واژه ” مقامه “ از واژه ” مقام “ که در قرآن مجید و نهج البلاغه ذکر شده است، مقامه، مقالـهیا داستانی کوتاه درباره پند و نصیحت یا برای بیان شرحی درباره ی یکی از شهرهای نامـدارضمناً مقاله شامل اشعاری زیبا و ظریف می باشد . در مقامات حریری که در قرن چـهـارم ومقامات حمیدی که در قرن ششم نوشته شده اشعار بسیار زیبایی و شـرحـی دربـاره یشهرهای معروف در آن دوران از جمله : سمرقند و بلخ ذکر شده، و مقامات حمیـد...

کتاب کنوز الودیعه من رموز الذّریعه با هدف ترجمه کتاب الذّریعه إلی مکارم الشّریعه نوشته شده است و نمونه درخشانی از ترجمه پویا در متون کهن ادب فارسی است؛ گونه ها و گفتمان های مختلف فرهنگی و ادبی رایج در تاریخ ایران تا قرن هشتم در آن گرد آمده است.در این مقاله، با استفاده از روش ترامتنیّت ژنت، به تبیین نقش این گونه ها و گفتمان ها در تعیین جایگاه کتاب کنوز الودیعهدر متون ادب تعلیمی پرداخته شده است. نتای...

هرمنوتیک به معنی تأویل متن از قرن هفدهم مورد توجه برخی فلاسفه غربی قرار گرفت و در قرن بیستم با پدید آمدن هرمنوتیک مدرن دستاوردهای آن به حوزۀ بسیاری از علوم مانند الهیات، فلسفه، علوم اجتماعی و ادبیات راه یافت. بر خلاف هرمنوتیک کهن که مؤلف محور است و هر متنی را فقط دارای یک معنی می­داند هرمنوتیک مدرن مفسر محور و قائل به معانی متعدد برای یک متن واحد است. هر چند واژۀ هرمنوتیکاخیراً به عرصۀ ادبیات فا...

اصطلاح ریخت شناسی به عنوان یکی از روش های تحلیل و طبقه بندی عناصر متن با مطالعات ولادیمیر پراپ بر روی یک­صد قصه ی عامیانه ی روسی وارد عرصه ی نقد ساختاری شده است. این شیوه ی تحلیل در شناخت نقش ها، نقش ویژه ها و حرکت های متن و چگونگی ترکیب و ارتباط این عناصر با یکدیگر کارآمد است. داستان لیلی­ومجنون جامی از جمله متون روایی ارزشمند ادبیات فارسی در قرن نهم است. جنبه های روایی این منظومه درحوزه ی ادب...

چکیده ندارد.

چکیده بسیاری از قوانین اصولی، قواعد فقهی و احکام شرعی به ظاهر آیات و روایات مستند هستند و یکی از شایسته‏ترین مراجع تشخیص ظواهر، عرف است. بررسی متون فقهی نشان می دهد که علمای اهل سنت از پدیده ی عرف با واژه های عرف و عادت نام برده اند و تا دو قرن اخیر کاربرد این واژگان در متون فقهی و اصولی شیعه نیز معمول بوده است. در دو قرن اخیر، ادبیات فقه شیعه به ایجاد واژگان جدیدی برای این پدیده روی آورده است....

در این مقاله ‘ نگارنده سعی کرد تا ضمن بازشناسی سه نوع ((که))ی موصول در فارسی میانه ‘ پهلوی ‘ عملکردهای آن را در جملات مرکب ‘ برشمرد . این سه نوع که بعدأ به فارسی جدید می رسند ‘ و شانزده نوع جمله ی مرکب وابسته را شکل میدهند ‘ که متون امروز فارسی تمامی این انواع را به نمایش می گذارد .

یکی از  عناصر مهم در تصحیح متون کهن، شناخت و فهم دقیق پاره‌ای از اصطلاحات نسخه‌شناسی است که می‌تواند مصحح را در سنجش اعتبار دستنویس‌های مورد استفادۀ خود یاری رساند. ما در این نوشتار می‌کوشیم یکی از اصطلاحاتی را که کاتبان در انجامۀ دستنویس‌های فارسی و عربی، برای بیان کیفیت کتابت به کار می‌برده‌اند، واکاوی کنیم. بدین منظور، نخست واژۀ "تنمیق" را از لحاظ تاریخی و کاربردی بررسی کرده‌ایم و در ادامه ک...

قافیه همواره، از ارکان اصلی و کلیدی شعر فارسی بوده است؛ ازهمین‌رو، شاعران زمانی را صرف قافیه‌پردازی کرده‌ و به آن اهمیت زیادی داده‌اند. از سده‌های ابتدایی شعر فارسی تا به امروز، تغییرات زیادی در قافیه‌ها رخ داده است. گونه‌ای از قافیه‌ها را در شعر برخی از شاعران می‌بینیم که تا زمان خاصی وجود داشته و بعد از آن به کار نرفته‌اند؛ قافیه‌های «اماله» و قافیه‌های «دال – ذال» ازجمل...