بررسی مبانی مشترک ادب عرفانی هند و ایران و واکاوی عشق و شادی و بازتاب آن در مثنوی مولانا و آثار اشو، موضوع اصلی این پژوهش بوده است. این پایان نامه در چهار فصل به سامان رسیده است. در فصل نخست مقدمه، کلیات، پیشینه، ارزش و اهداف پژوهش آمده است. در فصل دوم به معرفی ادبیات و عرفان تطبیقی و برخی عوامل موثر در اثرگذاری و اثرپذیری متقابل دو تمدن ایران و هند و همچنین بررسی شباهت ها و تفاوت های عرفا...

خلوت و عزلت از دیرباز تا کنون جزو سنت ها و رسوم رایج در عرفان ادیان و مکتب های مختلف جهان بوده است و سالکان بسیاری در طول تاریخ آن را همچو شیوه سلوکی خود برگزیده اند. در تصوف و عرفان اسلامی نیز سالکان و عارفان بسیاری با استفاده از این شیوه به سیر وسلوک پرداخته و علی الادعا به نتایج شهودی و معرفتی مطلوبی دست یافته اند. با وجود این، عزلت در عرفان اسلامی دارای مخالفانی –هم از سوی عارفان و هم غیر ع...

بهاءالدین محمد بن حسین خطیبی بلخی مشهور به بهاءولد(628-545 ق )نویسنده کتاب معارف و پدر مولانا جلال الدین محمد بلخی است. محورهای عمده فکری بهاءولد را می توان در سه رکن ((خداشناسی‘جهانشناسی‘انسانشناسی))متمرکز ساخت. این مقاله پس از اشارای گذرا به گزیده افکار بهاءولدپیرامون خداشناسی و جهانشناسی ‘یکی از مسائل انسانشناسی او تحت عنوان ((ادراک ژرف لذات و تحصیل کمال مزه ها)) می پردازد. او علیرغم اینکه ...

مطالعه«عرفان» به عنوان یک سنت کهن و ریشه دار و تأثیر گذار در تاریخ فکر و فرهنگ و حیات اجتماعی ایران و به ویژه نسبتِ آن با «اندیشه سیاسی» از موضوعات مهم و متنازع فیه در میان محققان بوده است. برخی از محققان با ابتناء بر مقومات و مبادی نظری و معرفتی عرفان، قائل به نسبتِ امتناع بین عرفان و سیاست بوده و هرگونه امکانِ استنتاج و تولید اندیشه سیاسی و مدنی را از اندیشه عرفانی منتفی و اساسا عرفان و سیاست را...

مقاله پیش رو، حاوی نکاتی پیرامون فریدون بن احمد اسفهسالار (سپه سالار) و رساله مشهور او پیرامون زندگی و شرح احوال مولانا جلال الدین محمد بلخی است. سپه سالار تنها شرح حال نویسی است که به گفته خود چهل سال سر بر آستان مولانا داشته است و از میان معاصران تنها او به شرح و تقریر روی دادهای زندگی مولانا اقدام کرده است. این مقاله ضمن معرفی صاحب رساله و ریشه یابی در وجوه تسمیه لقب «سپه سالار» و نیز لقب دی...

این رساله تحقیقی است در جهت شناساندن یکی از چهره های برتر عرفان و تصوف (بایزید بسطامی ، م . 261 ) . کسی که با دید هنری به تصوف می نگرد و آنرا از صورت زهد خشک و تصوف عابدانه بدر می آورد و به عرفان عاشقانه تبدیل می کند که بعدها در مشرب عرفان عاشقانه سنایی ها، عطارها ، مولوی ها، سعدی ها، و حافظ ها گسترش پیدا می کند.

چکیده یکی از علومی که یادگیری آن، خصوصاً برای طلاب علوم دینی، لازم می باشد، علم نحو است. از آنجا که وسیله برای شناخت احکام و آیات الهی است فراگیری آن از اهمیت ویژه ای برخوردار است، در زمینه این علم، کتب مختلفی نگاشته شده است، که از آن جمله می توان به کتاب «الفیه» اثر«محمد ابن عبدالله ابن مالک» اشاره نمود که دو کتاب «البهجه المرضیه» اثر «جلال الدین سیوطی» و «شرح ابن عقیل» اثر«عبدالله بن عقیل» از...

شیخ کلینی برای تألیف کتاب الکافی از منابع و مکتوبات پیش از خود استفاده کرده و طریقی به آن کتاب‌ها داشته است، اما مطالب برخی از این منابع هم با واسطه کتاب‌های نسل‌های بعد به دست شیخ کلینی رسیده است. در این نوشتار، به معرفی برخی از منابع تاریخی مورد استفاده شیخ کلینی می‌پردازیم. شیخ کلینی از کتاب سلیم بن قیس، کتاب‌های جابر بن یزید جعفی، ابان بن تغلب، ابو محمد جعفری، ابو اسحاق احمری نهاوندی، اخبار...

هنجارگریزی یکی از وجوه «رستاخیز واژگان» بر مبنای زبان شناسی است که با شکستن ساختار سطحی واژه ها و نه ساختار عمیق و ژرفی، باعث لذت ادبی مخاطب می شود. هرچند نظریة هنجارگریزی توسط صورتگرایان روس مطرح شده است، اما مفهوم آن در آثار نقدی و بلاغی عرب با تعابیری چون «الإنتقال» ، «الإتساع» ، «الشجاعة» ، «الضرورة» و ... یافت می شود. ماهیت فرامنطقی، عقلی و عرفی معانی و حقایق عرفانی از یک سو و محدودیت حو...

در یک نگرش عمیق و ژرف بینانه به ادبیات فارسی، به ویژه ادبیات عرفانی به نظر می رسد: رمز و رمزگرایی یکی از ویژگی ها و مختصات سبکی متون عرفانی ادب فارسی است و رمز یکی از عناصر و سازکارهای مهم القای معانی در ادبیات عرفانی به شمار می رود. شعرای عارف برای پنهان نگه داشتن اسرار و معانی بلند عرفانی از بیگانگان به عالم عرفان، سعی کرده اند مفاهیم ذهنی و تجارب درونی خود را در قالب رمز به راز آشنایان عرصه ...