آریایی‌ها که یکی از اقوام بزرگ هندوایرانی (شاخه‌ای از اقوام اولیة هندواروپایی) هستند، نیاکان باستانی تاجیکان به‌شمار می‌آیند. در این مقاله به باورها و اعتقادات آریایی‌های ساکن در آسیای مرکزی که ریشه در باورهای اجدادشان، یعنی اقوام هندواروپایی دارد، اشاره شده است. نگارنده با تشریح نظریات دانشمندان و سیاحان مختلف ازقبیل آرتور کریستین‌سن، دانشمند دانمارکی، و سیوان تسزان، سیاح چینی، و همچنین بررسی ...

بشر در تاریخ دیرپای خود از ‌اندیشه‌های دینی متنوعی بهره‌مند بوده است. پرستش مادر- خدایان، یکی از انواع آنهاست. تندیسه‌های فراوان به دست آمده از حفاری‌های انجام‌شده در مناطق گوناگون، مؤید وجود سنت پرستش مادر- خدایان و ایزدبانوان، کهن‌ترین سنت مذهبی، در جهان قدیم است. این سنت به مثابه یکی از باورهای پراهمیت ایران باستان نیز درخور بررسی است. مقاله پیشِ رو به بررسی برجسته‌ترین ایزدبانوان ایران باستا...

کهن‌ترین بازمانده‌های نوشتاری در هند مربوط به آریایی‌های وده‌ای است. نخستین بار در این آثار آموزۀ سمساره مطرح می‌شود. آریایی‌ها در رویارویی با بومیان، در طول زمان، برخی درونمایه‌های دینی آنان را گرفتند و با باورهای خود هماهنگ کردند که در این میان آموزه‌های فروهر، هم‌تباری یا توتمیسم (هم‌تباری انسان – گیاه) و تجلیل نیاکان بیشترین سهم را داشته‌اند. این آموزه‌ها وقتی در روند کوچ به دیار هند می‌رسد...

پایه‏های اندیشه‏ی بسیاری از شاعران معاصر فارسی بر اسطوره ، آیین های کهن و فرهنگ ایران باستان استوار است.« بازتاب آیین های ایران باستان در شعر معاصر» پژوهشی است که میزان تأثیرگذاری بنیادین این اندیشه ها را مورد بررسی قرار داده تا بهره مندی شاعرانی که گرایش بیش تری به اسطوره دارند،همچون:احمد شاملو،مهدی اخوان ثالث،سیاوش کسرایی،حمید مصدق و محمدرضا شفیعی کدکنی را از آیین و اسطوره بسنجد.اسطوره ها و آ...

اسطوره رویدادی است که در زمان آغازین یا نامعلوم شکل گرفته وروایتی است مربوط به خدایان، باشندگان مینوی و متافیزیکی. اسطوره با آن که در گذر تاریخ دگرگون می شود اما همیشه زنده است و مردم با آن زندگی می کنند. اساطیر هیچ ملتی را نمی توان جدا از ساختار تاریخی آن شناخت. اسطوره آفرینش درباره خاستگاه پیدایی همه موجودات طبیعی و فوق طبیعی است. و روایتی است درباره اصل و منشأ انسان و از آن جهت دارای اهمیت ا...

در تمدن­های دوران باستان، باورهای مردمان دربارة خدایان و شاهان و چگونگی انجام مناسک و آیین­ها از اهمیت خاصی برخوردار بوده است. یکی از آیین­های تمدن­های خاورمیانه باستان که در ارتباط با آن، مراسم گوناگونی بین این تمدن­ها رایج بوده، ادای احترام نسبت به خدایان و شاهان بوده است. از آنجا که بین این تمدن­ها در زمینه­های گوناگون زبانی، دینی و آیینی شباهت بسیاری وجود داشته و به دلیل ارتباط، تأثیرات متق...

عصر ایلامی (عیلامی)، در مقام بخشی از تاریخ سرزمین ایران، اهمیت بسزایی در مطالعات روشنگرانه دیگر دوره‌های تاریخی، از جمله هخامنشیان، دارد. باورهای اعتقادی عیلامیان، که خود به نوعی تلفیقی از عناصر حاصل از جبر جغرافیایی و همچنین ارتباط فرهنگی با بین‌النهرین و ریشه‌های تاریخی و قومی این مردمان است، در روزگار پس از انقراض واحد سیاسی تحت نام عیلام، نیز همچنان تداوم داشته است. هدف از پژوهش حاضر بررسی ...

نوع نگرش نیما و شهریار به طبیعت و استفاده از عناصر آن در شعر، دارای شباهت ها و تفاوت هایی است.گرایش نیما به طبیعت بیرونی بیش از شهریار است.شهریار برای تسکین دل خود شعر می گوید و شعر او ترسیم کننده ی احوال درونی شاعر و نمایش دهنده ی من شخصی او،با استفاده از عناصر طبیعت بیرونی است.شعرشهریار هنگام پرداختن به موضوعی اجتماعی و سیاسی هم، از صراحت و روشنی خاصی برخوردار است.نیما از من شخصی خود برای بیا...