شهر زنجان در دهه‎های اخیر از رشد جمعیّتی و کالبدی چشمگیری برخوردار بوده است، ازجمله پیامدهای ناگوار این رشد شتابان و بی‎قواره، شکل‎گیری مناطق اسکان غیر رسمی در این شهر است. منطقه‎ی اسلام‎آباد، از دسته مناطق بزرگ اسکان غیر رسمی شهر زنجان است که در پی مهاجرت گسترده‎ی روستاییان طی دهه‎ی 1350 به بعد، از سوی مهاجران روستایی ساخته شده است. این منطقه گرچه اکنون جزء مناطق رسمی درون شهر به‎شمار می‎رود؛ ا...

رشد و گسترش فیزیکی شهر فرایندی پویا و مداوم است و امروزه به یکی از معضلات فضاهای شهری تبدیل شده است، که طی آن محدوده های شهری و فضای های کالبدی آن ها در جهات عمودی و افقی باعث گسترده شدن شهرها به خارج از محدوده شهر می شود. روش تحقیق در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است.. توسعه اراضی بایر منطقه یک شهر زنجان بیشتر به صورت الگوی توسعه گسسته و لکه ای بوده است که این نوع نوسعه بعد از دهه ی 1385 بیشتر شده...

رشد بی رویه شهرها و کلانشهرها زائیدة عوامل و نیروهای متنوعی است که در زنجیره ای همبسته قابل ردیابی است. در واقع، یکی از بارزترین و شناخته ترین عوامل دخیل در این فرایند، مهاجرتهای بی رویة روستایی- شهری و برپایی سکونتگاههای به اصطلاح غیررسمی در حاشیه شهرها، بویژه کلانشهرهاست؛ هرچند دو پدیدة خورندگی و خزش شهری از پدیده های مکمل این روند بی رویة رشد به حساب می آیند که با دست اندازی کانونهای شهری به...

چکیدهالگوی رشد و توسعه کالبدی یا شکل شهر به عنوان الگوی فضایی فعالیت های انسان در برهه خاصی از زمان تعریف می شود و به دو دسته اصلی گسترش افقی یا پراکندگی شهری(sprawl) و الگوی شهر فشرده (compact city) تقسیم می گردد. شناخت الگوی توسعه کالبدی شهر به منظور هدایت آن در راستای توسعه پایدار شهری امری اساسی است. محدوده مورد مطالعه در این تحقیق کلانهشر تهران و روش مورد استفاده روش توصیفی – تحلیلی است. ا...

چکیده: رشد سریع جمعیت و گسترش مهارناپذیر شهرها که کم وبیش در دو دهه پس از انقلاب نمود آشکارتری یافته است باعث جابجایی جمعیت محدوده های مرکزی بسیاری از شهرها شده و روند فرسودگی بافت های تخلیه شده را تسریع کرده و این بافت ها را به سکونتگاههای مهاجران و اقشار کم درآمد و مأمن ناهنجاریهای اجتماعی قرار داده است. جهت شناسایی عوامل موثر در این روند, رساله حاضر با عنوان « مطالعه تحولات فضایی _ کالبدی م...

در ارتباط با مباحث شهر و شهرنشینی در ایران، هدف کلّی برنامه‌ریزی شهری، تأمین رفاه مردم از راه ایجاد محیطی بهتر، سالم‌تر، آسان‌تر، مؤثّرتر و دلپذیرتر است. همین دلیل تحلیل تناسب زمین برای توسعه‎ی شهری و شناسایی اراضی مناسب و اولویت‌دار برای توسعه‎ی فضایی ضرورت دارد، در شهر رشت هرچند مهندسان مشاور طرح‌های جامع شهر در اوّلین طرح، جهت شمال و در دو طرح اخیر، جهت جنوب را جهت توسعه تعیین کرده‌اند، اما به‎...

شهر کرمانشاه بعنوان مرکز اداری – سیاسی استان و یکی از کلانشهرهای کشور با آغاز قرن چهاردهم شمسی، به واسطه تحولات اقتصادی – اجتماعی و سیاسی رخ داده، از رشد کالبدی – فضایی سریع و شتابانی برخوردار بوده است. بطوریکه جمعیت و مساحت شهر به ترتیب 7 و 17 برابر شده است. در این پژوهش که در چهارچوب روش تحقیق تکوینی و علی انجام پذیرفته، روند تحولات کالبدی – فضایی شهر کرمانشاه از سال 1335 تا 1385 با استفاده ...

با توسعه جوامع انسانی، توجه معماران، طراحان و برنامه ریزان به کیفیت فضا و ساختار کالبدی آن افزایش یافته و نقش طراحی به عنوان ابزاری در جهت شکل دادن به محیط زندگی و پاسخ گویی به توقعات و نیازهای انسان، اهمیت بیشتری یافته است. رفتار فضایی فرد، در محیط جغرافیایی که در آن زندگی می کند، متأثر از عناصر تشکیل دهنده محیط و ساختار کالبدی پیرامون او، بر پایه ی ویژگی های روان شناختی، شخصیتی، فرهنگی و اجتم...

آنچه که اکنون بافت قدیم شهر نامیده می شود، زمانی به عنوان یک کلیت شهری از حیاتی کامل و کارآمد برخوردار بود که تکامل و کارآمدی آن محصول تعامل انسان و طبیعت بود که در طول قرن ها و به واسطه اندیشه عمیق یا آزمون و خطاهایی مکرر به تعادل رسیده بود.  هر چند که اکنون بافت قدیم شهر در ایران، با مفاهیمی چون فرسودگی، ناکارآمدی و بلاتکلیفی همراه است، اما بهترین ارزش های فرهنگی، اجتماعی، تاریخی و معماری هر ...

به دنبال امضاء یادداشت تفاهم بین جمهوری اسلامی ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی مورخه 26 / 11 / 1368 هـ . ش (15 فوریه1990 م.)، مرزهای شمالی کشور ایران گشوده شد و پس از سالیان متمادی رفت و آمدهای مرزی بین اتباع دو کشور آغاز گردید که از جملة نقاط مرزی بازگشایی شده، مرز جلفا در استان آذربایجان شرقی بود. تحقیق حاضر جهت پاسخگویی به این سئوال اصلی که: بازگشایی مرز جلفا چه تأثیرات فضایی در محدو...