تحولات دینی در جوامع مختلف به دلیل اشتراک در پار های مبانی و اصول، شباه تها وهمسانی های متعددی دارد، گر چه نمیتوان آنها را در همة وجوه با یکدیگر مشابه دانست . در اینمقاله، تحولات دینی در اروپای قرن شانزدهم با تحولات مشابه در جهان معاصر اسلام، که از قضاهر دو در دوره زمانی یکصدوپنجاه سالهای رخ داده است، مقایسه می شود که از مهمترین آنهامی توان توجه به گوهر و روح دین، نزاع بر سر موضوع مرجعیت دینی و...

در سدة چهاردهم خورشیدی، ادبیات معاصر ایران تحولات شگرفی یافت و همسو با جریان‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی معاصر دستخوش تغییرات بسیار شد. بررسی نقش ترجمة آثار ادبی غرب، همچون رمان‌ها و نمایشنامه‌ها و اشعار، به منزلة یکی از جریان‌های فرهنگی عصر جدید، می‌تواند دگرگونی‌های ادبیات معاصر ایران را به‌درستی نشان دهد. در این میان، حتی شاعران معاصر ایران که رنگ ملی در سروده‌های آنان بارزتر است، گاه از آثا...

تحقیق حاضر که از افکار و آثار (حضرت استاد آیه الله جوادی آملی) است در جهت تبیین و روشن کردن چراغ دین و سراج هدایت اسلام است. بدیهی است که شبهات و پرسشهای روز نسبت به مقوله ی دین بسیار متفاوت از گذشته است، خصوصا این که همه تجربیاتی که غرب از زمان رنسانس و تجددگرایی تا کنون در مبارزه با دین پیدا کرده، امروز د رغالب شبهات دینی بومی شده و در افکار عمومی خصوصا جوانان ارزشمند و باطهارت جامعه ی اسلامی...

شعرِ عرفانی و صوفیانه در دوره‌ی مشروطیّت   احمد رضی*         هادی قلی‌زاده** دانشگاه گیلان چکیده در دوره‌ی مشروطیت به دلیل رواج تجددگرایی و فراگیری تفکرات اجتماعی ِمتأثّر از غرب، تصوف و به پیروی از آن، شعر عارفانه به گوشه‌ای خلوت از جامعه پناه برد؛ اما به رغم به حاشیه رانده شدن عرفان و تصوف، در آثارِ سرایندگانِ این دوره، شعرهای عارفانه‌ی بسیاری وجود دارد. این مقاله بر آن است تا وضعیت شعرِ عرفانی را در...

رویارویی جامعه ایرانی با جهان جدید، واکنش های فکری و سیاسی مختلفی را در سده اخیر تاریخ ایران برانگیخته و زمینه ساز دو انقلاب بزرگ مشروطیت و انقلاب اسلامی بوده است. این واکنش ها را به مثابه یک زمینه کلی به سه دسته واکنش های حکومت، روشنفکران غیردینی و علمای دینی می توان تقسیم بندی کرد که نظریه سیاسی جدید علمای شیعه در انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی در تقابل یا تعامل با آنها شکل می گیرد. بر این اسا...

باغ‌های ایرانی که پیشینه شکل‌گیری آن‌ها به دوره هخامنشی می‌رسد همواره ویژگی‌های طراحی آن‌ها از یک سو تحت تأثیر  برخی از خصوصیات مهم فرهنگ، مذهب و تمدن ایران و از سوی دیگر تحت تأثیر شرایط محیطی بوده است. الگوی کلی طراحی این باغ‌ها از زمان آغاز حکومت هخامنشیان تا پایان دوره قاجار بیشتر بر طرح چهارباغی استوار بوده است که در اواخر دوره قاجار و از آغاز حکومت پهلوی این نوع الگوی طراحی تحت تأثیر تجددگ...

دنیای کنونی عرصه چالش فرهنگ اصیل مبنی بر خاستگاه‏های اعتقادی و تجارب تاریخ گذشته با فرهنگ جدید ناشی از دگرگونی دانش و تجددگرایی است. امروزه «حقوق زن» از مهم‏ترین بحث‏ها در عرصه بین‏الملل است و پاسخ مجامع جهانی به آن، «کنوانسیون رفع تبعیض از زنان» بوده است. تعارض‏های موجود در این کنوانسیون و پی‏آمدهای آسیب‏زای آن، نماد ناتوانی بشر در شناخت مقام زن و بیانگر ناکارآمدی جهان امروز در شناخت و عرضه ال...

این گزارش تحقیقاتی، حاصل یک مطالعه تاریخی است که به منظور بررسی فرآیند شکل گیری هویت جدید زن در ایران، از دوران ناصری تا پایان پهلوی اول، انجام شده است. هویت مجموعه ای از ویژگی های فردی است که در طول زمان سیال، و متاثر از ساختار اجتماعی و میزان کنش گری افراد، پیوسته در حال نو شدن است و عوامل متعدد فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در این فرآیند موثر هستند. سرعت این دگرگونی ها در هویت سنتی زنان اندک بود...

شهر و روابط موجود در آن به عنوان پیشرفته ترین مجتمع زیستی بشر، اثرات بی بدیلی بر هویت ساکنان خود دارد. در سده های معاصر روند شهرسازی در ایران دچار تقلید از انگاره های غربی و پدیده جهانی شدن گردیده و به نوعی گرفتار انقطاع تاریخی و ناسازگاری با فرهنگ و جهان بینی شهروندان ایران بخصوص در امرسازماندهی فضایی شده است. سازماندهی کالبدی و فضایی محلات سنتی مطابق با باورهای مذهبی و فرهنگی ساکنان موجب تقوی...