بررسی برجسته ترین متون تاریخی دور? ایلخانی از جمله تاریخ جهانگشا، جامع التواریخ و تاریخ وصاف ـ متونی که شناخت مرز بین ادبی و تاریخی بودن آنها کاملاً مشخص نیست ـ از منظر ادبیات و آن هم سبک شناسی ادبی و تبیین جایگاه آنها در زنجیر? تحوّل نثر فارسی و همچنین نثر تاریخی از اصلی ترین انگیزه های این پژوهش است. همچنین در این تحقیق به نثر تاریخی به عنوان یک نوع ادبی خاص با ویژگیهای متفاوت با متون ادبی توجه...

از ویژگی های بارز اغلب آثار دوره نخستین زبان فارسی دری، سادگی بیان، ایجاز و اختصار و رسایی مفهوم است که به دلیل پیروی نویسندگان از زبان گفتار آن روزگار، دارای نشانه های پر شماری از کاربرد واژگان کهن، ترکیبات، تعبیرات و اصطلاحات و چگونگی پیوندهای جمله های زبان گفتگوست. و طبیعی است که شناخت این عناصر و آگاهی از پیشینه آنها موجب سهولت دستیابی اهل تحقیق و پژوهش به جریان تحوّل زبان در طول تاریخ شده و...

جامعه شناسی تاریخی در روابط بین الملل محمل مناسبی جهت تمرکز بر مقولۀ تاریخ است. از این نظر دیدگاه مذکور ضعف های چشم انداز خردگرا را در این زمینه پرمی کند. از سوی دیگر، پیشرفتی در رویکرد چشم انداز تأمل گرا نسبت به تاریخ محسوب می شود. در واقع، در ادامۀ چرخش اجتماعی، می توان از چرخش تاریخی در دانش روابط بین الملل صحبت به میان آورد. بدین اعتبار دیدگاه جامعه شناسی تاریخی در قالب بازاندیشی چرخش تاریخ...

معرفت شناسی (شناخت شناسی) از مباحث مهم هر علمی است که به ماهیت علم و چگونگی حصول شناخت آن می پردازد. شناخت شناسی در جست وجوی دانش یک علم بوده و اعتبار و ارزش آن را بررسی میکند. در شناخت شناسی به شناخت انواع معرفت انسانی و مبادی آن پرداخته می شود و ملاک و معیار هر شناختی مورد بررسی قرار میگیرد. در این مقاله سعی شده است با ارایه تعریفی از شناخت شناسی و بررسی سیر تطور آن در دوره های مختلف تا...

سنت شرق شناسی یکی از تاثیر گذار ترین و مهم ترین پدیده هایی است که جهان شرق تا کنون با آن مواجه بوده است. این سنت نظام مند که خود از دستاوردهای عصر مدرنیته اروپا به شمار می رود حاصل گفتمان دوپاره انگارانه ایست که از عصر روشنگری اروپا به این سو توسط متفکرانی همچون منتسکیو، هگل و مارکس به منظور تعریف تمدن جدید غرب و بر پایه اروپا محوری بنا شده است. اروپا محوری که در گفتمان و نظریات ظاهرا علمی مارک...

نهج البلاغه به عنوان یکی از منابع اسلامی در بردارنده ی گزاره هایی سودمند درباره ی تاریخ می باشد که با بررسی آن می توان به تدوین مبانی نظری و انتقادی تاریخ از منظر امام علی(ع) نائل آمد. این رساله بر همین مبنا به اندیشه ی تاریخی امیر مومنان(ع) توجه نموده و طی چهار فصل در پی تبیین دیدگاه فلسفی ایشان درحوزه ی تاریخ و فلسفه انتقادی آن برآمده است. بررسی یافته های تاریخی نهج البلاغه نشان می دهد که ایش...

یکی از حوزه های مهم در علوم سیاسی، درک چرایی وقوع انقلاب ها است. بر همین اساس می باشد که نظریه های مختلفی پیرامون چرایی و علل انقلاب اسلامی در ایران شکل گرفته است. همین طور نوع نگاه به نظام سیاسی برآمده از انقلاب اسلامی ایران، نیز یکی از حوزه های مهم در قلمرو جامعه شناسی سیاسی و نظریه های انقلاب بوده است. نکته اساسی آن که از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی و شکل گیری نظام سیاسی، بسیاری از سیاستمدار...

مبانی معرفت شناختی در مطالعات برنامه درسی همواره میان صاحب نظران مورد بحث بوده است. در مقاله حاضر، دیدگاه معرفت شناختی کالینگ وود، یکی از برجسته ترین فیلسوفان قرن بیستم، مورد بررسی قرار گرفته است. از نکات مهم دیدگاه معرفت شناختی او می توان به «در هم تنیدگی تاریخ و فلسفه» اشاره کرد. با چنین پیش فرضی می توان برنامه درسی ای فعال تر را برای موضوعات درسی طراحی کرد، به طوری که دانش آموزان با دروس مخت...

از دیدگاه جامعه شناسی اقلیت های قومی و دینی به عنوان گروهی که به دلیل تفاوت هایشان با گروه اکثریت در معرض تبعیض ها و تمایزات قرار دارند و از مشارکت در زندگی اجتماعی کناره گیری می کنند، تعریف شده اند. این شاخص ها در بسیاری از جوامع مشاهده می شود، اما مطالعه ای تحقیقی با روش مطالعات «جامعه شناسی تاریخی» درباره ارامنه ساکن جلفای اصفهان در دوره صفوی نشان می دهد که با وجود مشخصات ظاهری این قوم، به م...

رودکی سمرقندی از سرآمدان قلمرو شعر پارسی در سده سوم و چهارم هجری است که از انبوه اشعار او تنها حدود هزار بیت، آن هم به گونه پراکنده و برگرفته از میان آثار دیگر به دست ما رسیده است. فقدان نسخه کهن و اصیل، فاصله زمانی، دگرگونی های زبان فارسی، ضبط های مختلف منابع ثانوی و ... سبب شده است تا قرائت و مفهوم برخی از همین بیت های اندک این شاعر دشوار و دیریاب گردد. در این جستار قرائت های گوناگون و معانی ...