در این پژوهش تلاش می‌شود با بررسی جهانشناسی ارائه‌ شده در الهیات فلسفی اسماعیلیان، ضمن تحقیق در دیدگاه متفکران اسماعیلی‌مذهب نسبت به تاریخ بشر، به سؤالات مطرح شده در حوزه‌ی فلسفه‌ی نظری تاریخ از نقطه‌نظر این متفکران پاسخ داده شود و مهمترین مؤلفه‌های فلسفه‌‌ی تاریخِ اسماعیلیان بر اساس نظام‌های متفاوت آن با تاریخ‌نگری اسلامی مورد بررسی قرار گیرد. به نظر می‌رسد که تاریخ‌نگری اسماعیلیان علی‌رغم داشت...

 براساس اسناد تاریخی از جمله رسائل حکومت اسلامی، اندیشمندان و فقهای اسلامی در خصوص حکومت، حاکمیت، دولت، رابطۀ دولت با شهروندان، نظامات اقتصادی، سیاسی، اداری و مدیریتی حکومت، به‌ویژه ساختار و تشکیلات حکومت اسلامی نظریه‌پردازی کرده­اند. تأکید صرف بر اجرای احکام اسلامی با محوریت عنوان حکومت اسلامی، یا بحث در مورد مشروطه، شورایی یا جمهوری بودن حکومت اسلامی، بخشی از این نظریه­پردازی­ها را تشکیل می­د...

رساله نویسی از روزگاران گذشته در دنیای اسلام رواج داشت و دانشمندان و ادبا، نکته ها و یافته های مهم و ضروری خود را در قالب رساله عرضه می کردند. کار رساله نویسی‏ در روزگار میرسیدعلی همدانی (713-786ه‍.ق/ 1313-1384م.)، یعنی سده هشتم هجری نیز چون بسیاری دیگر از دوره ها رونق فراوان داشته است؛ چنان که بیشتر آثار هم روزگاران وی در قالب رساله نوشته شده است. در میان رساله نویسان آن روزگار، نام سیدعلی همد...

دربار? تفسیر آیهالکرسی کتب و رسائل فراوانی نوشته شده که یکی ازآنها رساله ی تفسیر آیهالکرسی تألیف سلیمان الجرجی است. پژوهش حاضر ضمن ترجمه این رساله به زبان فارسی به تحقیق درباره ی نکات مهم مطرح شده در این رساله پرداخته است که ازآن جمله می توان به مباحثی همچون توحید، اسماء و صفات الهی، شفاعت در قیامت، عرش وکرسی، دین، رشد و غیّ، عروه الوثقی، ظلمات و نور اشاره کرد. لذا نویسنده با استفاده از این نکات...

این پژوهش به شیوه توصیفی و تطبیقی نمادهای رسائل سهروردی را مورد واکاوی قرار داده و دلایل دیریاب بودن رموز آن و همانندی‌ها و وجوه افتراق آن را با «مصیبت‌نامه» عطار مورد تحلیل قرار می‌دهد. کاربرد نمادهای اساطیری، شخصی، ابداعی و کلان نمادهای چند معنایی بر ابهام تمثیل‌های سهروردی افزوده است. او با بینش اشراقی خود، حتی از نمادهای اساطیری برداشتی عرفانی- فلسفی ارائه داده و ...

مفهوم فقر تحت تلقی‌ها و برداشت‌ها، معانی متعدد یافته است، اما در سال‌های اخیر با برساخت شکل خاصی از آن به عنوان مقوله‌‌ای اقتصادی و مادی و به عبارتی نقصان و کمبود، از بازنمایی سایر چهره‌های فقر و فقرا در تاریخ ایران غفلت شده است. مطالعۀ حاضر با بازنمایی فقر در آثار مکتوب متفکران ایرانی بعد از اسلام، در پی خروج از فضای غالب مطالعات فقر در جامعه ایرانی است. الگوی نظری غالب در پژوهش، فهم فرهنگی و...

در رسائل مشرقی ابن‌سینا استفاده از زبان استدلال را کنار نهاده و حکمت خود را به صورت تمثیل و با استفاده از زبان داستانی بیان می‌دارد. مقالۀ حاضر در بررسی دلایل استفادۀ وی از هنر برای طرح مسائل فلسفی، ابتدا به کارکرد خاص صورت داستانی برای بوعلی پرداخته و نشان می‌دهد که زبان مخیل شعر در هدایت اخلاقی مخاطبین حکمت ابن‌سینا از جایگاه خاصی برخوردار است. در ادامه، با بررسی اشتراکات بین هنر و ا...