:در این مقاله ابتدا در قالب یک بحث نظری به بررسی دیدگاههای اثبات‌گرایی و مابعد اثبات‌گرایی در مورد امکان تأثیر گذاری ارزشهای دینی در علوم به خصوص علوم انسانی پرداخته شده است و با توجه به پذیرش نظری تأثیر ارزشها در علوم انسانی در دیدگاههای مابعد اثبات‌گرایی، تلاش گردیده تا ضمن بررسی گفتمانهای مختلف در مورد نحوه تأثیرگذاری ارزشهای دینی در علوم انسانی در دوران بعد از انقلاب اسلامی، وی...

آیه «ما فَرَّطْنا فِی الْکِتابِ مِنْ شَیْ‏ءٍ» یکی از آیات مورد اختلاف در میان مفسران و متکلمان است که یکی از عوامل آن، اختلاف در معناشناسی واژه «الکتاب» است. مفسران این واژه را به معانی مختلفی تفسیر نموده‌اند. در این بین، در اکثر تفاسیر، «الکتاب» به قرآن و لوح محفوظ تفسیر شده است به گونه‌ای که تعدادی از مفسران در تعبیر از رأی اکثریت، به خطا رفته‌اند؛ عده‌ای بر این باورند که اکثر مفسران مراد از «الکتاب» را ق...

این نوشتار به بررسی وجود «ده‌فرمان» در قرآن می‌پردازد. نویسنده نخست به دیدگاه‌ مفسران سنی پرداخته و به این نتیجه رسیده است که بیشتر مفسران اهل سنت بر این باورند که «الواح» که قرآن از نزول آن بر حضرت موسی7یاد می‌کند، الواح یک آیین‌نامه حقوقی مرتبط با قوانین شریعت یهود است. سپس به دیدگاه مفسران نخستین شیعه پرداخته و بدین باور رسیده است که مفسران نخستین شیعه با تمسک به دو واژه «موعظه» و «تفصیل» که...

آیه تطهیر یکی از پرمناقشه‌ترین آیات قرآن بین مفسران فریقین پیرامون مسئله عصمت اهل‌بیت^ است. مفسران شیعه «اهل‌البیت» را مختص خمسه طیبه^ می‌دانند و در مقابل، برخی از مفسران اهل سنت «اهل‌البیت» را مختص زنان پیامبر، برخی دیگر شامل زنان پیامبر و خمسه طیبه و برخی دیگر آن را اعمّ‌ از خویشان و اقوام پیامبر و ... می‌دانند. در این بین یکی از ادلّه مفسران شیعه بر این ادعا، «تغییر ضمیر» از جمع مؤنث به جمع مذ...

مقالة حاضر تلاشی است برای بررسی مبانی فلسفی و یا رویکرد فلسفی در اندیشة سیاست خارجی امام خمینی و از آنجا که حضرت امام یک فقیه، یک عارف و یک فیلسوف بودند، دیدگاههای حکومتی ایشان تحت تأثیر یافته‌های فقهی، عرفانی و فلسفی ایشان قرار داشت. برای مثال، «اصحاب قرارداد اجتماعی» در فلسفة غرب، هر سه به قرارداد اجتماعی معتقدند، اما از آنجا که رویکرد آنها به انسان متفاوت است، دیدگاههای حکومتی آنها نیز م...

در میان دانشوران مسلمان به شخصیتهای گوناگونی بر می خوریم که دارای گرایشها و مذاقهای متفاوتند، یکی صرفاً حدیثگر است که هیچ فتوایی و نظری اتخاذ نمی کند مگر آنکه مبتنی بر روایتی از پیامبر یا سلف صالح باشد. دیگری فرهیخته ای عقلگر است که هیچ اندیشه ای حتی تقلیدات را جز به تصویب عقل نمی پذیرد. سومی صوفی اهل ذوقی است که بیش از قال یا حال سر و کار دارد و پیوسته خوش دارد که در وجد و شوریدگی باشد و اگر به...

چکیده ندارد.

تعامل میان‌رشته‌ای قرآن و تاریخ از پیشینه‌ای طولانی برخوردار است. همواره مفسران در تبیین بخش‌هایی از قرآن بر خود لازم می‌دانسته‌اند که از تاریخ استفاده نمایند. با گذشت زمان روش‌هایی که مورخان استفاده می‌نمودند پیچیده‌تر شد و توانایی بالاتری را در حل مسائل خود به دست آوردند اما مفسران همسوی با این پیشرفت‌ها حرکت ننمودند؛ به همین خاطر در حوزه روش‌های تاریخی به کارگرفته شده ایشان آسیب‌های فراوانی ...

حج، گردهمایی بزرگ مسلمانان جهان، همواره یکی از جذابترین و بحث انگیزترین عبادات بوده است. بسیاری از عارفان و شاعران بزرگ با تعبیرهای مناسب، به توصیف آداب و مناسک حج پرداخته و هدف از آن را تشریح نمودهاند.نوشتار حاضر تلاشی است برای بیان دیدگاههای عارف بزرگ، شیخ محمد بهاری درباره حج و آداب آن و مقایسه این دیدگاهها با دیدگاههای شاعران و عارفان بزرگ پارسی گوی و به دست آوردن نقاط و نکات مشترک میا...

پس از عصر نزول قرآن درتاریخ تفسیر ،  شاهد بروز رویکردی هستیم که تفسیر قرآن را صرفا در بستر دانش حدیث دنبال کرده است.بر اساس این رویکرد باب نظرورزی واجتهاد در حوزه   معانی قرآن ، مسدود بوده است.به همین علت  بوده که شیخ طوسی از کسانی یاد می کندکه تفسیر  هیچ بخشی  از ظواهر قرآن را جزبه کمک خبر منقول جایز نمی شمرده اند. نشانه های آشکار حضور این جریان روایت گروی  را در  سده یازدهم هجری و در میان گفت...