شاعران معاصر عرب ، با توجه به شرایط سیاسی، اجتماعی ، روانی و فرهنگی حاکم بر عصر و جامعه خود و نیز آشنایی و تاثیرپذیری از فرهنگ و ادبیات جدید غرب و با اعتقاد به ناتوانی زبان و لفظ در بیان دقیق احوال درونی انسان با شناخت کامل و مراجعه آگاهانه به منابع میراث انسانی ( تاریخی ، دینی ، ادبی ، فولکلور و ...) خود و دیگر ملل به گزینش و خلق اسطوره و نمادی متناسب با تجربه ی شعری خود پرداختند , تا ضمن حفظ ...

ایران، از گذشته‌های دور ارتباطات و پیوندهای نزدیکی با جهان عرب داشته است. در دوره پهلوی دوم، روابط ایران و کشورهای محافظه‌کار عرب با محوریت غرب گسترش یافت و ایران و عربستان، در قالب سیاست دوستونی نیکسون، نقش مهمی در تأمین امنیت خلیج فارس ایفا کردند. با وقوع انقلاب اسلامی و تغییر مواضع جمهوری اسلامی ایران، این روابط تحول یافت و کشورهای محافظه‌کار عرب، نگران گسترش انقلاب اسلامی به کشورهای خود شدن...

گرایش‌های زنانه در حوزه‌های گوناگون اجتماعی، فلسفی، و ادبی از پدیده‌های دنیای مدرن، به‌ویژه پس از انقلاب صنعتی، به‌شمار می‌آید. این رویکرد بعدها، بر ‌اثر تسهیل و گسترش ارتباطات بین فرهنگی‌، از دنیای غرب به جهان عرب‌زبان و ایران نیز سرایت کرد و البته تأثیرات متفاوتی بر‌جای نهاد. تحقیق حاضر بر این فرض استوار است که اندیشه‌های زنانه در هر دو حوزة فرهنگی و ادبی ویژگی‌ها و تمایلات مشترکی دارد. همچنی...

این مقاله میزان تأثیر اسطوره و بن مایه هاى آن را در اشعار سه شاعر معاصر عرب: بدرشاکر سیّاب، أدونیس، و عبدالوهاب بیاتى بررسی مى کند. اطلاق نام شاعران تموزى برآن­ها، به واسطه کثرت استفاده از اساطیر، به ویژه اسطوره ى "تموز" است. این شاعران بر اثر تحولات موجود در جامعه عرب آن روزگار و استعمارگرى دول اروپایى و در نتیجه احساس غربت و پوچى و فرار از واقعیت به دنیاى تازه در دامان میراث کهن پناه مى برند. ...

در این پایان نامه به ترجمه وشرح موضوعی ادبی قصیده «مصر مستبق الدهور» یکی از قصائد سیاسی- اجتماعی محمد مهدی جواهری از شاعران برجسته معاصر عراق پرداخته شده است. این قصیده به بیان برخی از اوضاع سیاسی- اجتماعی وفرهنگی وازسابقه درخشان وچایگاه تاریخی فرهنگی مصر ونیز عراق تمجید کرده است.در حقیقت با مخاطب قرار دادن طه حسین یکی از چهره های برجسته فرهنگی مصر به بیان آسیب های فرهنگی شرقیان پرداخته واجمالا...

در جامعه عرب مقارن ظهور اسلام, تشکیل شدن قبایل و طوایف از نسل دودمان پدری سبب شده بود تا از اصطلاحات متفاوتی برای نامیدن افراد استفاده شود. علاوه بر اعضای اصلی طوایف, حلیف, جار و مولی کسانی بودند که از امتیازات عضویت در قبیله و حمایت آن بهره مند بودند. هرچند ارتباط جار با طایفه همیشگی نبود, اما مولی و حلیف پیوند نزدیک تری با آن داشتند و بدان سبب نقش سیاسی و اجتماعی بیش تری داشتند. این نظر وجود ...

محمد ماغوط از بزرگان ادبیات معاصرعربی و از پیشوایان و پایه گذران شعر منثور محسوب می گردد. قالب شکنی و گریز از محدودیت سبکی از خصوصیات بارز این شاعر نامی به حساب می آید. از عمده ترین مضامین شعری این شاعر و نویسنده ی نامدار عربی، می توان به اغراض سیاسی، اجتماعی خاص او اشاره کرد. البته غم واندوه نیز از بارزترین مضامین شعری وی است که در مجموعه های شعری او جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده است. این ...

نفوذ استعمارگران در خاورمیانه و مهاجرت یـهودیان به فلسطین باعث واکنش اعراب به این مسأله گردید و موجب دو درگیری خونین در سال های 1948 و 1967 بین آنان و اسرائیل شد و جامعه ادبی را به شدّت متأثّر ساخت که نمود آن در جنگ ژوئن کاملا محسوس نظر می رسد، عمق فاجعه تا آنجایی بود که اعراب از آن به عنوان نکسـه یعنی سر افکندگی یاد می کنـند. شاعران با بررسـی دلایــل شکسـت و با تجدیـد نظـر در موضوعـات شعـری از ا...

در آغاز سخن شایان ذکر است که تعهد عموماً بدین معناست که ادیب نباید در واقعیتی جدا از مردم زندگی کند بلکه بر اوست که در قبال رویدادها و مسائل زندگی نقشی پررنگ و موضعی استوار داشته باشد که این موضع از یک عقیده و مکتب فلسفی سرچشمه گیرد. اما مقصود از ادبیات متعهد به اسلام این نیست که محصور در تسبیح و تحمید و سروده های دینی باشد، بلکه مفهوم ادبیات متعهد اسلامی بسیار فراتر از این تصور است. اولا مقصود ...

قیام‏های مردمی در منطقه عربی، از جهت گسترش سریع و زنجیره‏وار آن و سرعت وقوع، موجب حیرت ناظران مسایل خاورمیانه و جهان عرب شد. در این مقاله استدلال می شود که در ورای حوادث مزبور، اعتراض به آنچه هشام شرابی «پدرسالاری جدید» خوانده، قرار داشت. علت گسترش سریع حوادث نیز همین بود. از سوی دیگر، به‌رغم شباهت‏ها، بین حکومت‌های عربی تفاوت‏هایی هم وجود داشته و اختلافاتشان در مواردی چون میزان وجود و حضور نها...