چکیده مسئله سهم‌الارث زوجه از اموال شوهر یکی از مباحثی که به طور ویژه‌ای به آن پرداخته‌شده است. در مورد محرومیت زوجه از ارث‌بردن بعض از ترکه شوهر که از منفردات امامیه است و بر آن ادعای اجماع شده است، اتفاق نظر کامل وجود ندارد و آرا و عقاید مخالف نیز وجود دارد. در مورد انواع اموالی که زوجه از آن‌ها ارث نمی‌برد و همچنین در مورد اینکه این حرمان اختصاص به زوجه غیر ذات ولد دارد یا مطلق زوجه، به سبب ...

انسان بالغ، عاقل و رشید دارای اهلیت حقوقی است و می‌تواند در امور خود تصرف نماید. از سوی دیگر، هیچ‌کس نمی‌تواند بدون اذن یا اجازه در امور مربوط به چنین فردی دخالت نماید. بر خلاف اهلیت حقوقی مرد که همواره مسلّم پنداشته می‌شد، مسأله اهلیت زن از مسایل بحث برانگیز در همه جوامع بوده است. حقوق اسلامی در به رسمیت شناختن اهلیت حقوقی زن دارای تقدم تاریخی غیرقابل انکاری بر سایر نظام‌های حقوقی است. در فقه و...

یکی از مسایل مهم و مبتلابه فقهی، مسأله ی چگونگی و موارد ارث بردن زن به عنوان همسر از شوهر خویش است؛ در این مسأله مباحثی در مورد این که همسر، وارث منحصر به فرد باشد یا نباشد، و همچنین فروع فقهی مختلفی مطرح شده است، فتوای مشهور فقها که قانون مدنی نیز از آن پیروی کرده بود، این است که زوجه از همه اموال منقول زوج ارث می برد و از عقار (زمین) و قیمت آن ارث نمی برد؛ ولی از قیمت بنای احداث شده یا درخت و...

این تحقیق از شش فصل تشکیل شده است عنوان بحث در مورد نفقه زوجه و اقارب است. نفقه در اصطلاح حقوق و فقهاء عبارت است از تأمین هزینه زندگی واجب النفقه که عادتاً بدان نیازمند است. آیات و روایات زیادی بر وجوب نفقه زوجه و اقارب دلالت می نماید به حدی که وجوب اصل نفقه ، مسلم وقطعی می باشد. فقهای اسلام اجماع دارند که زوجیت یکی از اسباب وجوب نفقه است قرابت نیز چنین است. زن در صورتی استحقاق نفقه خواهد داشت ک...

یکی از اقسام خشونت که نیازمند توجه بیشتر و همه­جانبه در جامعه کنونی است، خشونت جنسی کلامی است؛ بخصوص که امروزه با رشد روزافزون میزان طلاق، شاهد افزایش این نوع خشونت علیه زنان هستیم. بر این اساس، شناخت قلمرو آن در متون فقهی-حقوقی و ارائه آگاهی­های حقوقی پیشگیرانه و حمایت قانونی از زنان در معرض خشونت کلامی خانوادگی، ضروری است. بررسی این موضوع، مستلزم پرداختن به آراء فقها و حقوقدانان، کاوش در مواد...

اسلام با برداشتن بار سنگین تامین بودجه خانوادگی از دوش زن، او را از هر نوع اجبار و الزام در این زمینه معاف کرده است و تامین هزینه و معاش خانواده را از مهم ترین حقوق و تکالیف مالی زوج قرار داده است. یکی از حقوق مالی زوجه نفقه می باشد و اصل وجوب نفقه نیز مساله ای اجتماعی است که همه فقها بر آن اتفاق نظر دارند. بنابر این یکی از اسباب نفقه زوجیت می باشد که با عقد دائم و تمکین زوجه بر زوج واجب می شود...

قاعده نفی عسر و حرج  از عناوین ثانویه و یکی از مهم‌ترین و پرکاربردترین قواعد فقهی به شمار می‌آید و بخش چشمگیری از تحولات حقوق خانواده ناشی از این عنوان است. مهم‌ترین عاملی که در فقه، سبب جواز درخواست طلاق از سوی زوجه شده، مسئله عسر و حرج وی است. در کتب فقهی متعدد مصادیق حرجی زوجه در بحث طلاق بر اساس نصوص روایی بیان‌شده است و در پژوهش حاضر، سعی بر آن شده است ابتدا به تبیین کلام فقهای امامی...

عقد نکاح جزء اسبابی است که برای زوجین ایجاد حق‌ می‌نماید، این حق اعم از حق مالی و حق غیر مالی است. حقوق مالی زوجین را به سه دوره می‌توان تقسیم کرد: در حین زوحیت، پس از طلاق، بعد از فوت. حقوق مالی مختص به زوجه که ناشی از حق نکاح می‌باشد، شامل مهر و نفقه و اجرت المثل و نحله می باشد. هدف این پژوهش بررسی حقوق مالی زوجه در فقه امامیه و حقوق موضوعه ایران در حین زوحیت می باشد. روش تحقیق در این پژوهش، ...

به محض انعقاد عقد نکاح، روابط زوجیت و حقوق و تکالیف ناشی از آن میان طرفین برقرار می شود. با وجود این فقه اسلام و بالتبع آن قانون گذار ایران در مواردی زوجه را از تمکین خاص در برابر زوج معاف دانسته است. قانون مدنی ایران صرفاً در فرض ابتلای زوج به امراض مقاربتی، به صراحت عدم تمکین خاص را جایز دانسته است؛ حال آنکه فروض متعدد دیگری موضوع حکم مقنن قرار نگرفته است؛ فروضی چون تشدید بیماری زوجه یا تأخیر ...

علم اصول جهت استنباط مسائل فقهی و حقوقی و رفع مشکلات قوانین حقوقی، برای قضات و عالمان، کاربرد فراوانی دارد. به کمک قواعد اصولی می‏توان برخی تعارضات را در فقه و حقوق، شناسایی و بر طرف کرد. از جمله مواردی که قواعد اصولی به حل معضلات فقهی و حقوقی کمک می‏کند و نیاز به بررسی و بازنگری دارد، قوانین مربوط به حقوق مالی زوجه از قبیل: مهریه، نفقه، اجرت المثل، شرط تنصیف دارایی، شیربها و جهیزیه است. ظاهرا ...