رنج و دلتنگی ناشی از دوری از سرزمین محبوب به صورت واگویه یا اعتراض در ادبیات فارسی نمودار شده است. نوستالژی به شکل بازگشت به خاطرات گذشته و فرافکنی غم غربت در شعر و داستان دوران زندان و تبعید شاعران و نویسندگان فارسی زبان، رنگ برجسته ای دارد. از این میان رمان رئالیستی معاصر دربردارندۀ خاطرات نویسندگان تبعید شده است که با عناصر تاریخی، سیاسی و اجتماعی گره خورده است. احمد محمود به عنوان نویسندۀ و...

داستان حضرت سلیمان به دلیل گستردگی و تنوّع ماجراها، تأثیرات گوناگون و متفاوتی در متون ادب فارسی گذاشته است که آن را از داستان دیگر پیامبران ممتاز می­کند. با وجود قدمت روایت این داستان در منابع آیین یهود، قرآن کریم، بهترین و نخستین منبع شاعران و عارفان برای استفاده بوده است. موضوعاتی مانند عدالت سلیمان، منطق الطّیر دانستن او، تسلّط بر دیوان و...از جمله روایات قرآنی داستان سلیمان است؛ ولی با این وجو...

ادبیات فارسی زمینه مناسبی برای بیان مضامین اخلاقی در قالب های مختلف بوده که یکی از این قالب ها، داستان های عاشقانه منظوم است که تجلی گاه ادبیات غنائی فارسی است. این رساله عهده دار بررسی و تحلیل مفاهیم اخلاقی در منظومه های عاشقانه ادبیات فارسی تا پایان قرن ششم هجری است (وامق و عذرای عنصری، ورقه و گلشاه عیوقی، ویس و رامین فخرالدین اسعد گرگانی، خسرو و شیرین، لیلی و مجنون و هفت پیکر نظامی). برای تح...

داستان لیلی و مجنون، روایتی نا مکرّر از کهن داستان «عشق» است که گذر روزگاران، غبار کهنگی بر رخساره اش ننشانده است. تمام تلاش نگارنده بر آن بوده است که با کاوش های اینترنتی و کتابخانه ای، سیر تحول این داستان را، قدم به قدم، در ادبیات عربی و فارسی به بررسی بنشیند؛ باشد که نقطه عطفی برای پژوهش های بیشتر در داستان «لیلی و مجنون»، از این منظر باشد. خاستگاه اولیه داستان، بادیه نجد، در سده نخست هجری اس...

بدون شک در نقد و تحلیل هرنوشته، بررسی زبان آن، به عنوان ابزار پدیدآورنده، جایگاهی ویژه دارد. اما به نظر می رسد در بررسی کامل و منصفانه از یک اثر ادبی، اعم از داستان، زبان، باید، تنها نه به عنوان ابزار پیدایش و به صورت پدیده ای جدا، بلکه به عنوان یک عنصر، درکنار دیگر عناصر و در رابطه ای متقابل با آن ها مورد بررسی قرارگیرد. عناصری که درکنار یکدیگر ساختار اثر ادبی را پی می ریزند. با این توضیح، هد...

رمان تاریخی و کوتاه «آن مادیان سُرخ یال» اثر محمود دولت آبادی، بُرشی از زندگی امرؤالقیس، شاعر عاشقانه سرای دوران جاهلی و شرح ماجرای یک خونخواهی قبیله ای ـ عاطفی است. نویسنده در قالب این رمان، یک شبه افسانه تاریخی را با دنیای امروز پیوند داده است. از جنبه زبان روایت، این رمان با مایه داشتن از نثرهای کلاسیک، از دیگر رمان های دولت آبادی متمایز شده است. زبان انتخابی او در این رمان، کاملاً با فضا و عصر...

این کتاب ه به سه باب تقسیم می شود: باب اول را به اخبار مجنون، در ادبیات کلاسیک و معاصر عرب اختصاص داده شده است . در ابتدای این باب ، فصلی را به بیان خاستگاه غزل عذری اختصاص داده ایم. غزل عذری نوعی از انواع ادبی است که اخبار و اشعار مجنون در ادبیات عرب می باشد،ای کاش ، در قالب آن سروده شده است . باب دوم به اخبار مجنون در داستانهای فارسی اختصاص یافته است ، به این منظور، تمام داستانهایی را که دربا...

رساله ای که پیش رو دارید، با هدف تحلیل ساختار روایت و واکاوی عناصر داستان های کوتاه نویسنده معاصر سوری زکریا تامر و تطبیق آن با داستان های غلامحسین ساعدی نگاشته شده است. هدف از تطبیق آثار دو نویسنده معاصر سوری و ایرانی، به هیچ وجه ثابت کردن تأثیر پذیری این دو نویسنده از یکدیگر نیست،بلکه پژوهش حاضر می کوشد تا نزدیکی دیدگاهها و شباهت ساختاری آثار این دو نویسنده هم عصر را بررسی کند.شباهت های ساخت...

پژوهش حاضر بر اساس مدل دیکسون (2005) به بررسی تصریح ساختاری اختیاری زبان انگلیسی در ترجمه‌های فارسی- انگلیسی سه گونه‌ی ادبی می‌پردازد. هدف از این پژوهش آزمودن نتایج بدست آمده در پژوهش اولاهان (2001) است که موضوع مورد نظر را در دو پیکره زبانیTEC و BNC مورد بررسیده است. همچنین این پژوهش بر آن است رفتار تصریح ساختاری را در ترجمه‌های انگلیسی سه گونه ادبی بررسی نماید. بررسی موردی بر روی 13 شعر، 4 نم...

در دهه های اخیر زن و مسائل مربوط به او، مورد توجه بسیاری از نویسندگان و شاعران ایرانی قرار گرفته است. در آثار بسیاری از بزرگان این دو عرصه، شاهد پرداختن به مسائل این جنس ظریف هستیم اما آن چه که بیشتر حائز اهمیت است آن است که اکثر ادیبان و شاعران به صورتی کاملاً کلیشه ای و سطحی به بررسی زن و مشکلات او پرداخته اند، محمود دولت آبادی به عنوان نویسنده ای توانا و معاصر در این زمینه توانسته است گوی سبق...