اصطلاح خط فارسی میانه یا پهلوی ساسانی و پارسیک، چه از نوع کتیبه­ای و چه کتابی آن، برای همة محققین خط و زبان، به خصوص محققین خط و زبانشناسی تاریخی و همچنین باستان­شناسی و تاریخ، آشنا است. لیکن یک مورد از انواع خط پهلوی، خطی است معروف به خط پهلوی شکسته، که در زمان خودش خطی بسیار روان و راحت برای کاتبان، امّا بسیار دشوار و ثقیل برای محققین و خط­شناسانی که اکنون اقدام به خوانش آن می­کنند. این نوع خط...

مصاحف عثمانی در تاریخ اسلام و قرآن دارای جایگاهی در خور توجه است. در میان این مصاحف آنچه تاکنون به جای مانده مصحفی است که هم اکنون در «موزة تاریخ تاشکند» پایتخت ازبکستان نگاهداری می شود و احتمالاً مصحف شخصی خود عثمان می باشد. در این مقاله فشرده ای از گزارش مربوط به پیشینة نگارش آن و نیز سرگذشت جابه جایی آن از مدینه تا سرزمینهای دیگر و سرانجام به تاشکند، مورد گفتگو قرار گرفته است و در لابه لای آن...

یکی از قدیم‌ترین انواع ادبی دنیا داستان است. داستان گرچه در دورۀ اخیر و چند قرن پیش با دُن کیشوت سروانتس پا به عرصۀ ظهور نهاد، امّا در بین ملل متمدّن گذشته، از جمله ایران سابقۀ کهنی دارد. وجود داستان‌های گوناگون در فرهنگ ایرانیان نشان از زندگی این نوع ادبی در این سرزمین است؛ هرچند داستان جدید با آنچه ما در ادبیّات قدیم خود داریم، بسی تفاوت دارد؛ امّا می‌توان برای نشان دادن این تفاوت از اصطلاح قصّه بر...

شکل­گیری دولت ماد میان پایان سده هشتم تا پایان سده هفتم ق.م. یکی از مسائل مناقشه ­برانگیز مطالعات خاور نزدیک باستان در چند دهه اخیر بوده است. مناقشه اصلی، پیرامون اعتبار منابع کلاسیک، به ویژه «گفتار مادی» هرودوت در بازسازی تاریخ ماد است که امروزه در بازنگری روند شکل­گیری دولت در ماد، به دلیل عدم تطابق ظاهری آن با منابع خط میخی معاصر با دوره ماد زیر سؤال رفته است. در مقاله حاضر با بازنگری گفتار ...

دریاچۀ مهارلو به لحاظ نزدیکی به کلان شهر شیراز نقش تعدیل کنندۀ رطوبتی و دمایی مهمی بر این شهر دارد. بروز خشکسالی طی دهه های اخیر و متعاقب آن کاهش سطح آب این دریاچه بر وضعیت رطوبتی و دمایی مناطق پیرامونی آن به ویژه شهر شیراز آثار نامطلوبی به همراه داشته است. در این پژوهش تغییرات خط ساحلی دریاچۀ مهارلو و تأثیر آن بر عناصر آب و هوایی به ویژه رطوبت هوا و دمای سطح زمین نواحی مجاور دریاچه مورد بررسی ...

استفاده از تکنیک حجاری یکی از شیوه‌های متداول تزیینات معماری در بناهای دوره اسلامی است که نمونه‌های پرشماری از آن‌ها در مساجد شهر اصفهان مشاهده می‌شودکه بررسی، مطالعه و مقایسه هر یک ازآن‌ها می‌تواند بازشناسی هویت فرهنگیشان را در پی داشته باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی، طبقه‌بندی و تحلیل تزیینات حجاری بر اساس نوع نقوش در بنای مسجد عتیق اصفهان است و در پی پاسخگویی به سوالات زیر است: 1- تزیینا...

قاچاق کالا از جمله پدیده های اجتماعی است که تاکنون در طول تاریخ جمهوری اسلامی ایران خط مشی های زیادی برای مبارزه با این پدیده طراحی و اجرا گردیده است. خط مشی سیستم جامع مدیریت واردات و صادرات از جمله آخرین خط مشی های تصویب شده در این زمینه است. پژوهش حاضر با هدف شناسایی و بررسی آثار اجرای خط مشی سیستم جامع مدیریت واردات و صادرات و به تبع آن خروجی ها و پیامدهای این خط مشی صورت گرفته است و در پای...