قتل غافل­گیرانه یا ترور به مفهوم امروزی؛ یکی از محورهای مهم تاریخ تحولات سیاسی جهان اسلام و ایران در قرون پنجم و ششم هجری قمری است. منابع تاریخی این دوره، تعداد زیادی از این نوع قتل ها را با انگیزه­های مذهبی، سیاسی و اقتصادی ثبت کرده اند. شرایط سیاسی جهان اس÷لام و پیدایش نهضت اسماعیلیه نزاری و در پی آن تأسیس حکومت به دست حسن صباح موجب گردید تا یکی از بی نظیرترین و در عین حال شدیدترین دوره های ق...

دوره خلافت امام علی (ع)(ذیحجه سال35 تا40 هجری)،درپی شکل گیری شرایط سیاسی پیچیده ای که به دنبال ماجرای قتل عثمان،خلیفه سوم به وجود آمد ، عرصه رد و بدل شدن نامه های متعددی میان طرفهای درگیر بود. مطالعه و بررسی این نامه ها با هدف شناسایی رفتار سیاسی شخصیت های آن دوره، برگی جدید از پژوهش درحوزه تاریخ اسلام را ورق خواهد زد. شناسایی نکات محوری در نامه ها شامل ادبیات بکار رفته، استدلال ها، ادعاها، انت...

نویسنده در مورد هفت مسئله اختلافی بین شیعه و اهل سنت بحث کرده است. اولین بحث در مورد برپایی جشن میلاد نبی مکرم اسلام حضرت محمد است در دوران معاصر بسیاری از ناآگاهان از برخی از مسائل دینی برگزاری جشن را بدعت و حرام دانسته اند. در حالیکه این بخاطر عشق و علاقه مسلمانان است و قرآن ابراز محبت را برهمه واجب قرار داده است. بحث دیگر سفر به قصد زیارت قبر مطهر پیامبر گرامی است که جایز یا حرام است؟ به گفت...

چکیده یکی از دوره ها ی درخشان تاریخ اسلام عصر هارون رشید و مأمون است. در این عصر جدا از تحولات سیاسی و اجتماعی شاهد شکوفایی علمی نیز هستیم. عصر هارون رشید و مأمون به دو دلیل از اعصار قبلی متمایز می شود: از یک طرف به دلیل علاقه ای که این دو خلیفه به علم ودانش داشتند، از دانشمندان مختلف زمان خود برای شرکت در فعالیت های علمی دعوت به عمل آوردند؛ از طرف دیگر در عصر این دو خلیفه شاهد فعالیت های گستر...

رویکردی تاریخی به تحول مفهوم خلافت در عصرخلفای سه‌گانه[1] مجید حاجی بابایی[2] چکیده شکل‌گیری مفهوم خلافت در خلال رخداد سقیفه و طرح جانشینی نبی اکرم(ص) سرمنشاء بسیاری از تحولات فکری و نظریه پردازی‌های سیاسی در جهان اسلام شد. روند تغییر و دگرگونی مفهومی‌و واژگانی خلافت در اداور تاریخ اسلام از چشم تیزبین محققان بدور نبوده است. اما کماکان موضوع تحول و درک این مفهوم در بستر تحولات تاریخی جای هرگونه ...

قیام سال سی و پنج هجری که سرانجام به قتل عثمان‌بن عفان خلیفه سوم از خلفای راشدین انجامید، بر اثر علل و عوامل متعددی چون مسائل سیاسی، اجتماعی، فکری و نظامی به‌وجود آمد. از میان عوامل ظهور و بروز قیام مزبور ـ که هر یک مبحث مستقلی را می‌طلبد ـ عوامل اقتصادی از اهمیّتی ویژه برخوردار است. در نوشتار حاضر سعی شده تا کارکرد و کارنامه‌ی اقتصادی و مالی دوران خلافت این خلیفه، به عنوان یکی از دلایل ناخشنودی...

گرچه نسب‌شناسان قبل از شکل‌گیری فاطمیان درباره نسل محمد بن اسماعیل به دلیل فعالیت زیرزمینی اسماعیلیان اطلاعات اندکی به دست می‌دهند، اما با برپایی حکومت فاطمیان در شمال آفریقا، نسب‌شناسان به نسب خلفای فاطمی توجه کردند و با اینکه خلفای عباسی نسب آنان مخدوش می‌دانستند، اما همه نسب‌شناسان نسب خلفای فاطمی را پذیرفته‌اند و آنها را فرزندان محمد بن اسماعیل دانسته‌اند، ولی عمدتاً از اینکه نسب نخستین خلیف...