در این مقاله ضمن اشاره اجمالی به رویکردهای همگرایانه و آشتی جویانه در اوایل قرن بیستم در جهان اسلام به تفصیل زمینه های شکل گیری و تداوم جریان واگرایی و صلح ستیز بررسی شده و نویسنده نتیجه گرفته است که بحران پدید آمده در جهان اسلام ناشی از بحران در آگاهی اسلامی است و نه فرهنگ و نصوص اسلامی؛ و در نتیجه نمی توان اسلام را صلح ستیز دانست. مشکل واگرایی و عزلت گزینی از سویی مشکل نخبگان مسلمان است که با...

با توجه به جایگاه امنیت در زندگی بشری، نظریه­های روابط بین­الملل (قدیم، کلاسیک و جدید) همواره درپی تفسیر و تبیین مفهوم امنیت و سازوکارهای دستیابی به آن بوده، در همین راستا نظریه های روابط بین الملل با توجه به مبانی هستی­شناسی خاص خویش، رویکردهایی متفاوت نسبت­به مفهوم، ابعاد و ساز و کارهای عملیاتی­سازی امنیت در سطح فردی و اجتماعی (ملی و بین المللی) درپیش­گرفته­اند. تفاوت در مبانی هستی شناسی دو ر...

در حال حاضر، انواع قرائت های مختلف و گاه متضاد از اسلام در این سرزمین وجود دارد و مسلمانان بومی، همواره به دنبال تقویت مبانی هویت خود، به مثابه اکثریت و یا اقلیت مسلمان در جنوب شرق آسیا با تمسّک به یکی از این جریان های فکری بوده اند. مردم کشورهای مالزی و اندونزی، بیش از دیگر ملل جنوب شرق آسیا به بحث و مناقشه درباره هریک از این تفکرات اسلامی می پردازند، اما وضعیت در تایلند و فیلیپین به گونه دیگری...

جریان اسلام‌هراسی از نوعی ترس و تعصب بی‌اساس و غیرمنطقی علیه اسلام، در غرب مسلم انگاشته می‌شود. جمعی از پژوهشگران وجود چنین معضلی را با استناد به شواهد فراوان، تأکید کرده‌اند. از سویی، برخی نیز شدیداً مدعای اسلام‌هراسی را ناشی از تئوری توطئه و ساخته ذهن وهم‌آلود مسلمانان جهت مقابله با هرگونه نقد علمی می‌خوانند. استنباط نویسندگان این است که عدم توجه و پرداخت به نظرات منتقدان اسلام‌هراسی، یکی از ن...

جریان شرق‌شناسی و اسلام‌شناسی در حوزه‌های دانشگاهی جهان،  پیوسته با واکنش‌های مختلفی از سوی شرق مواجه بوده است. برخی، محققین در این رشته‌ها را همکاران سیاسی دولت متبوع می‌دانند و در فعالیت‌های آنها به دنبال مقاصد استعماری و... هستند. عده‌ای شرق‌شناسان را معاند اسلام می‌دانند. در مقابل این آراء، بعضی شرق و غرب را از یکدیگر جدایی‌ناپذیر می‌دانند؛ آنه‌ماری شیمل در زمرة این دسته محسوب می‌شود. این م...

با توجه به تغییرات پیش آمده در کشور عراق پس از سال 2003، شیعیان که در طول تاریخ عراق در موضع ضعف قرار داشتند، توانستند نفوذ قابل توجهی در ساختار دولت عراق به دست آورند و دولتی شیعی را برپا کنند. شیعیان در قالب احزاب و گروه های اسلام گرا اهداف خود را پیش می برند و اگرچه در بسیاری از جزئیات اهدافشان با هم اختلاف دارند، ولی در اصل کلی هویت سازشان، یعنی اسلام و برپایی جامعه ای اسلامی، با هم متحد و ...

بررسی های اندیشه اسلامی با رویکرد تمدنی را باید عالی ترین سطح طرح اسلام با گرایش عقلانی، عمل گرا، کارامد و عینیت ساز به شمار آورد. به باور مالک بن نبی بحران های اصلی جهان اسلام و بلکه بشریت از جنس تمدنی است و راه برون رفت از این بحران ها و عقب ماندگی ها در عرصه نظر و عمل جز بازسازی نگره ها و عینیت های تمدنی در جهان اسلام نیست. تحلیل نگره های ابن نبی این حقیقت را روشن می سازد که الگوی تمدنی نه ت...

اختلاف بر سر جانشینی حضرت محمد(ص) سرآغاز تفرقی شد که با قتل عثمان و جنگ های داخلی ایام حکومت علی(ع) به اوج خود رسید. بر این اساس، مسئلۀ پژوهش عبارت است از: شناسایی جریان های فکری سیاسی نزد مسلمانان و در طول تاریخ اسلام که دربارۀ حاکم نظریه پردازی کرده اند. سؤال های پژوهش از این قرارند: 1. ازلحاظ متنی، اندیشۀ مسلمانان درمورد خلافت چه جریان های را شامل شد؟ 2. با توجه به شرایط سیاسی- اجتماعی (زمین...

سه قرائت از اسلام به عنوان سه مدل­ حکومتی رقیب در منطقه غرب آسیا سعی دارند تا خود را به عنوان الگوی برتر معرفی کنند. پژوهش حاضر با هدف پاسخ­گویی به این پرسش کلیدی به رشته تحریر درآمده است که «رویکرد دیپلماسی عمومی بریتانیا، با کدام خوانش­­ از اسلام در منطقه غرب آسیا انطباق بیشتری دارد و لندن توسعه کدام قرائت از اسلام را ترجیح می­دهد؟». نتایج این پژوهش گویای آنست که بیشترین ناهمخوانی و ع...

مؤلف کتاب «مکتب در فرایند تکامل» در طرحی که در مورد تاریخ اندیشۀ شیعۀ امامیه پی ریزی کرده است، درخصوص مواردی از احادیث شیعه که با این طرح ناسازگار به نظر می رسد، مسئلۀ جعلی بودن آن روایات را مطرح کرده است. مواردی را که مؤلف در مورد آن ها به جعلی بودن حکم داده است می توان به سه دسته تقسیم کرد؛ مواردی که توضیح های مؤلف دربارۀ علت جعلی بودن آن ها ناکافی به نظر می رسد، مواردی که توضیح های مؤلف دربا...