رساله حاضر با هدف بررسی پدیده بیگانگی در داستان های نویسنده و شاعر فلسطینی جبرا ابراهیم جبرا و واکاوی عناصر داستان و ساختار روایت شناسی این داستان ها و ارتباط این عناصر و ساختار با مفهوم بیگانگی به رشته تحریر در آمده است. در عصر کنونی ساکنان سرزمین فلسطین به دلیل رویارویی با بحران هایی مانند آوارگی و غربت، ترس از استعمار و فشارهای اقتصادی و سیاسی، بیش از دیگران گرفتار بیگانگی بوده اند. جبرا اب...

روایت شناسی یکی از حوزه های مطالعاتی است که به دنبال بررسی نظام حاکم بر روایتها و کشف و دریافت مناسبات و پیوندهای درونیِ اجزای سازندۀ روایت است. ساختارگرایانی نظیر گرماس، تودوروف، ژنت و برمون در مطالعۀ روایت بیشتر به کشف الگوها و بن مایههای زنجیرهای داستانها توجه کرده اند. گرماس کار خود را براساس زبان شناسی سوسور و یاکوبسن آغاز کرد و تحت تأثیر تفکر آنها، هستۀ پدید آمدن قصه ها را در تقابل کنشگرها...

در مقاله ی حاضر، پس از مرور انواع کانونی سازی روایی و ابزارهای کلامیِ آن از نظر روایت پژوهان سنتی، با رده-شناسی تازه ای از اقسام کانونی سازی تحت عنوان «کانونی سازی فرضی» نیز آشنا خواهیم شد. منظور از کانونی سازی فرضی، امکان دریافت تجربه ای ادراکی مفهومی است از موضعی که کانونی ساز هرگز در آن حضور نداشته است. توصیف (و سپس تبیین) این نوع کانونی سازی نیازمند بهره گیری از دیدگاه های زبان شناختی و فلسف...

تحلیل گفتمان رویکردی میان رشته ای است که از طریق مطالعات تحلیل متون، زبان شناسی، سبک شناسی و نقد ادبی با ادبیات مرتبط است. در واقع تحلیل گفتمان با دخالت دادن عواملی همچون ایدیولوژی، قدرت، تاریخ و ... در ارتباط با زبان ها از جمله طنز به تفسیر متن کمک می کند.. زکریا تامر، ادیب و روزنامه نگار سوری است که با «داستان‌های کوتاه طنز» در جهت مبارزه با خفقان سیاسی و بیداری اجتماعی گام برمی‌دارد. د...

رویارویی آدمی با پدیده های چشم گیر زمینی در گذر سالها، گاه به پیدایش برخی نوآوری های فرهنگی انجامیده است، آنچه در پرتو دانش نوپای "زمین مردم شناسی" قابل بررسی است و در این جُستار از آن سخن می رود. در این میان، پدیده ی زمین داستان از جمله ی نمونه هایی است که در پی هم آمیزی درونمایه های زمینی و فرهنگی در بستر اندیشه ی انسان، هستی و نمو می یابد. جستارِ پیش روی، با نگاهی به زمین داستان کوه پیرزنه، به...

تحلیل داستان از منظر تجزیۀ عناصر آن، امروزه یکی از نوین‌ترین شیوه‌های تحقیقات ادبی است که کانون توجّه بسیاری از دانش‌پژوهان قرارگرفته است. روش فرمالیست‌های روسی که منجر به مکتب ساختارگرایی شد، بر روش تحقیقات پژوهشگران مؤثر واقع شد. ساختارگرایان معتقدند که هر داستان را می‌توان به ساختار‌های روایی تجزیه کرد. مهم‌ترین چهرۀ برجسته و تأثیرپذیر از روش فرمالیست‌ها ، ولادیمیر پراپ است. پراپ با بررسی یک­...

ریخت شناسی علمی جدید در زمینه ی پژوهش های ادبی است که درسالهای اخیر توجه بسیاری از منتقدان ادبی را به خود معطوف کرده است. این نوع نقد در نظر دارد تا تأثیر مضمون بر قالب آثار و تأثیر متقابل موضوع بر انتخاب قالب را آشکار کند و ارتباط این دو را با یکدیگر بررسی نماید. ادبیات گذشته ی ما سرشار از آثار قابل توجه و ارزشمندی است که می توانیم با دیدگاههای نقد نو به سراغ آنها برویم و آنها را ارزیابی و باز...

دانش نشانه شناسی در برخورد با متون ادبی به دنبال کشف ژرف ساخت هایی است که در زیر جنبه های به ظاهر متفاوت قرار دارند. بنابراین داستان های گوناگون از آنجا که موقعیت های کهن و ساده را توصیف می کنند توجه بسیاری از نشانه شناسان را برای دست یافتن به ساختارهای روشن و منسجم جلب کرده است. در این پایان نامه نیز، که در 5 فصل تدوین شده، سعی شده است تا بر اساس مفاهیم اصلی نشانه شناسی به بررسی نظام نشانه ای ...

نگارنده در این نوشتار به مطالعه ی داستان یوسف در قرآن و کتاب مقدس از منظر نشانه- معنا شناسی می پردازد. موضوع نشانه- معناشناسی مطالعه معناست. لازم به ذکر است که این روش تحلیل ادبی، تنها به بررسی چگونگی آشکار شدن معنا محدود شده و هرگونه رجوع به معنای ثانوی، خلاف اصول بنیادین این شاخه علمی تلقی می گردد. در این نوشتار، داستان یوسف با دو رویکرد "معنا شناسی روایت" و " گفته پردازی" بررسی خواهد شد. در ...

یکی از معروف¬ترین شیوه¬های دسته¬بندی داستان¬ها، ریخت¬شناسی است. نخستین¬بار ولادیمیر پراپ، محقق روسی، با توجه به ساخت روایت و کوچکترین واحدهای سازندۀ آن، این شیوه را ابداع کرد و در تقسیم¬بندی قصّه¬های پریان روسی به کار گرفت. قصّه¬های پریان، که افسانه جادویی نامیده می¬شود، داستانی است که در جهانی غیر واقعی رخ می¬دهد، مکان و شخصیت¬های معین ندارد و سرشار از رخدادهای شگفت و باورنکردنی است. پراپ در برر...