حکومت صفوی صحنة نخستین و فراگیرترین تجربة تعامل رهبری دینی با نهاد سیاسی در دوران رسمیت تشیع در ایران بود. در آن زمان، به ویژه در ایام استقرار حکومت صفوی (دوران شاه اسماعیل 907-930ﻫ.ق)، از سویی نخستین مبانی رفتار نهاد سیاسی در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی با توضیح و تبیین رهبر دینی شکل گرفت و از سوی دیگر، موجب بروز تفاوت نگرش‌ها در میان عالمان دینی شد که تألیف رساله‌های جدلی را در پی داشت....

در این مقاله تأثیر رویکرد تفسیری محمد مجتهد شبستری به­ عنوان یکی از نوگرایان ­دینی و آیت‌الله مصباح یزدی به ­عنوان یکی از نمایندگان جریان اسلام سیاسی فقاهتی بر نوع نگاه آنها به الگوی نظم سیاسی دموکراتیک مورد بررسی قرار گرفته است. محمد مجتهد شبستری از روش ­های­ جدید برای تفسیر متون ­دینی استفاده کرده و با اتخاذ روش هرمنوتیک، دین را به گونه­ ای تفسیر کرده است که قابلیت پذیرش یک نظام دموکراتیک را ...

فصل اول: به مفاهیم و کلیاتی همچون مبانی، کلام، حکومت دینی، انواع حکومت، اهداف حکومت دینی و غیره می پردازد. فصل دوم: به بحث معرفت شناسی از قبیل: تعریف معرفت، نظریه های مختلف معرفتی، ارکان معرفت، معیار معرفت، متعلق معرفت، ابزارها و راه های معرفت پرداخته و سپس تأثیر آن بر حکومت دینی را بررسی می کند. فصل سوم: از هستی شناسی مانند: تعریف جهان بینی، جهان بینی مادی و اسلامی، نظام احسن، هستی شناسی دنیوی...

با توجه به نقدپذیر بودن حکومت در نگاه دینی، انتقاد و اعتراض، از جمله حقوق و آزادی­های سیاسی مردم و از منظر دینی، تکلیف مؤمنان به منظور اصلاح و بهبود یافتن امور حکومت به شمار می­رود که بر اساس مبانی منطقی و عقلانی، استوار بوده و از نظر دینی، توجیه­پذیر است. نکته مهم در این رابطه، آن است که انتقاد و اعتراض، به مثابه نوعی از پیکار سیاسی؛ با حفظ مشروعیت نظام سیاسی و به عنوان مبارزه در حکومت، و نه...

مصر به عنوان یکی از مهم­ترین کشورهای عربی خاورمیانه و جهان نقش مهمی در مناسبات منطقه­ای و بین­المللی ایفا می­کند. تحولات داخلی در مصر و سرنگونی حکومت مبارک، نشانگر آغاز مرحله جدیدی در حیات سیاسی مصر است که ساختار و فضای سیاسی داخلی و بین­المللی آن کشور را با دگرگونی­هایی هرچند متفاوت روبرو می­کند. این مقاله سعی دارد به این موضوع بپردازد، که مصر با چه موانع و مشکلاتی در محیط بین­المللی روبروست ک...

یکی از مصادیق حکومت اسلامی، مردم سالاری دینی، با تکیه بر عناصر کلیدی دین اسلام و مردم است. مردم سالاری دینی با قرار گرفتن در مظروف اندیشه های متصور شیعه و سنی، قابلیت شکل پذیری های مختلفی دارد. در ایران، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، یکی از اشکال آن طرح و محقق شده است و می تواند الهام بخش همگرایی امت مسلمان در راستای زمینه سازی تشکیل «امت واحدة اسلام» باشد. چنانچه مؤلفه های اصلی تحقق مردم سالاری...

با توجه به ضرورت و اهمیت بحث از رابط دین و حکومت و نظام دینی و اسلامی که از مباحث مهم کاربردی و مورد نیاز است. در این رساله سعی شده است که به تبیین این مقوله پرداخته شود. لذا ابتداء از مفاهیم دین و حکومت ضرورت و اهمیت آندو و اقسام حکومت بحث می شود. و آنگاه از حکومت دموکراسی که امروزه یا تبلیغات دروغین مقبولیت عام پیدا کرده بحث شده و به اهم معایب آن اشاره گردیده است پس از آن در راستای تبیین حکوم...

در حکومت پیامبر اکرم (ص) اقلیت‌های دینی، شامل مسیحیان، یهودیان و مجوسیان، جزئی از جامعه اسلامی محسوب شدند و این تلفیق برگرفته از دستور خداوند در قرآن، همچون آیات 8 و 9 سوره مبارکه ممتحنه، انجام گرفت همان­گونه که در سیره و احادیث امامان معصوم (ع) نیز قابل مشاهده است؛ از جمله نامه امیرمؤمنان علی (ع) به مالک اشتر در نهج‌البلاغه که مستندی متقن از دستورات و تأکیدات مهم، همچون رعایت عدالت اج...

حکومت یک ضرورت طبیعی، شرعی و قانونی است. ازاین رو در مفروض توماس آکوئیناس توجه به یک دولت دینی تحت حاکمیت قانون الهی، مدلی مقبول است. فرضیّۀ او چنین است که نماد اقتدار سیاسی (حکومت) در اختیار شخص پادشاه و اقتدار دینی در اختیار کلیسا قرار دارد. پادشاه به عنوان نماد اقتدار سیاسی وظیفه دارد با تأمین سعادت دنیوی مقدمات لازم را برای رسیدن به سعادت اخروی که همان رسیدن به خداست، فراهم سازد. وی همچنین د...

شرکت های سهامی غالباً با نوعی حاکمیت دموکراتیک مشابه حکومت-های دموکراتیک اداره می شوند. برخی نظریه پردازان سیاسی با استناد به این شباهت خواهان تسری اصول دموکراسی سیاسی به دموکراسی شرکتی گردیده اند. در مقابل برخی نظریه پردازان اقتصادی که از شرکت سهامی به لحاظ خاصیت آن در تولید بهره وری دفاع می کنند، دارای دیدگاه متفاوتی راجع به ساختار اداره ی شرکت های سهامی می باشند. این نظریه که مبنای قانون گذار...