مراجع قضایی بین‌المللی – به خصوص دیوان بین‌المللی دادگستری – به عنوان معتبرترین نهادهای رسمی بررسی و تبیین قواعد حقوقی، عملکردشان همواره گنجینه‌ای ارزشمند در قلمرو شناسایی و احراز قواعد حقوق بین‌الملل عرفی بوده است. در این عرصه، به­ویژه چند دهه اخیر، متأثر از تحولات ناشی از رشد و توسعه مفاهیم انسانی و اصول بشردوستی در جامعه بین‌المللی، رویکرد رویه قضایی بین‌المللی نیز – در فرایند شناسایی قواعد ...

: تحولات در روابط بین‌الملل و مناسبات جهانی بر روی حقوق بین‌الملل تأثیر گذارده و مفاهیم متعلق به این حوزه را نیز دچار تحول کرده است. ازجمله «پناهندگی به نمایندگی‌های دیپلماتیک» که در خارج از قلمرو تحت حاکمیت دولت‌ها صورت می‌گیرد، یکی از موضوعات حقوق دیپلماتیک به‌عنوان بخشی از حقوق بین‌الملل است که در شرایط متفاوتی همواره رخ داده و رفتار دولت‌های سرزمینی را در مقابل آن به محک زده است. گرچه اعطای...

دانش حقوق سابقه‌ای دیرین در نظام آموزش عالی کشور دارد و اقبال دانشجویان به این رشته تحصیلی بیش از سایر رشته‌ها در شاخه علوم انسانی است. علت این امر، وجود زمینه‌های بیشتر برای اشتغال در این رشته و نیاز روزمره مردم، خانواده‌ها، شرکت‌های بازرگانی و ارگان‌های دولتی به مشاوره‌های‌حقوقی است. متأسفانه رشد نامتوازن کمّی بدون فراهم ساختن پیش‌زمینه‌های لازم آسیبی‌است که رشته حقوق را به‌سان دیگر رشته‌های د...

در این مقاله جنگ 22 روزه غزه از منظر نظام حقوق بشر تحلیل شده است. حقوق بشر در طول مخاصمات مسلحانه به‌عنـوان مکمـل موازین حقوق بشردوستـانه قـابل اجـرا است. حال از آن‌جا که رژیم صهیونیستی معاهدات حقوق بشری متعددی را تصویب کرده، اقدامات وی در جنگ اخیر غزه مشمول تعهدات آن براساس معاهدات مزبور و قواعد عرفی بین‌المللی است. حقوق بشر، شامل حقوق اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، مدنی و سیاسی است و بنابر گزارش‌ه...

گسترش روزافزون تجارت فرامرزی،به ویژه پس از جنگ جهانی دوم از یک سووعلاقه وافر کشورهای مبتنی بر نظام اقتصادی بازار آزاد به آزادسازی مقررات تجاری خود از سوی دیگر،علمای حقوق را برآن داشت تا راهی برای تطبیق حقوق با این تغییرات بیابند.نتیجه این تکاپو «حقوق تجارت بین‌الملل» نامیده می‌شود. موانعی که در گسترش تجارت درعرصه بین‌المللی وجود داشت از جمله عدم شناخت کافی طرفین از حسن شهرت تجاری و حقوقی همدیگر...

لذا با توجه به اینکه «حقوق» و «تکلیف» همواره دوکفه ترازو می باشند و در هر نظام حقوقی، باعث ایجاد تعادل و توازن میان طرفین می شود، این موازنه در تعهدات بازرگانی و تجاری که ماهیتا «متقابل» قلمداد می گردند، به مراتب مشهود تر و ملموس تر است.یکی از مهمترین اشکال تقابل میان حق و تکلیف، تخلف از قواعد و نقض مقررات می باشد که در قالب سازمان جهانی تجارت، به صورت تضاد منافع میان عضو «پاسخگو » و عضو « متضر...

حسن‌ نیت، ازجمله مفاهیم اخلاقی است که به عرصه‌ حقوق نیز گام نهاده است و در عین قابل فهم بودن، دارای تعاریف یکسان و فراگیری نیست و این دلیلی برای دوری برخی از رژیم‌های حقوقی از این قاعده شده است. در سطح بین‌ المللی با توجه به تلاش‌های صورت گرفته توسط کشورهای دارای نظام «حقوق نوشته»، این قاعده در متن اسناد بین ‌المللی بازرگانی و حقوقی آمده است. پذیرش این اصل در حقوق خصوصی ایران مورد تردید برخی از...

در نظام حقوق  بین‌الملل فرد در چارچوب قواعد اولیه صاحب حق بوده و دولت‌ها در برابر فرد تعهدات اولیه‌ای را به‌ویژه در زمینة حقوق بشر و حقوق بشردوستانه پذیرفته‌اند. در صورت نقض این تعهدات، بر اساس قواعد خاص معاهده‌ای و نیز قواعد عام مسئولیت  بین‌المللی، از جمله قاعدة عرفی جبران خسارت، تعهد به جبران خسارت دولت مسئول در برابر فرد نیز استقرار می‌یابد. آرای دیوان بین‌المللی دادگستری و طرح مسئولیت بین‌...

یکی از مباحث مهم حقوق بین‌الملل خصوصی اسلام، بحث تابعیت و نوع رابطه «شخص» و «دولت اسلامی» است؛ رابطه ای که به موجب آن «شخص» عضو «جمعیت» این دولت محسوب شده، حقوق و تکالیفی برای او ایجاد می‌شود. اگرچه مبنای تابعیت در حقوق عرفی را رابطه شخص و دولتی معیّن تشکیل می‌دهد و محدوده آن را مرزهای جغرافیایی و قراردادی تعیین می‌کنند؛ ولی در قوانین و مقررات اسلامی، تابعیت معنا و مفهوم گسترده‌تری دارد و مبنای ...

از شروع دوران فعالیت و پرتاب اشیای فضایی در تاریخ، معمولاً در زمان رفت و برگشت شی ء فضایی، این شیء علاوه بر  قلمرو دولت پرتابگر، از  قلمرو هوایی دولت های دیگر نیز عبور می کرده است. این پدیده هم اکنون نیز وجود دارد، مخصوصاً زمانی که پرتاب شی ء فضایی در نزدیکی مرزهای کشورهای همسایه اتفاق می افتد. حقوق بین الملل با موضوع عبور شی ء فضایی از قلمرو دولت های غیرپرتابگر چگونه برخورد کرده است؟ آیا دولت ها...