنج فصل در دو حوزه «فقه گردشگری وفقه آثار باستانی» است نویسنده در آن با رویکرد فقهی به دومقوله «آثار باستانی» و«گردشگری « درجهان معاصرمی پردازد و بر اساس ابواب فقه و فتاوای فقهای عظیم الشان متقدم ومتاخربه زبان عربی وفارسی واستفاده از قواعد فقهی، احکام مرتبط با «گردشگری، گردشگر و آثار باستانی» را بیان می دارد. نویسنده با استناد به قرآن و روایات و سیره مسلمین واصاله الاباحه حفظ آ...

از مشهورترین مکتوبات حدیثی شیعه در دوران امام صادق (ع) و هم از کهن ترین آثار حدیثی شیعیان متقدم، کتاب عبیدالله بن علی حلبی است که اولین مصنَّف شیعه نام گرفته است. گرچه در وثاقت عبید الله بن علی حلبی معمولا تردید نکرده اند، برخی معاصران انتساب این کتاب را به وی محل بحث دانسته اند. از این منظر، کتابی با تقسیم بندی براساس ابواب فقهی، مشتمل بر روایات عبیدالله حلبی و حتی روایات سایر اصحاب ائمه (ع)، تد...

ابلاغ پیام الاهی یکی از شئون مهم پیامبر و امام است، ولی این شأن تنها شأن پیامبر و امام نیست، بلکه معصومان شئون دیگری نظیر تفسیر، تفریع، تشریع، تربیت، ولایت، حکومت و ... داشته‏اند. در این مقاله می کوشیم شئون مختلف معصوم را تبیین کرده و مهم‏ترین تأثیراتی را که توجّه به این شئون در شناخت آموزه های گوناگون دینی دارد بررسی کنیم. مهم‏ترین این تأثیرات عبارت اند از: جداسازی آموزه های دین از امور غیر دین...

درباره قرائت قرآن توسط حائض، به طور کلی دو نظر از سوی فقها مطرح شده است. نظر رایج و پرطرف دارتر این است که قرائت قرآن توسط حائض در ایام حیض ممنوع و حرام است. در مقابل این نظر، قول دیگری قرار دارد که قرائت قرآن را در ایام حیض توسط حائض جایز می­ داند و طرف داران این قول برای اثبات نظریه خود، به دلایلی نقلی از جمله عموم آیات وارده درباره امر به قرائت قرآن و روایات و نیز دلایل عقلی استناد نموده­ ان...

برای فهم اصل آزادی قراردادی و دریافتن مبنا و منشاء اخلاقی آن در فقه شیعه و نظام حقوقیما، نباید به دنبال این اصل در متون فقهی بود بلکه باید به بررسی مبانی اخلاقی دو قاعدهای پرداختهشود که اصل مزبور در مفهوم خود متضمن آنها است . این دو قاعده عبارت است از آزادی درانعقاد عقد و آزادی عناوین. در این مقاله به دلیل گستردگی بحث تنها به مطالعه مهم ترین قاعدهمندرج در اصل آزادی قراردادی یعنی آزادی در عناوین...