هدف این نوشتار بررسی چالش های مقابل «استقلال» به عنوان هدف آموزشی است. پیگیری این مفهوم در دوران مدرن، ما را از بیکن به دکارت و کانت رهنمون می کند. کانت با جستجوی بسیار دقیق در تحلیل خطاهای تفکر البته، در ماهیت طبیعی اندیشه، فصلی ممتاز از معرفت شناسی را گشود. پیرس، مبدع دیدگاه پراگماتیستی ادعا کرد که اندیشه به لحاظ ماهیت دیالوگ گونه خود بسیار به زمینه، زبان و قرار دادهای اجتماعی وابسته است و ای...

اینکه هنر واجد حقیقت است یا نه، موضوعی است که پیشینه آن به دوران کهن رسیده، و امروزه نیز مناقشات متعددی پیرامون آن وجود دارد. در این میان، دیدگاه آگوستین، فیلسوف اواخر دوران باستان و اوایل قرون وسطی، در این باره هم پذیرش انسانی نسبت به هنرهای بازنمایانه و تجسمی را مدنظر قرار می دهد، و هم، راه را برای نقد و تفسیر آثار هنری بازمی کند. آگوستین هنرهای تجسمی را در پائین ترین درجه قرار داده، و آنها ر...

صحنۀ نمایشی، به عنوان زیرمجموعة عنصر تداوم، در بررسی زمان­روایی یک اثر، بررسی می­شود. در صحنة نمایشی، سخن بر سر این است که چگونه نویسنده در گزارش داستان، واسطه‌گری ابزارروایی را از میان بر­می­دارد به­گونه­ای که حوادث داستانی در برابر دیدگان مخاطب به نمایش درمی­آید و او حائلی میان خود و وقایع احساس نمی­کند و خود را درگیر وقایع و ناظر مستقیم حوادث می­بیند. از آنجا که داستان «گیله­مرد» همواره به ع...

پرسش، علاوه‌بر برخورداری از ویژگی‌های بلاغی و زبانی، یکی از عوامل ایجاد تفکر خلاق است. هدف از طرح پرسش در تفکر خلاق را عواملی همچون کنترل غیرمستقیم مخاطب، کسب اطلاعات از او، بررسی و آزمون، بیدارکردن اندیشه، به‌حرکت درآوردن و راهبری فکرها در جهتی معین و آشنایی با طرز فکر مخاطب می‌توان برشمرد. در فضای غیرگفت‌وگویی کمتر پرسشی عنوان می‌شود اما در فضای گفت‌وگو و دیالوگ، آنچه بیش‌از همه در سلامت بنیا...

تصوّر رایج دربارة غزل حافظ این است که ساختار گسسته و پریشان دارد، اما روایت‌شناسی نشان می‌‌دهد چنین ساختاری متناسب با نوع سخن و وضعیّت عصر شاعر است؛ این گسستگی ظاهری، با خوانش خواننده به انسجام منتهی می‌شود. ساحت سخن و معنایی که در غزلیّات حافظ وجود دارد، نیازمند «خوانش» مخاطبان اوست. شاعر برای درک این نظام روایی از سوی مخاطبان، هماهنگ با تمامیّت غزل به شگردهای متنوعی نظیر ترکیب توصیف، حادثه و گفت‌...

ساختار یک نمایشنامه و شخصیت‌های آن دو عنصر درهم تنیده‌اند که با تغییر یکی، دیگری نیز تغییر می‌کند. نقش شخصیت آن است که ویژگی‌ها و امکانات ظاهری افراد که توجیه کننده اعمال و تصمیمات آنهاست وارد نمایشنامه کند. این مهم به انجام نمی‌رسد مگر با کاربست شگرد‌های شخصیت‌پردازی. پژوهش حاضر برآن است تا با توجه به تعاریف شخصیت و اصول شخصیت‌پردازی از دیدگاه منتقدان ادبی، یکی از مهم‌ترین آثار نمایشی عرب با ع...

هدف از تحقیق حاضر شرح و تفسیر ارتباطات انسانی مبتنی بر روایت/حکایت و خوانشی متفاوت از دوستی در یک ارتباط میتولوژیکال است. با توجه به این‌که شعرا و متفکران یونان باستان برای مفهوم «کلمه» از میتوس استفاده می‌کردند و از دوره سقراط به این سو مفهوم لوگوس جایگزین آن گردید و رواج یافت؛ ابتدا با تفسیر مفهوم لوگوس درسنت پدیدارشناسی و روش هرمنوتیک گادامر بیان می‌کنم که گفت‌وگوی مبتنی بر لوگوس چگونه در مف...

وضعیت نابسامان اجتماعی، سیاسی و فرهنگی اروپا (و به‌ویژه آلمان) در آغاز سدۀ بیستم، هایدگر جوان را به سمت و سوی این پرسش فراخواند که: « نقش و مسئولیت یک متفکر در جامعه چیست؟» او در این زمینه نقش مهمی را برای تعالیم، عقاید و علایق دینی شخصی خود قائل بود، چرا که احساس می‌کرد با ایجاد تعامل میان دین و فلسفه، می‌توان میراث فکری و فرهنگی واحدی را برای کل مردم اروپا به‌وجودآورد و از این طریق مسئولیت خو...

پدیدارشناسی با هدف اتحاد بین سوژه و ابُژه و بازتعریف جدیدی از پیوند بین انسان و محیط پیرامون به جای قرارگرفتن مقابل یکدیگر، در مکاتب فلسفی ظهور نمود. پدیدارشناسی سینما نیز با سودای ایجاد ارتباط و دیالوگ بین تماشاگر و فضای فیلم در دو رویکرد اصلی در مطالعات سینمایی در اواخر قرن بیست، پی گرفته شد. یکی از این رویکردها متکی بر ادراک تنانۀ مرلوپونتی بوده و توسط ویوین سوبچاک در تجربۀ فضای سینمایی، تجزی...

یکی از مسائل بنیادی در علوم قرآن‌که به‌ویژه در مباحث اخیر این حوزه بسیار تأثیرگذار و موردبحث واقع شده مسئله وجود پیشین قرآن قبل از نزول تدریجی در ظرف خاص خود است؛ حال چه به‌عنوان یکی از واقعیات عالم در لوح محفوظ موجود بوده و ازآنجا به‌صورت تدریجی بر پیامبر نازل شده و یا این‌که از همان اوایل اوان بعثت به‌صورت دفعی در شب قدر از لوح محفوظ تا بیت‌المعمور یا ازآنجا بر پیامبر نازل شده باشد؛ در این می...