زمینه و هدف: بدیهی است که نویسندگان می‌بایست به منابعی مرتبط با موضوع پژوهش خود که اطلاعات مناسبی را در اختیار آنان قرارمی‌دهد، استناد نمایند. هدف از این پژوهش، بررسی رفتار استنادی اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی شهرستان یزد در مقالات به چاپ رسیده در مجلات فارسی این دانشگاه بود. مواد و روش‌ها: در پژوهش توصیفی حاضر، به تحلیل استنادی و بررسی وضعیت خوداستنادی 410 مقاله‌ی چاپ شده با ...

این مقاله که بخشی از رساله «ریخت شناسی قصیده در ادب فارسی» نوشته نگارنده است، تحقیقی در باب وزن ها و بحرهای استفاده شده در قصاید ادب فارسی است که از قرن چهارم تا دوره معاصر (بهار) را در بر می گیرد. در این تحقیق، 50 قصیده اول دیوان شاعران معروف قصیده سرا در هر دوره ادب فارسی مورد بررسی قرار گرفت و انواع وزن و مضمون های مورد علاقه آنها مشخص شد که نتایج این بررسی به صورت مقاله زیر درآمد. در این نو...

امین الریحانی از ادبان برجسته و متعهد لبنانی سالهای (1940-1876) متولد فریکه روستای کوچکی در بخش میانی لبنان می باشد.اندیشه و تفکر و توجه به مضامین انسانی چون بنای جامعه جهانی و آرمانی، آزادی، مبارزه با جهل و تعصب و در حیطه تفکر سیاسی و قومی، تلاش برای وحدت کشورهای عربی از او چهره ایی ادیب و اندیشناک، توانا و متعهد نمایانده است.عمده ترین آرمان ریحانی ایجاد امپراطوری متحد و قدرتمند عربی است که از...

نویسندگان معاصر عرب، در نگارش تاریخ ادبیات عربی، از همة روش‌های تاریخ‌نگاری ادبی بهره جسته‌اند، این روش‌ها، با همة اشتراکات خود، در موضوعاتی مانند دسته بندی مراحل تاریخ ادبیات عربی، روش شناساندن نویسندگان و شاعران، بررسی انواع شعر و نثر و تحلیل مضامین و درونمایه‌های شعری، متفاوت از یکدیگرند و هر کدام بر دیگری از امتیازاتی برخوردار است. در این نوشتار، با توصیف کتاب‌های تاریخ ادبیات عربی که در د...

ادب مقارن یا ادب تطبیقی در تاریخ ادب فارسی و عربی ریشه ای کهن دارد و در تاریخ معاصر نیز به خصوص درکشورهای عربی به ویژه مصر آثار قابل اعتنایی در این زمینه به چشم می خورد و مقایسه دو شاعری همچون بهار و شوقی ازآن جهت مورد تأکید است که هر دو شاعر از شرایط سیاسی، فرهنگی و مذهبی نسبتأ مشترکی برخوردارند و در یک عصر زندگی می کنند. از سوی دیگر هر دو متعلق به دو تمدن کهن ایران و مصرند و شعراء درجه یک زما...

حماسه نوع ادبی بسیارکهنی است که از روزگار باستان تا به امروز مورد توجّه بسیاری از ملل وجوامع بوده است. پیدایش این نوع ادبی در ادبیّات برخی ملّتها درگرو وجود شرایط خاصّ تاریخی و اجتماعی وفرهنگی است و نیز ویژگیهای ادبی و هنری خاصّی دارد. بی گمان شاهنامه فردوسی به عنوان یکی از شناخته شده-ترین متون حماسی جهان، هم بر آمده از چنین اوضاع و شرایط خاص است و هم دربردارنده عناصر اصلی یک متن حماسی. ازسوی دیگر، ...

به کارگیری میراث گذشته، ادب معاصر عربی را به کلّی دگرگون ساخت. صلاح عبدالصّبور نویسنده و شاعر مصری، از جمله ادبایی است که با استفاده­ی هنرمندانه از این میراث، دغدغه­های انسانی و اجتماعی خود را به خوبی بیان کرده است. به کاری­گیری ادب صوفیانه، مانند داستان حلّاج و بُشرحافی، و استفاده از ادبیّات فلکلور (عامیانه) از قبیل ماجراهای سندباد، نمونه­هایی از کاربردهای میراث پیشین در آثار وی است. او  به اقتضای ...

اعراب قرآنی و تجزیه و تحلیل این متن مقدس بر اساس قواعد عربی، یکی از کهن­ترین علوم اسلامی قرآنی به شمار می‏آید. از سوی دیگر، به دلایلی گاه برای یک یا چند لفظ و عبارت قرآنی، اعراب‏های مختلفی ذکر شده یا محتمل می­شود. در اینجا، به توجیه صحت این اعراب‏ها یا نقد و بررسی صحت و سقم آنها نیاز می­شود. علم توجیه اعراب قرآنی، در حقیقت، متصدی این مسئله است که بر اساس مستندات متعدد، به توجیه و نقد و بررسی اع...

صاحب نظران در زمینه رعایت استانداردهای ساختار مقاله‌های علمی – پژوهشی، اصول، قواعد و ضوابط خاصی را در نظر دارند که پایبندی به این موارد نیازمند مهارت، تجربه و دقت فراوان می‌باشد. پژوهش حاضر، بر آن است تا به نقد و بررسی ساختار 6 مقاله چاپ شده در مجله ادب عربی دانشگاه تهران  در حوزة ادبیات عصر میانه، و میزان انطباق آن با استانداردهای مقاله‌های علمی – پژوهشی بپردازد. بررسی استانداردهای مربوط به سا...

در حوزة زبان شناسی و نظریه های ادبی، زبان فارسی و عربی معاصر سخت متأثر از ترجمه است. با مقایسة کتاب ها و مقالات فارسی و عربی در حوزة نقد ادبی در می یابیم که مترجمان عرب زبان به رغم ترجمه های متعدد برای هر اصطلاح، عملکرد مقبول تری دارند. شاید از دلایل این موفقیت قابلیّت اشتقاقی زبان عربی باشد. اصطلاح «intertextuality» در زبان عربی به «التّناصّ»، «تداخل النّصوص»، «التفاعل النّصی» و معادل های دیگری ترج...