در سده­های نخستین مسیحیّت،  آیینی گنوسی (عرفانی) پا می­گیرد که در طول قرون متمادی در سراسر چهان پراکنده می­شود. این آیین جهانی، در ایران باستان، مانی را و در دورۀ اسلامی، بنابر نظر بسیاری از پژوهش­گران، اسماعیلیان را تحت تأثیر خود قرار می­دهد. پژوهش پیش رو، دو شاعر در ادبیات فارسی و عرب؛ یعنی ناصرخسرو اسماعیلی و ابوالعلاء معرّی را با معیار قرار دادنِ اندیشه­های گنوسیشان سنجیده است. در این­که ناصرخ...

ناصرخسرو آیین اسماعیلی را آگاهانه پذیرفته است و در آثارش سخت متأثّر از افکار و آرای اسماعیلیان است. او برای حفظ آرمان هایش، در بیشتر دیوان، مخالفان خود را به باد نکوهش و انتقاد می گیرد. این شاعر بزرگ از نفوذ کلامش به خوبی آگاه است و بیان نیرومندش را به استخدام تبیین اندیشه های اسماعیلی در می آورد. از میان انبیایی که ناصرخسرو، نام آنها را در دیوان آورده است، نام حضرت محمّد (ص) بیش از دیگر پیامبر...

ناصرخسرو شاعری بزرگ است که اشعار و آثارش در بیان کلام و فلسفه و عقاید دینی است، این شاعر بزرگ با عنصر خیال و وجوه بلاغت به اندیشه های دشوارکلامی و فلسفی، لباس نرم و لطیف سخن منظوم را پوشانیده است. مفاهیم عقلانی درکلام ناصر خسرو با هنرمندی او در بهره گیری از تشبیه و استعاره و صور خیال به وجوه و تصاویر زیبای حسی و ملموس مبدل گردیده اند. شور و حیات و تازگی درکلام و سخن ناصرخسرو ویژگی دیگری است که ...

متنبی(303-354هـ) و ناصر خسرو(394-481هـ) از جمله شاعرانی هستند که حکمت را در مضامین شعری خود جای داده و مفاهیم آن را به شکل والایی پرورانده اند. این دو شاعر بزرگ که مفاهیم متعالی حکمی را در قصاید خود بیان داشته اند جزء سردمداران این عرصه به حساب می آیند، با وجود شباهت ها، تفاوت هایی در میان آن ها در بیان مضامین حکمی دیده می شود که این پژوهش با بررسی بسامد این مضامین، سعی بر توضیح شباهت ها و تفاو...

چکیده: پایان نامه ای که در پیش رو دارید، به بررسی اشارات و تلمیحات کلیله و دمنه می پردازد. آثار ادبی هر ملتی بیانگر اوضاع اجتماعی، آداب و رسوم و رویدادهای فرهنگی مردم آن جامعه است. هر شاعر و نویسنده ای خواه ناخواه از جامعه خود تأثیر می پذیرد و نشانه ها و بازتاب این تأثیر، در اثرش تجلی می یابد. پرداختن به اشارات و تلمیحات، راهی برای آشنایی ما با جوامع گذشته است. درک بهتر زندگی، عقاید، آداب و...

إنّ أفضل شاعر استطاع أن یؤسّس شعر الزّهد فی الأدب العربیّ و أظهر مقدرته فی هذا الباب هو ابوالعتاهیّه الّذی یجب أن نعدّه رأس الشّعراء العرب فی هذا الغرض. أمّا الّذی أصبح شاعر الزّهد فی الشّعر الفارسیّ و وقف قسماً کبیراً من شعره علی هذا الموضوع، بحیث یشار إلیه بالبنان بسبب نظمه القصائد الطّوال فی الزّهد و الوعظ فهو ناصر خسرو القبادیانیّ البلخیّ. بحثنا فی هذا المقال یدور حول محورین أساسیین: أوّلاً: مقدّمه فی تعریف شعر ...

با مطالعه ی دیوان جمال الدّین اصفهانی در می یابیم که وی توانسته بسیاری از آداب و رسوم، قصص قرآنی، اعتقادات طبّی و نجومی و باورهای مردمی مربوط به روزگار خود را همراه با تصویرپردازی های خیالی به سلک نظم بیاراید و بدین وسیله میزان تأثیرپذیری خویش را از اندیشه های اجتماعی و بهره گیری از دانش های روزگار نشان دهد. این پایان نامه درقالب چهار فصل تهیه و تنظیم شده است:

پس از فردوسی، اغلب شاعران، فارغ از محتوای آثارشان، در سطوح گوناگون، از شاهنامه تأثیر پذیرفته‌اند. محمدباقر صحبت لاری یکی از برجسته‌ترین شاعران دورۀ بازگشت ادبی است که در دیوان خویش به میزان چشم‌گیری از شاهنامۀ فردوسی تأثیر پذیرفته است. صحبت لاری با شاهنامۀ فردوسی آشنایی عمیقی داشته و تلمیحات نادر وی به نام‌ها و داستان‌های کمتر شناخته شدۀ شاهنامه و دیگر شخصیت‌های حماسی و منابع غیر از شاهنامه، گو...

مدیریت و ارتقاء هویت شهری نیازمند چارچوبی است که سیمای شهر به عنوان بخش کالبدی آن را درکنار ابعاد فرهنگی و نیازهای کارکردی آن مدنظر قرار دهد. در نتیجه معنای سیما باید به منظر ارتقا پیدا کند. منظر شهر در تعریف صحیح، نه مجموعه ای از نماها و پوسته بناهای شهر بلکه منظومه ای از همه عناصر محسوس و قابل درکی است که بر حواس انسان تأثیر می گذارند و توسط مخاطب تفسیر و درک می شود.شهر ایرانی امروزی ، که به ...