تمایز تمدن‌ها از اجتماعات ملی مبتنی بر دولت مدرن این پرسش را فرارو می‌نهد که کدامین مؤلفه اجتماع تمدنی را از اجتماع مبتنی بر عقلانیت سرزمینی و شکل‌یافته بر اساس دولت مدرن متمایز می‌سازد؟ ویژگی تمایزبخشی که فراگیری تمدنی را برای تمدن‌ها در پی دارد و نبود آن، دولت‌های مدرن را از این موهبت بازمی‌ستاند، کدام است؟ و فراتر آنکه پیامدهای اجتماعی این ویژگی چیست؟ این نوشتار می‌کوشد با واکاوی پیوستگی دول...

فلسفه پزشکی با این پرسش اساسی شروع شده است که چه نسبتی میان فلسفۀ علم و فلسفۀ پزشکی برقرار است. اگر در این ربط و نسبت مداقه کنیم در اصل، پرسش از چیستی پزشکی است. به بیان دیگر پرسش این است که آیا پزشکی علم است یا نه؟ در پاسخ به این پرسش فیلسوفان پزشکی به دو گروه تقسیم شدند. دستۀ اول را گروه علم گرا می نامیم که قائل به این بودند که پزشکی علم است. این گروه تلاش کردند با بهره گرفتن از دستاوردهای فی...

مکتب ادبی رمانتی سیسم که خاستگاه اروپایی داشته و در قرن هجدهم و نوزدهم میلادی تحت تأثیر شرایط فکری، اجتماعی، فلسفی و ادبی شکل گرفت، محدود به مرزهای جغرافیایی اروپا نماند و در حوزه های تمدنی و فرهنگی دیگر نیز نسوخ پیدا کرد؛ از جمله در ایران پس از انقلاب مشروطه که دوران نوزایی فکر و فرهنگ ایرانی نام گرفته است، این مکتب بزرگ ادبی از طریق ترجم? آثار منثور و منظوم رمانتیک به فارسی وارد ذهن و زبان اد...

سرزمین سند از قرن ششم ق.م تا قرن دوم میلادی پذیرای اقوام ایرانی و یونانی بود که این سرزمین حاصلخیز را یکی پس از دیگری به تصرف خود در آوردند. هر یک از این اقوام، سعی نمودند تا پس از استقرار در منطقه ی، مظاهر تمدنی و دینی خود را به نوعی در آنجا گسترش دهند. از بارزترین عناصر فرهنگی اقوام بیگانه در منطقه ی سند می­توان به شهر باستانی تاکسیلا اشاره نمود که توسط یونانی­ها و بر اساس سبک شهرسازی آنان بن...

چکیده سرآغاز شکل‌گیری دولت‌های مدرن در غرب به انعقاد معاهدة صلح وستفالی در سال 1648 و ظهور دولت ـ ملت‌های اروپایی برمی‌گردد. این پدیده با دو قرن تأخیر در قرن نوزدهم وارد مشرق‌زمین و کشورهای ایران و عثمانی شد. اندیشمندان و سیاست‌مداران دو کشور به‌منظور تعریف جدید از مفهوم دولت ملی به عناصر سازندة ناسیونالیسم، مانند تاریخ و زبان، چنگ زدند؛ عناصری که بخش بزرگی از آن نقطة پیو...

ضرورت تکوین هویت ملی جدید، از مسائلی بود که برای تجددگرایان دوره‌ی قاجار به ویژه پس از انقلاب مشروطه مطرح شد و در قالب پژوهش در گذشته و با محوریت تاریخ و زبان به عنوان دو مقوله‌ی فرهنگی و تمدنی جلوه یافت. محمدامین ریاحی نیز از جمله پژوهش‌گرانی بود که دغدغه‌ی پژوهش در مقوله‌های فرهنگی ـ تمدنی ایران داشت. این پژوهش بر محور این پرسش بنا شده که مسأله‌ی فرهنگ و زبان در پژوهش‌های ریاحی چه جایگاهی داش...

معمولاً خلاقیت در نظام تعلیم و تربیت موضوعی فراموش شده است. با این حال از سال 1980 نقش و جایگاه مدرسه در پرورش خلاقیت، اهمیت بیشتری پیدا کرد. خلاقیت را باید تخیلی کاربردی دانست که هدفش ایجاد تمرکز برای نوآوری است. مدرسه در نظام تعلیم و تربیت نقشی مهم در ایجاد نوآوری سازنده در دانش آموزان و ایجاد نگرش های نوین در آنها دارد. امروزه در مدارس مدرن از فناوری های یادگیری نوینی برای پرورش خلاقیت دانش آ...

دموکراسی، بی تردید، عرصۀ عمومی فعالیت های انسانی است؛ چراکه انسان ها در این حوزه به تعامل با یکدیگر می پردازند و درخواست ها و علاقه مندی های خود را بیان می کنند. جنبش های اجتماعی که بیان کنندۀ تقاضاهای مردمی هستند، در همین عرصۀ عمومی شکل می گیرند و به فعالیت می پردازند. این پژوهش به دنبال بررسی و ارزیابی میزان تأثیراتی است که عقلانیت ارتباطی نظریۀ هابرماس، بر شیوۀ فعالیت و سازماندهی جنبش های اج...

چکیده        پژوهش حاضر پس از معرّفی پدیدۀ انجماد و بیان دیدگاه بوئکس (2003؛ 2008)، به بررسی داده های زبان فارسی بر مبنای رویکرد وی و در چارچوب نظریۀ کمینه گرا می پردازد و نشان می دهد که این داده ها رفتاری موافق با تحلیل بوئکس از خود بروز می دهند. در زبان فارسی خروج از درون گروه های حرف تعریف فاعلی که جهت بازبینی مشخّصۀ اصل فرافکنی گسترده جابه جا شده و یک حوزۀ بازبینی تشکیل داده اند، امکان پذیر ن...

آثار فرهنگ و تمدن ایران را در جای جای هند می توان یافت؛ ولی پنجاب در جذب عناصر و مؤلّفه های فرهنگی و تمدنی ایران همچون زبان، دین، معماری، موسیقی و... از قدمت و اهمیت بیشتری برخوردار است. این منطقه که در دوره ی غزنویان، مرکز سیاسی و اداری آنان گردید، امرا، دیوانسالاران، علما، دانشمندان، عرفا و صوفیان ایرانی را به سوی خود جذب و جلب نمود. بدین ترتیب سند، جایگاه خود را نزد ایرانیان از دست داده و پنج...