یکی از شیوه­های مدرن روایت داستان، شیوۀ جریان سیّال ذهن است. در این نوع از روایت، گرچه نویسنده تمایل به ناپیدایی خویشتن دارد؛ امّا چنین به نظر می­آید که قسمت عمدۀ واقعه در همان لحظه­ای روی می­دهد که خواننده داستان را می­خـواند و بدین وسیـله در ذهـن شخصیّت­ها حضور می­یابد. رمان پیکر فرهاد عبّاس معروفی از جملۀ رمان­هایی است که بر طبق نظر برخی از صاحب­نظران نمی­توان به طور قطع آن را جزو آثار جریان سیّ...

چکیده طی دهه‌های پیشین، کتب و مقالات فراوانی در باب مباحث تئوریک داستان و داستان‌نویسی نوشته شده‌اند که هریک به‌نوبه خود در ارتقای چشم اندازهای نظری و عملی داستان‌نویسان یا خوانندگان آثار داستانی نقشی داشته اند. کتاب گشودن رمان اثر حسین پاینده از زمره این آثار است. این کتاب، پیشنهادگر روشی ساخت گرایانه و نسبتاً مرسوم در نقد و تحلیل رمان معاصر است؛ روشی بر مبنای خوانش تحلیلی صحنه آغازین و تبیین ...

جریان­شناسی عبارت است از شناخت حرکتهای ادبی به لحاظ نمایندگان، ویژگیها، دگرگونیها و درست ونادرست ها. پژوهش حاضر ابتدا به عرضه ی یک تعریف کلی از اصطلاحات «جریان­شناسی»، «غزل» و «معاصر» پرداخته است و بعد، جریانهای غزل معاصر را نام برده است و برای هر جریان، نماینده یا نمایندگانی را از میان غزل پردازان معاصر یادآور شده است و در ادامه ویژگیهای هر جریان را در غزلیات نماینده یا نمایندگان همان جریان طی...

چکیده ادبیات معاصر با ظهور نظریه های مختلف و نویسندگان جدید روبرو است. از جمله ی این نظریه ها جامعه شناسی ادبیات است که از نظریه های میان رشته ای محسوب می شود و به نوعی به بررسی جامعه شناختی – تاریخی در خصوص آثار ادبی می پردازد. در این پژوهش چهار اثر از آثار برجسته و پرفروش چهارده سال اخیر از چهار تن از نویسندگان زن(فتانه حاج سید جوادی، زویا پیرزاد، نازی صفوی، منیرو روانی پور) مورد بررسی ق...

نقد جامعه‌شناختی رمان یکی از انواع پرکاربرد نقد ادبیات داستانی است که بر مبنای پیوند میان ساختارهای اجتماعی و ساختار ادبی، قرائتی جامعه‌شناسانه از متن ادبی ارائه می‌دهد و در عین حال، جنبه‌های زیبایی‌شناسانۀ اثر را نیز در نظر می‌گیرد. این نقد مانند سایر انواع نقد ادبی وارداتی است و در بسیاری موارد میان نظریه و متنِِ بررسی‌شده پیوند محکمی وجود ندارد. هدف از نگارش این مقاله ارائۀ الگویی کاربردی از ا...

با ظهور رنسانس، رمان به علت برخورداری از قابلیت نشان دادن واقعیت­های زندگی، جای حماسه را می­گیرد و در نیمه اول قرن بیستم، جورج لوکاچ، رمان‌های رئالیستی را به عنوان اصلی­ترین شکل اثر ادبی هم‌خوان با جامعه بورژوایی مطرح می­کند. با پیوستن به مکتب مارکسیسم، دیدگاه­های فمینیستی در آثارش نمود پیدا می­کند. در ایران نیز رمان «چراغ­ها را من خاموش می­کنم»، اثر زویا پیرزاد یکی از رمان­ها...

یکی از حوزه­های پژوهشی و مطالعاتی مهم در ادبیّات تطبیقی، به بررسی سیر مکتب­ها، انواع و جریان­های ادبی و البتّه تبیین تفاوت­ها و همانندی­های سرگذشت و چگونگی ظهور و بروز و زوال این گونه­ها و جریان­ها و مکتب­ها در ادبیّات ملل مختلف اختصاص دارد. شعر حماسی، ادبیّات نمایشی، داستان و... در ادبیّات فارسی و عربی چه سیر و سرگذشتی داشته­اند؟ رمان تاریخی چگونه از ادبیّات اروپا به ادبیّات فارسی و عربی راه پیدا کرد...

چکیده:  داستان­ پردازی و قصه­گویی در سرزمین هند سابقه­ای طولانی دارد. آثاری چون «پنج تنترا» که از داستان­های مهم در تاریخ کهن هند به­شمار می­ر­وند و شهرت جهانی دارند، از این دسته­اند و نثر فارسی اگرچه پس از شعر در ادبیات فارسی پدید آمد، اما تا دوران معاصر به­ دلایل مختلف، شعر از نثر پیشی گرفت. نخستین دلیل این­که چرا در ایران نثر از نظرگاه ادبی کمتر به پای شعر می­رسد شایداین امر باشد که آن­چه د...

میرزا حبیب اصفهانی از شاعران، نویسندگان و مترجمان اواخر قرن سیزدهم هجری است و مهمترین دست آورد ادبی وی، ترجمه هنرمندانه اش از رمان سرگذشت حاجی بابای اصفهانی اثر جیمز موریه انگلیسی است.این ترجمه از این جهت ارزش دارد که یک آفرینش ادبی و هنری است و بر جریان نثر معاصر فارسی تأثیر بسزایی گذاشت. در این اثر مترجم ضمن حفظ اسلوب متین و مستحکم نثر قدیم از اصطلاحات و الفاظ عامیانه، طنز و فکاهه بهره گرفت و...