ابن حزم اندلسی دو رویکرد به مسألة معرفت شناسی دارد. رویکرد اول مبتنی بر منطق ارسطویی است و رویکرد دوم بر مبانی فکری ظاهریه استوار است. تأکید او در رویکرد اخیر، بر طریق چهارم از راه­های تحصیل معرفت است. بر­اساس­آن آدمی با تصدیق پیامبر­(ص) و ایمانی که خداوند در دل او می­آفریند، به کسب معارفی خاص نائل می­گردد. او، بر­طبق روش معناشناسی­اش، راه چهارم را از عبارات وحیانی و باورهای مبتنی بر آن گرفته ا...

یکی از شاخه های پلورالیسم درون دینی، در ادیان متن محوری چون اسلام، پلورالیسم متنی است که می توان آن را اعتقاد به تنوع، تکثر و تحول ذاتی و پایدار فهم متون مقدس ادیان متن محور و ایمان به صحت همه ی این فهم ها دانست. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی ابعاد مختلف استدلال بر پلورالیسم متن، به مطالعه ای تطبیقی در دو حوزه ی هرمنوتیک و تفسیر پرداخته است. در این پژوهش در ابتدا علل تنوع، تکثر و تحول فهم متن در ه...

این نوشتار مشتمل بر سه فصل است. در فصل ابتدایی، پس از معرفی طرح پژوهشی و پرداختن به ایضاح مفاهیم کلیدی، پیشینه آموزه تناسخ و تاریخچه اعتقاد به آن در ادیان شرقی، یونان باستان و ادیان ابراهیمی بررسی شده است. در فصل دوم، ابتدا به معرفی ادیان هندو و بودا و آثار مکتوب و پنداشت های آنان و نیز به بررسی آموزه تناسخ و کارما در این ادیان پرداخته و سپس آیین پال توئیچل، اکنکار، را مورد بررسی قرار داده ایم...

چکیده : یکی از محوری ترین مباحث در بستر اندیشه سیاسی برقراری صلح وچگونگی دستیابی به آن است . در واقع باید گفت مفاهیمی چون عدالت ، دوستی ،گفتمان ، تعادل ، تساهل ومدارا ودر ارتباط با صلح به منصه ظهور می رسند . ادیان همواره وجود صلح را از غایات زندگی بشر و راهی برای رسیدن به کمال و به زیستنِ فردِ انسانی ضروری می دانند . از سوی دیگر دربستر تاریخ اندیشه ورزیِ مکاتب بشری و در آراء فلاسفه بزرگی چون افلاط...

عقاید حقه­ای که خدای تعالی آن­ها را از ما مطالبه کرده و شرط رسیدن به مطلوب و سعادت بشر دانسته است، شامل تمام اعتقاداتی است که در نظام فکری اسلام مطرح است. این عقاید که در حقیقت چیزی جز کلمۀ طیبۀ توحید و عمل و استقامت بر آن نیست، شالودۀ اصلی ادیان و مذاهب توحیدی جهان را تشکیل می­دهد. قرآن کریم با ذکر هر دو مفهوم ایمان و عمل صالح در کنار هم، برتلازم آن­ها نسبت به یکدیگر تأکید می­کند و اعمال انسان...

بررسی و نقد کتاب «قرآن و پلورالیزم» اثر آقای محمد حسن قدردان قراملکی است. نویسنده کتاب، با استناد به آیات قرآن، بر انحصارگرایی پای می فشارد و نادرستی تکثرگرایی را نتیجه می گیرد. ناقد، پاسخهای نویسنده کتاب را در قبال مستندات قرآنی تکثرگرایان ناکافی می داند. از این رو، دلایل قرآنی وی را از جمله: آیه میثاق، آیه مهیمن، آیات جهان شمول، اوصاف قرآن، بشارت عهدین، فراخوانی به اسلام، اسلام شرط هدایت اهل ...

ملاصدرا، از تأثیرپذیران «نظریة خیال» ابن عربی، معتقد است همان گونه که جامعیت ضدین در حضرت خیال موجب ارتباط تجرد روحانی و تکثر جسمانی، در قوس نزول می شود، همچنین، اجتماع ضدین در قوّة متخیله نقشی اساسی در معرفت شناسی انسان و سیر او از تکثر جسمانی به تجرد روحانی دارد و لذا مقالة حاضر به نقش خیال در معرفت شناسی و دین شناسی می پردازد و علاوه بر استدلال های فلسفی ملاصدرا، حکمت های عرشیة او را نیز بررس...

در فلسفۀ دین و الهیات جدید مسیحی، دربارۀ نسبت ادیان با یکدیگر، و موضوع کثرت واختلاف ادیان دو موضع کلی وحدت گرایی و کثرت گرایی دینی وجود دارد و هر یک،قرائت ها و مبانی مخ تلف معرفت شناختی، دین شناختی و زبانشناختی خاصی دارند کهموجب تمایز و اختلاف آنها شده است.در این مقاله، با طرح و بررسی برخی از مهمترین مبانی و نظریات کثرت گرایی دینی، میکوشیم تا به این پرسش ها پاسخ دهیم که آیا اختلاف و کثرت ادیان ...

در یک نگاه کلی، اراده گرایی و قرینه گرایی دو رویکرد رقیب درباره اخلاق باور بوده است. لوئیس پویمن فیلسوف آمریکایی معاصر با انتقاد از این دو رویکرد، نظریه اراده گرایی غیر مستقیم تجویزی را ارائه نموده است. در این نظریه برای تحلیل شکل گیری باور، هم به نقش «ادله» و «عوامل زمینه ای» بطور توأمان توجه شده و هم، «عقلانیت» مبنای داوری بین قرائن و ادله متعارض قرار گرفته است. پویمن با تکیه به این تحلیل، کو...

اندیشه یوهان گوتفرید فون هردر دامنه وسیعی دارد و برای سیر در اندیشه های وی باید به مباحثی مانند انسانیت، تاریخ و فلسفه تاریخ، انسان شناسی، فرهنگ و فلسفه فرهنگ آن گونه که او طرح کرده است پرداخت. با توجه به شرایط عالم معاصر و اهمیت یافتن پرسش هایی چون سرشت فرهنگ، نسبت میان فرهنگ ها و آینده فرهنگ، بازخوانی آثار هردر به خصوص اندیشه های وی درباره فرهنگ لازم به نظر می رسد. حداقل فایده بازخوانی اندیشه...