تعریف حروف اضافۀ مرکب، تعداد و حد‏و‏مرز آنها یکی از موضوع‏هایی است که در زبان فارسی و بین دستور‏نویسان و زبان‏شناسان سنتی و معاصر، بر‏سر آن اختلاف‏نظر وجود دارد. این موضوع به ساختار زبان فارسی و نیز ساختار ویژۀ خود حروف اضافۀ مرکب بر‏می‏گردد. از ترکیب برخی حروف اضافۀ مرکب فارسی می‏توان حروف اضافۀ ساده را بدون تغییر در معنای آن حذف کرد و برخی دیگر را می‏توان به‏کل، با یک حرف اضافۀ ساده و دارای ه...

خلاقیت زبان آموزان غیرفارسی زبان دانشگاه بین المللیِ   امام خمینی و توانایی آنها در تشخیص استعارات زبان فارسی   رباب خسروی [1]   سمیه پیری [2]   تاریخ دریافت: 11/8/90   تاریخ تصویب: 19/4/91     چکیده   در مطالعۀ حاضر، تأثیر متغیر خلاقیت زبان آموزان غیرفارسی زبان بر توانایی آنها در تشخیص برخی از جملات استعاری (مرده و نو) و لفظی مورد بررسی قرار گرفته است. به این منظور، 45 نفر از زبان آموزان سطح پی...

چکیده کارنامه اردشیر بابکان و بندهش هر دو از ارزشمندترین متن های پهلوی هستند. کارنامه اردشیر تنها اثر تاریخی به زبان فارسی میانه است. این اثر سرگذشت افسانه ای و تاریخی اردشیر موسس شاهنشاهی ساسانی است که می توان آن را نوعی رمان تاریخی نامید. نثر کارنامه بسیار ساده و متأخر است و تأثیر زبان فارسی در آن مشاهده می شود. بندهش به معنای آفرینش آغازین است، دلیل شهرت کتاب به این نام آن است که مهم-ترین ...

مقدمه و اهداف امروزه برخی از مدل­ها در ارزیابی اختلالات گفتار و زبان بر اساس توالی رشد زبان بنیان­گذاری شده­اند، از جمله مدل توصیفی-تکاملی که این مدل حامی رویکرد پیروی از توالی رشد طبیعی زبان به عنوان بهترین راهنمای آموزشی برای آموزش زبان است. در گفتاردرمانی دسترسی به جداول رشد گفتار طبیعی در سنین مختلف یک ضرورت قطعی به نظر می­رسد. جداولی که در کشورمان مورد استفاده قرار می­گیرد عمدتاَ از منابع ...

در این مقاله، فرایند پیش‌گذار‌ی فعل در جملات پرسشی آری ‌ـ‌ نه در زبان فارسی از منظر برنامة کمینه‌گرا (چامسکی، 1995؛ a-b2001) مورد بررسی قرار می‌گیرد. رقیب‌دوست (1993) به پیروی از کریمی (1989)  این ساختارها را حاصل خروج فاعل به جایگاهی بعد از فعل می‌داند. برخلاف باور رقیب‌دوست (1993)، ما در این تحقیق با استناد به شواهدی مانند انگیزۀ حرکت عناصر در دستور زبان، ماهیت متفاوت فعل نسبت به عناصر پیش‌گذ...

چکیده الف: موضوع و طرح مسئله از آن جا که زبان، مهم ترین و اصلی ترین وسیله ارتباطی انسان ها است و همچنین از آن جا که اولین مرحله در مسیر ترویج فرهنگ هر قوم و ملیتی اشاعه زبان آن است، لذا شایسته است که ما در حفظ و گسترش هر چه بیشتر آن بکوشیم و برای نیل به این مقصود برنامه ریزی نماییم که البته این برنامه ریزی باید در سطح گسترده ای صورت پذیرد. امروزه در برخی کشورها رشته های تحصیلی از جمله ایرا...

هدف از این تحقیق بررسی چگونگی تعبیر معنایی کلمات مرکب غیرفعلی فارسی که معانی کلی آنها از معانی اجزای سازنده شان انحراف پیدا کرده اند، توسط زبان آموزان غیرفارسی زبان، می باشد. به منظور انجام این تحقیق، ابتدا کلمات مرکب به سه گروه شفاف ، نیمه شفاف و غیرشفاف تقسیم شده و کلیه کلمات مرکب غیرفعلی واقع در سه گروه سه گروه مزبور از فرهنگ شش جلدی معین استخراج و طبقه بندی گردیده اند. سپس ، یک نوع آزمون چه...

گویش اردکان یزد یکی از گویش های فارسی استان یزد است که وجود تعداد زیادی از افعال مرکب در این گویش، توجه هر زبانشناسی را به خود جلب می کند. هدف از مقالۀ حاضر بررسی ساختاری انواع فعل مرکب در این گویش است. این مقاله می کوشد تا به این سؤالات پاسخ دهد: آیا افعال مرکب در این گویش را می توان بر اساس دسته بندی فعل مرکب دبیرمقدم (1374) توجیه کرد؟ در ساخت فعل مرکب در این گویش، چه نوع ترکیب هایی بیشتر دید...

جملات پرسشی از جمله ابزارهای زبانی هستند که با ساخت اطّلاع جمله در ارتباط هستند و یا مستقیماً علامت و سازوکاری برای تشخیص نوع اطّلاع در جمله محسوب می‌شوند. جملات پرسشی از لحاظ ساختار و نوع و حرکت پرسش‌واژه‌ها تاکنون مورد مطالعه و بررسی قرار گرفته‌اند. پژوهش حاضر به مطالعۀ تطبیقی تحوّل جملات پرسشی و نقش آنها در دورۀ فارسی نو پرداخته است. برای این منظور، متون نثر متعلّق به قرن 4 تا معاصر مورد بررسی قر...

از جمله بحث های پیچیده در بلاغت فارسی «حصر و قصر» در علم معانی است. دشواری موضوع از یک سو و تقلید و تأثیرپذیری محض از قواعد و شیوه های حصر و قصر زبان عربی و تطبیق آن با نمونه های زبان فارسی از سوی دیگر، همچنین، تفاوت ساختاری و نحوی این دو زبان با یک دیگر، از جمله عوامل پریشانی نوشته های صاحبان این فن در بلاغت فارسی است. برای نمونه، آیا آن چه در آغاز جملات محصور در زبان فارسی می آید مثل زبان عرب...