تغییرهای عمیق، ساختاری و چندبعدی که در پی فتح ایران رخ نمود، برخی از مهم ترین عنصرهای تشکیل دهندۀ هویت ایرانی در عهد باستان را دگرگون کرد یا به نابودی کشاند. با از میان رفتن برخی از این عوامل مانند سرزمین /جغرافیا و دولت ایرانی و در پی آنها تغییر یکی از مهم ترین پایه های هویت ایرانی در عهد باستان یعنی دین، هویت ایرانی دچار بحران شد. ایرانیان را با توجه به پاسخی که به بحران پیش رو دادند می توان ...

سروش یکی از مهم ترین ایزدان اوستایی است که در گاهان، اوستای نو، و متون پهلوی خویش کاری های مختلفی داشته و در ادبیات ایران پس از اسلام نیز نام و نقش او بر جای مانده است. فردوسی (د 411 یا ۴۱۶ ق)، حماسه سرای چیره دست و بی بدیل ایران، در شاهنامه، در مقام گزارش باورهای دینی ایرانیان باستان، اوصاف و کارکردهایی را به سروش نسبت داده است. این مقاله، پس از بررسی تطبیقی ویژگی های سروش در گاهان، اوستای نو،...

در فصل اول، مشخصات آریاها و علت مهاجرت آنها و چگونگی تشکیل خانواده و نقش مرد و زن در دوره های مختلف ایران باستان و حق و حقوق آنها نسبت به یکدیگر و اخلاق و آداب و رسوم ایرانیان بررسی شده است . فصل دوم در دو بخش آمده، بخش اول درباره طبقات ممتاز و حاکمه اجتماع و در بخش دوم درباره طبقات عامه و غیر حاکم اجتماع مطالب آورده شده است . در فصل سوم، بخش اول نگاهی به دین و مذهب در دوران باستان و جایگاه آن ...

دین زرتشتی، آیین زروانی و آیین مهر چنان با باورهای نجومی عجین شده اند که بدون درکصحیح این باورها، شناخت درست این ادیان و مکاتب تقریباً امکان پذیر نخواهد بود . از جملهباورهای دینی-نجومی که در این ادیان اهمیت بسیار دارد، بحث هزاره اندیشی و دوره های کیهانیاست. اخوان الصفا نیز که انجمنی سری و عرفانی در قرن سوم و چهارم ه .ق در بصره و بغدادبودند، رسائلی را تدوین نمودند که آکنده از باورها و آرای دینی- ...

در روزگار سکوت تاریخ و عصر ناتوانی باستان شناسی این دین و اسطوره است که بشر را یاریگر شده است و او را از دریای تاریک و پرتلاطم رمز و رازهای ذهنی خویش به دنیای زیبای آرام و قرار توانایی رهنمون شده . آنچه بشر رابه ساختن و چگونه زیستن راهنمایی کرده ‘ دین بوده است . سخن از ماورا‘ عالم بالا و قدرتی مافوق ما ‘ سخنی است که از طریق دین به بشر الهام گردیده است . سخن از دین و تعریف دقیق آن کار بسیار دشوا...

ورود پارسی‌ها به انشان و حملات مکرر اقوام میانرودان، به‌ویژه آشور، علیه اقوام و دولت‌های منطقه، منجر به برقراری روابط دوستانه­ای میان پارسی‌ها و عیلامی‌ها در هزاره اول ق. م. و درنتیجه، نفوذ بسیاری از ویژگی­های سیاسی، فرهنگی، نظامی و اداری تمدن عیلام درمیان پارسی‌ها شد.در این مقاله تلاش شده است تا با کمک منابع میانرودانی، عیلامی، الواح تخت‌جمشید و پژوهش­های تاریخی، ضمن بررسی روابط میان پارسی‌ها ...

بدون تردید در مطالعات باستان¬شناسی مذهبی عصر ساسانی، آتشکده‌ها و چهارتاقی¬ها از اهمیت ویژه¬ای برخوردار است. آتش که در تعالیم دین زرتشت از عناصر مقدس و مورد احترام یکتا¬پرستان زرتشتی بود، در مدت نزدیک به پنج قرن حکومت ساسانی با احداث آتشکده‌ها و چارطاقی¬ها در سراسر امپراطوری تقدس ویژه¬ای یافت. چارطاقی نو یافته خانه دیو از جمله چهارتاقی¬های ارزشمند عصر ساسانی است که برخی محققین خارجی و باستان¬شنا...

زبان، تاریخ و دین به هم وابسته اند . شناخت یک ملت بدون آگاهی و شناخت از زبان و دین آن ملت ممکن نیست . در این رساله به دو بخش ازاوستا به نامهای ماه یشت و ماه نیایش در حوزه زبان پرداخته شده است . اسطوره ایزد ماه که به حوزه دین وابسته است نیز بررسی شده است. پس از ذکر پیشگفتاری در باب زبانهای ایرانی باستان، از جمله اوستا، هر کدام از دو متن اوستایی در دو فصل جداگانه ، آوانویسی و به فارسی نو برگرداند...

چکیده : نیچه یکی از مهم ترین و تأثیرگذارترین فیلسوفانی است که به موضوع انسان و زندگی از منظری نقادانه نگاه کرده است. نیچه را فیلسوف اخلاق دانسته اند. از دیدگاه او، انسان به عنوان موجود «خود باشنده ی ارزشگزار» شناخته می شود که خود ارزش های خویشتن را خلق می کند. در نتیجه انسان از دید وی بخش اعظم وجودش در حوزه ی اخلاق قابل بررسی است. عمده ترین نقد های او بویژه به حوزه اخلاقیات آدمی و مخصوصاً اخلاق...

عصر مفرغ همزمان با تدوین مکتوب اساطیر، افسانه ها و باورهای مذهبی در عیلام و سومر است که انسانبرای برخی موجودات همچون عقرب قدرت های ماورایی متصور می شود. در این دوره است که نقوش ترکیبی در هنرخاور نزدیک رواج می یابند. از آنجا که هر نقشی که در هر بازه زمانی– مکانی بوجود آمده به نوعی ریشه در باورهای مردم آن روزگار داشته است وجود نقوش ترکیبی چون عقرب- انسان می تواند بیانگر نوع نگرش مردم این دوره به ...