دریای خزر یک دریای بسته است و طبق کنوانسیون حقوق دریاها تعیین رژیم حقوقی آن باید با توافق کشورهای ساحلی صورت گیرد و کشورهای دیگر حق دخالت در مسائل مربوط به آن را ندارند. یکی از مهم ترین مشکلات این دریاها، تعیین رژیم حقوقی آن هاست. تعیین رژیم حقوقی این پهنه آبی پس از فروپاشی شوروی مطرح شد، اما هنوز پس از گذشت چندین سال از این موضوع، بین کشورهای ساحلی درمورد چگونگی استقرار رژیم حقوقی آن توافقی صو...

خط مبدأ، خطی است که توسط هر کشور ساحلی برای اندازه گیری عرض دریای سرزمینی و دیگر مناطق دریایی آن کشور تعیین می شود. ابهام در مقررات کنوانسیون 1982 حقوق دریاها در مورد خط مبدأ مستقیم، سبب شده است که اکثریت کشورهای ساحلی این روش ترسیم خط مبدأ را به گونه ای به کار بگیرند که به میزان چشمگیر بر وسعت مناطق دریایی آن ها افزوده شود. ایران یکی از این کشورهاست. خط مبدأ ایران در خلیج فارس و دریای عمان به ...

اعمال صلاحیت دولت بندری در جلوگیری از صید غیرقانونی در بندر از سوی کشتی خارجی ماحصل ناکارآمدی سال‌ها اعمال صلاحیت دول ساحلی و صاحب پرچم بر اساس مقررات کنوانسیون حقوق دریاها است. با وجود این مولفه‌های اعمال صلاحیت دولت بندری در مبارزه با صید غیرقانونی کشتی خارجی با چالش‌هایی مواجه است که بررسی ابعاد آن از اهداف و موضوع این نوشتار است. روش تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی و با اتکاء به مقررات کنوانسیون...

انرژی تجدیدپذیر دریایی نوعی از انرژی تجدیدپذیر است که از فرایندهای طبیعی گوناگونی که در محیط دریا اتفاق می‌افتند به وجود می‌آیند و بر خلاف انرژی‌های تجدیدناپذیر (فسیلی)، قابلیت آن را دارد که توسط طبیعت در یک بازه زمانی کوتاه، مجدداً به وجود آمده یا به عبارتی تجدید شود. از آنجا که استفاده و بهره‌برداری از این انرژی در دریا مستلزم رعایت معیارها و الزامات خاص می‌باشد، در این مقاله تلاش شده است حقوق...

امروزه در زمینه مبارزه با اعمال مجرمانه در مناطق مختلف دریایی، تعارضِ مابین صلاحیت دولت صاحب پرچم و دولت‌های دیگر، یکی از چالش‌های جدی حقوق بین‌الملل دریاها را تشکیل می‌دهد. به طور کلی مطابق قواعد حقوق بین‌الملل عرفی، دولت صاحب پرچم، جز در موارد استثنایی، در دریای آزاد صلاحیت انحصاری پیشگیری و سرکوب این اعمال را بر عهده دارد. با این حال رویه اخیر بین‌المللی نشان می‌دهد که دولت‌های قدرتمند دریایی...

راهزنی دریایی در سواحل سومالی،  شاخ آفریقا، خلیج عدن و اخیراً خلیج گینه در آفریقای غربی در سال‌های اخیر با توجه به گستردگی بحران وارد بر تجارت جهانی و تهدید امنیت و ایمنی دریانوردی، در صدر توجه جامعه بین‌المللی و به ویژه شورای امنیت سازمان ملل متحد قرار گرفته است. در این راستا قطعنامه‌های شورا، حوزه قواعد مضیّق حقوق بین‌الملل راجع به راهزنی دریایی را توسعه بخشیده‌اند، به طوری که جامعه بین‌المللی ...

کشتی در حقوق بین ­الملل به اتکای جسم فیزیکی خود، از موجودیت­های دارای مسئولیت نیست. مسئولیت فعالیت‌های او متوجه دولت صاحب پرچم است. کشتی در اِزاء این مسئولیت سپاری، متعهد به تبعیت از مقررات دولت صاحب پرچم، دولت ساحلی و مقررات بین ­المللی راجع به دریانوردی و فعالیت­های ماهی­گیری است. دولت صاحب پرچم نیز در اِزاء این تعهدپذیری مکلف به اعمال صلاحیت در امور کشتی مذکور است تا این­که به تعهدات بین­ المل...

توسعه پایدار منابع نفت و گاز در فراساحل مستلزم مدیریت صحیح زیست‌محیطی در طول عملیات اکتشاف و تولید نفت‌وگاز، حمل‌ونقل و جابه‌جایی آن است و نتیجه عدم مدیریت صحیح نشت و ریزش نفت‌وگاز در آب دریا بوده که به آلودگی، خسارات سنگین زیست‌محیطی و در نهایت، به مسئولیت منجر می‌شود. مسئولیت فوق می‌تواند در قالب پیشگیری از آلودگی و در صورت عدم پیشگیری، مسئولیت مدنی آلوده‌کنندگان مطرح شود. مبانی مسئولیت ناشی...

افزایش تراز آب دریاها در دهه گذشته روند رو به رشدی داشته است. اطلاعات تراز آب دریاهاامروزه به کمک اندازهگیریهای ماهوارهای دقت بسیار بالایی دارد. اندازهگیریهای انجام شده در1میلیمتر در سال را در 50 سال گذشته برای تراز آب دریاها /8±0/ ایستگاههای ساحلی روند افزایشی 3و topex/poseidon نشان میدهند در حالی که اندازهگیریهای انجام شده توسط ماهوارههای3 میلیمتر در سال را برای سالهای 1993 به بعد گزارش میدهن...

مادۀ 76 کنوانسیون 1982 حقوق دریاها یکی از پیچیده‏ترین و طویل‏ترین مواد این کنوانسیون است. مادة مزبور مشتمل بر مقررات ماهوی و شکلی دربارۀ نحوۀ تعیین حد خارجی فلات قاره است. تملک فلات قاره به دو سبب فاصله و امتداد طبیعی حاصل می ‏شود. بنا به ضابطۀ فاصله، محدوده‏ای به عرض 200 مایل دریایی از خط مبدأ دریای سرزمینی به عنوان فلات قارۀ درونی به هر دولت ساحلی تعلق می‏گیرد. اما، بنا به ضابطۀ امتداد طبیعی،...