بسیاری از شرح حال ها و سفرنامه های دورة قاجار، تغییراتی تدریجی را در فرهنگ زندگی خانواده های اعیانی تهران به ویژه از اواسط دورة ناصری گزارش داده اند. برخی از این تغییرات، تعریف نقش زن در خانواده را به تدریج تغییر داد. هدف این مقاله، بررسیِ چگونگیِ تغییرِ کالبد، تزییناتِ نقاشی و ساختارِ خانه بر اساس بازتعریفِ نقش زن در تهران دورة قاجار است. از آنجایی که ملاحظة جایگاه زنان در بافت و زمینة دورة قاجار، ب...

«ظفرنامه»، اثر «حمدالله مستوفی»، مورخ و جغرافینویس مشهور ایرانی دورة مغول، کتابی منظوم در تاریخ ایران بعد از اسلام، تا سال 735 هجری است. با همة اهمیتی که این کتاب در مطالعات تاریخی دورة مغول دارد، هنوز به طور شایسته مورد توجه واقع نشده و در سایة اثر سترگ تاریخی دورة مغول؛ یعنی «جامعالتواریخ» قرار داشته است. به عبارت دیگر، به دلیل اینکه منبع اصلی نویسنده در تنظیم بخش تاریخ مغول، کتاب «جامعالتوار...

اکوسیستم ها و ساختارهای فیزیکی جوامع انسانی با شرایط اقلیمی بهنجار تنظیم شده اند ودر زمان رخداد پدیده های اقلیمی حدی، به ندرت می توانند خود را تجهیز و آماده کنند. در نتیجه تغییر در زمان وقوع رویدادهای حدی اغلب می تواند آثار چشمگیری بر اکوسیستم ها و جامعه نسبت به تغییر در شرایط متوسط جوی داشته باشد.در این بررسی رفتار وپیش بینی دورة بازگشت رویدادهای اقلیمی حدی مانند خشکسالی وسیل و تجزیه وتحلیل شا...

منشآت ومکاتیب، از جمله منابع مهم و موثق هر دورة تاریخی محسوب می­شوند و در لابه لای فرمان ها و نامه های مندرج در آنها می­توان به نکات مهم سیاسی، اقتصادی و اجتماعی، اقشار و طبقات، مناصب و مشاغل و به طورکلی، ساختار اداری یک حکومت یا دورة مشخص تاریخی پی برد. مجموعة منشآت نصرالله بن عبدالمؤمن منشی سمرقندی نیز یکی از منشآت دورة تیموری است که بین سال­های 814 تا 845 هجری قمری تألیف و تدوین شده است. هدف...

فراسنجه‌های ژنتیکی و فنوتیپی برای سودآوری در سه دورة اول شیردهی و مجموع سه دوره به‌عنوان طول عمر تولیدی در گاوهای هلشتاین ایران، با اطلاعات 82065 گاو از 423 گله که در سال­های 1379 تا 1390 به‌وسیلة مرکز اصلاح نژاد دام و بهبود تولیدهای دامی ایران گرد­آوری شده بود، برآورد شد. داده‌های اقتصادی از سه گاوداری بزرگ استان اصفهان گرد­آوری شد. برآوردها در قالب مدل حیوانی دو صفتی و با نرم­افزار 2.VCE.6 ان...

در مطالعة حاضر به پیش‌نگری اثرهای تغییرات آب و هوایی بر درجة روزهای نیاز سرمایشی و گرمایشی ایستگاه‌های منتخب ایلام و دهلران از طریق دادة مشاهده‌ای و دادة شبیه‌سازی‌شدة دورة آینده براساس برون‌داد مدل‌های CMIP5 پرداخته شد. بررسی دادة واقعی دورة پایه نشان داد که روند افزایشی و کاهشی به‌ترتیب برای نیاز سرمایشی و گرمایشی در ایستگاه‌های ایلام و دهلران وجود دارد. در دورة آینده نیاز گرمایشی در هر دو سن...

در طول زمان، الگوهای پوشش زمین و به دنبال آن کاربری اراضی دچار تغییر اساسی می‏ شوند و عامل انسانی می‏ تواند بیشترین نقش را در این فرایند ایفا کند. شناسایی این تغییرات می تواند به مدیریت آیندة منطقه کمک کند. بر این اساس، هدف اصلی این پژوهش، پایش تغییرات کاربری ـ پوشش اراضی در محدودة استان همدان طی سه دهة اخیر بوده است. بنابراین، تغییرات ایجاد شده در محدودة مطالعه شده، تصاویر سنجندة tm سال 1989، ...

پس از تشکیل حکومت اسلامی به دست پیامبر اکرم (ص) و به دنبال آن تشکیل حکومت خلفا، در مقاطعی خاص، دولت های اسلامی با افزایش یا کاهش درآمد و در برخی مواقع با هزینه های غیر قابل پیش بینی روبه رو می شدند. کاهش درآمد و دست یابی به منابع جدید مالی سبب شد دولت ها برای جبران کمبود هزینه ها به فکر راه حل های تازه ای بیفتند. یکی از این راه حل های پیشنهادی «مالیات بر بازار» بود که بسیار مورد توجه قرار گرفت....

زرتشتیان، از اقلیت‌های دینی ایران، تا اواسط دورة قاجاریه مثل اغلب ساکنان ایران از داشتن سواد و مدرسه محروم بودند. آموزش و پرورش در میان زرتشتیان بیش‌تر آموزش مسائل دینی را شامل می‌شد. شکل‌گیری مدارس جدید از زمان ورود نخستین فرستادة پارسیان، «مانکجی لیمجی هوشنگ هاتریا»، عملی شد، او توانست در مدت حضورش در ایران مدارسی را برای کودکان زرتشتی تأسیس کند. بعد از او هم دیگر فرستادگان پارسی ازجمله کیخسر...

بررسی رخداد خشکسالی، به منزلة حادثه‏ای محیطی، از جایگاه ویژه‏ای در مدیریت منابع‏ طبیعی و نیز برنامه‌ریزی‏های مرتبط با مدیریت منابع آبی برخوردار است. در این تحقیق به بررسی اثر تغییر اقلیم بر ویژگی‏های خشکسالی در ایستگاه‏های منتخب سینوپتیکی شمال ‏غربی ایران با کاربرد مدل گردش عمومی جو HadCM3 تحت سناریوی A2 اقدام گردید. بدین منظور، با بهره‌گیری از مدل کوچک ‏مقیاس‌‌کنندة آماری[1] SDSM 4.2.9، ریزمقی...