سابقه و هدف: نوع کاربری زمین تأثیر چشم‌گیری بر ویژگی‌های خاک دارد. مطالعه تأثیر کاربری زمین بر ویژگی‌های کیفیت خاک، امکان شناسایی روش‌های مدیریتی پایدار و به‌تبع آن پیشگیری از تخریب فزاینده خاک را فراهم می‌کند. تغییر کاربری اراضی، قطع یکسره‌ی درختان، جنگل‌ها و تبدیل مراتع به اراضی کشاورزی باعث تخریب یا اخلال در اکوسیستم‌های طبیعی، کاهش ظرفیت تولید فعلی یا آینده‌ی خاک شده و اثرات زیان‌باری بر خص...

بهره¬برداری و استحصال محصولات فرعی جنگل¬ها و مراتع از دیرباز مورد توجه انسان¬ها بوده است امروزه نیز این محصولات نقش¬های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در کشورهای دارای اکوسیستم¬های جنگلی و مرتعی ایفا میکنند، بطوریکه نادیده گرفتن و عدم توجه به آن می¬تواند معضلات جبران¬ناپذیری در سطح کلان کشورها به دنبال داشته باشد. مطالعه حاضر به منظور بررسی نقش محصولات فرعی جنگل و مرتع بر معیشت روستائیان بخش زرین¬آب...

عدم رعایت تعادل دام و مرتع و بهره­برداری بیش از حد در بسیاری از مراتع ایران،  موجب تخریب این منابع شده و خسارت جبران­ناپذیری به پوشش گیاهی و خاک وارد نموده است. به همین انگیزه روند تغییرات تولید، پوشش تاجی و ترکیب کلاس خوشخوراکی تیپ­های مرتعی در ایستگاه مدیریت دام و مرتع مارگون طی 4 سال (از سال 1379 تا 1382) مورد بررسی قرار گرفت. در این بررسی شاخصهای پوشش تاجی و ترکیب گونه­ها از نظر خوشخوراکی د...

تخریب سرزمین یک مشکل در حال گسترش در بسیاری از نقاط دنیا بوده و تهدیدی برای سلامت اکولوژیک اکوسیستم های مرتعی است. بنابراین ارزیابی شاخص های اکولوژیک تخریب، قدم اولیه مقابله با آن است و با شناسایی مکان های با شدت های متفاوت تخریب می توان هزینه کمتری برای بهبود و ارتجاع این نقاط به حالت پایدار صرف کرد. در تحقیق حاضر به منظور ارزیابی شاخص های تخریب مرتع و شدت آن دو مسیر تخصصی اکولوژیک و دانش بومی...

یکی از مشکلات اساسی اراضی مرتعی این است که از مراتع بر اساس پتانسیل و شایستگی آنها استفاده نمی شود و این استفاده نادرست منجر به تخریب بیش از حد مراتع شده است. شایستگی مرتع عبارتست از حالتی که بتوان از مرتع به عنوان چرای دام در طی سالیان دراز استفاده کرد بدون اینکه به منابع پوشش گیاهی و خاک آن صدمه ای وارد شود. تعیین شایستگی مرتع یکی از مهمترین عوامل مدیریت اراضی مرتعی به شمار می رود. در این تحق...

در مطالعات بهره‌وری آب مقادیر رواناب، تبخیر و تعرق گیاهان و تولید مرتع مهم‌تربن متغیرها هستند. مراتع استان گلستان به علت موقعیت جغرافیایی، اقلیمی و تخریب بالای این منابع همچنین تغییر شدید کاربری اراضی و کاهش پوشش گیاهی شرایط لازم برای تشکیل رواناب را دارد. به منظور تعیین چگونگی مدیریت بهینه مراتع در این تحقیق سناریوهای اصلاح مرتع با استفاده از مدل SWAT در حوزه آبخیز گرگانرود مورد بررسی و ارزیاب...

ایران به دلیل قرار گیری بخش گسترده‌ای از آن در منطقه خشک و نیمه خشک، فعالیت‌های کشاورزی از جمله روش‌های غلط آبیاری و مدیریت نادرست اراضی می‌تواند بطور گسترده‌ای تخریب خاک و بیابان‌زایی را باعث شود. بنابراین برای جلوگیری از تخریب هرچه بیشتر خاک این مناطق، باید تحقیقاتی برروی اراضی کشاورزی و نحوه بهره‌گیری از آنها انجام گیرد، تا مشخص گردد که آیا کشاورزی منجر به تخریب اراضی می‌شود یا خیر؟ برای دست...

یکی از راه حل های اصلی در جلوگیری از تخریب مراتع بهره برداری اصولی از مراتع در قالب طرح های مرتعداری است. در این راستا دفتر فنی مرتع طی برنامه های پنج ساله اول، دوم و سوم اقتصادی برای سطوح وسیعی از مراتع که در حدود 20 میلیون هکتار است، اقدام به تهیه طرح های مرتعداری نموده است. تهیه و اجرای این طرح ها مستلزم صرف هزینه و وقت زیادی است که انتظار می رود نتایج مثبت حاصل از این طرح ها پاسخگوی این هزی...

اکوسیستم مرتعی از قطعات متنوعی تشکیل شده است که میزان عملکرد هر یک از آنها با یکدیگر تفاوت می کند. خصوصیات ساختاری و عملکردی قطعات مرتعی در اثر فعالیت های مدیریتی تغییر کرده و از این خصوصیات می توان برای تفسیر آثار مدیریت استفاده کرد. شخم اراضی و نیز شدت چرا از مهمترین عوامل تخریب کننده مرتع بوده و باعث کاهش عملکرد مرتع می شوند. برای مقایسه قطعات با یکدیگر و بررسی تغییرات آنها در اثر فعالیت های...

شرایط تخریب روزافزون مراتع، به­ویژه مناطق گرمسیری، لزوم توجّه بیشتر بر اثربخشی عملیات اصلاحی مرتع را می­طلبد. پژوهش حاضر در مرتع گرمسیری چغاحمام جلگة نفت‌خانه در 31 کیلومتری جنوب شهر قصر شیرین انجام شده است.هدف از این تحقیق، ارزیابی و اثربخشی عملیات اصلاح مراتع بر بهبود خصوصیات و ذخیرة کربن آلی خاک است. بر این اساس، عملیات اصلاحی در این مرتع شناسایی و به چهار تیمار شامل، الف: فارو همراه با بوته‌...