جنگ یکی از پیچیده‏ترین پدیده‏‏های اجتماعی است که پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی غیرقابل پیش‏بینی در جوامع درگیر آن، بر جای می‏گذارد. جنگ تحمیلی پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران به عنوان یکی از تأثیرگذارترین عوامل در فضای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، جامعه ایران را دستخوش تغییر نمود. ضرورت نگاه بومی به جنگ از منظر مباحث جامعه شناسی درکشور، یک نیاز حیاتی و مهم در حوزه مطالعات دفاع مقدس محسوب ...

عراق و ترکیه از جهت اینکه هر دو از امپراتوری عثمانی بودند و هم اینکه هر دو دارای اقلیت کٌرد هستند برای یکدیگر دارای اهمیتند. اما با بروز تحولات سیاسی جدید و ظهور انقلاب در ایران در سال 1979، زمینه ورود این دو کشور به مرحله جدیدی از روابط دو جانبه فراهم شد و در دوران جنگ 8 ساله این روابط ادامه یافت. می­توان گفت روابط ترکیه و عراق از زمان آغاز استقلال بر حسب ضرورت­های راهبردی و نیازهای متقابل شکل ...

معمولاً وقتی کشوری تصمیم به جنگ با یک دولت دیگر می گیرد به پیروزی خود در جنگی که آغاز می کند، مطمئن است. عراق پس از انعقاد معاهده ی 1975 با ایران، فرصتی یافته بود تا به طور مرتب بر قدرت نظامی خود بیفزاید و با استفاده از نیروهای مسلح، نفوذ خویش را در منطقه گسترش دهد. با روی کار آمدن صدام حسین در تیر 1358، ساختار حکومت دیکتاتوری در حکومت عراق به نهایت خود رسید و جاه طلبی های صدام اساس رفتار این کش...

پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جدید در ایران، نزد حاکمان عراق دو گونه تلقی به وجود آورد؛ تلقی نخست ناظر بر سقوط حکومت پهلوی بود؛ بر این اساس تصمیم‏گیران سیاسی- نظامی دولت عراق وقوع انقلاب در ایران را به منزله ی فرصت ‏پنداشتند. اصلی‏ترین دلیل چنین برداشتی تحلیل رفتن قدرت سیاسی، نظامی و اقتصادی ایران در پی وقوع انقلاب ـ به عنوان پیامد طبیعی هر انقلابی ـ بود. دیدگاه دوم به استقرار نظام جدید ن...

این مقاله به دنبال پرداختن به ابعاد جدیدی از جنگ تحمیلی عراق علیه ایران است. پرسش مقاله حاضر این است که چگونه می توان این جنگ را از منظر نظریه ساختار یابی گیدنز در جامعه‏شناسی مورد تحلیل قرار داد. برای این منظور در ابتدا به ارایه چارچوب نظری در قالب ساختار یابی آنتونی گیدنز پرداخته می شود. در ادامه، کارگزاری رژیم عراق در تعامل با ساختار داخلی و منطقه ای در آستانه جنگ تحمیلی و تعامل کارگزاری جمه...

این نوشتار کوشیده است بر اساس تلفیقی از نظریه فلیمز در معیارهای رهبری و نظریه میترانی در جبر کارکردی برای همکاری و نظریه سازه انگاران مبنی بر تأثیر هنجارها بر رفتار سیاسی کنشگران، کارکرد سفرهای زیارتی شیعیان ایرانی به عراق را برسیاست منطقه ای و روابط ایران و عراق نوین بررسی کند. این نوشتار به روش توصیفی و تحلیلی درصدد طرح این پرسش است که گردشگری مذهبی چه تأثیری بر سیاست منطقه ای و روابط خارجی ا...

این مقاله با بررسی وضعیت موجود دو کشور ایران و عراق ، به تحلیل و واکاوی علل وقوع جنگ بین این دو کشور پرداخته است. نویسنده در این راستا ابتدا به تاریخچه منازعات و درگیری های دو کشور اشاره کرده است. سپس به عواملی چون برتری طلبی صدام، تهدید انقلاب ایران برای عراق و کشورهای حاشیه خلیج فارس در بروز جنگ اشاره می کند

پژوهشگر در صدد پاسخگویی به این پرسش اساسی است که علت اصلی آغاز جنگ ایران و عراق چیست و آیا مو ضوع تحقیق می تواند علت اصلی باشد ؟ فرضیه اصلی تحقیق وجود رابطه بین متغیر مستقل گروگان گیری در سفارتخانه آمریکا (‏‎x‎‏)و متغیر وابسته آغاز جنگ ایران و عراق(‏‎y‎‏) بود . روش علمی تجزیه و تحلیل داده های ‏‎ ‏‎x‎‏‎‏و ‏‎y‎‏و آزمون متغیرهای جایگزین رقیب ‏‎‏‎x1‎‏‎‏ و ‏‎x2‎‏ و ‏‎x3‎‏ ( قرارداد 1975 الجزیره فرضی...

عراق در بین کشورهای همسایه، بیشترین اشتراکات را با جمهوری اسلامی ایران دارد و ژئوپلیتیک و تمامیت ارضی این کشور به هر سرنوشتی که مبتلا شود، برای جمهوری اسلامی مهم تلقی می‌شود؛ چرا که می‌تواند جغرافیای سیاسی و دورنمای حقوقی ـ بین‌المللی و امنیتی جمهوری اسلامی ایران را به شدت تهدید یا تقویت و به‌تبع آن را  تحت تأثیر قرار دهد. به همین جهت، تبیین سناریوهای آیندۀ  بحران عراق و ارزیابی و تحلیل تأثیرات...

جنگ ایران و عراق را می توان از مهمترین رویدادهای تاریخ معاصر ایران برشمرد. آنچه این مقاله از این رویداد هشت ساله در نظر دارد بررسی سخنان و مواضع امام خمینی در طول جنگ نسبت به صدام و حزب بعث است. این نوشته در پی آن است که تمامی این مواضع به دو حوزه ذهنی (مفهومی - گفتمانی) و عینی (مرتبط با صحنه نبرد) تقسیم پذیر و قابل توضیح اند. این مقاله از روش های تحلیل محتوا و توصیفی سود می برد.