چکیده از دیر باز تفسیر قرآن کریم نیازمند اصول و مقدماتی ضروری بوده که بی¬مدد آن مراد واقعی آیات حاصل نمی¬شود. لذا نیاز به تبویب، تنظیم، اتقان و استقصاء گزاره¬ها مربوط به اصول و قواعد تفسیری در مجموعه¬های مستقل، برای سامان دادن به فعالیت¬های تفسیری و به نظم کشیدن دستاوردهای چند رشته¬ای سده¬های گذشته در قالب ساختاری یکپارچه و هماهنگ، احساس شد. تا قبل از استقلال تألیفات در زمینه¬ی اصول و قواعد تف...

ین مقاله با بررسی اندیشة سیاسی شهید مرتضی مطهری و دکتر علی شریعتی به عنوان دو متفکر اسالمی در حوزة روحانیت، بر این فرض استوار است که آنها علیرغم وجود اختالفهایی در حوزة روحانیت، در نقطة مقابل یکدیگر نیستند. در این تحقیق، درصدد پاسخگویی به این سؤال هستیم که چه تفاوتها و شباهتهایی بین اندیشة سیاسی این دو اندیشمند در حوزة روحانیت وجود دارد. نتایج تحقیق، این نکته را آشکار میکند که اندیشة سیاسی شهید...

این مقاله در صدد پاسخگویی به این سؤال است که چرا شریعتی برای اسطوره اهمیتی بیشتر از تاریخ قائل شده است؟ و با طرح این پرسش، ضمن بررسی مفهوم و معنای اسطوره و تعاریف متفاوتی که از آن شده است، اسطوره را در چارچوب نظریات مثبت‌نگرانه ارنست کاسیرر که اسطوره را شکل معینی از تجربه و شیوه‌ی خاصی از عینیت بخشیدن به جهان دانسته، در اندیشه‌ی شریعتی بررسی و دنبال کرده است. نتیجه این که شریعتی با آگاهی از وجو...

یکی از راههای پی بردن به وضعیت فرهنگی جامعه و آگاهی از گذشته علمی آن، احیاء دست نوشته های خطّی دانشمندان بزرگ گذشته آن است. علی رغم نیاز جامعه به یادگیری و انتشار این کارها، شماره زیادی از آنها – از جمله صفوه التّفاسیر سیّد عبدالله فرزند محمّد رضا شبّر- نیاز به تصحیح و احیاء دارند. علامه شبّر یکی از دانشمندان شیعی قرن سیزدهم است که در علم تفسیر و حدیث از شهرت بالایی برخوردار است و تألیفات او بیش از ...

کتاب البلاغة و التحلیل از انطوان مسعود البستانی از ده‌ها کتاب درسی علم بلاغت در دانشگاه‌های کشورهای عربی و ازجمله ایران است که اخیراً در برخی مقاطع، به‌ویژه مقطع کارشناسی و حتی در گروه‌هایی که در زمینة علم بلاغت تخصصی ندارند، به‌منظور تدریس در مقطع کارشناسی ‌ارشد انتخاب شده است. بدیهی است این اثر مانند بسیاری از تألیفات درسی نقاط ضعف و قوتی دارد که هنگام تدریسِ آن در دورۀ کارشناسی و ارشد...

 از سال 1872م، محققان شرق‌شناس به تحقیق در زمینة فولکلور تاجیک و فرهنگ مردمی پرداختند. از سال 1872م تا آغاز سال 1920م، تعداد عمومی پژوهش و طبع و نشر فولکلور تاجیک از 77 نگذشته است. درواقع، تحقیق و انتشار ایجادیات شفاهی (نظم و نثر شفاهی) خلق در سال‌های بیست، در زمان شوروی وسعت یافت؛ به‌طوری که در این سال‌ها تعداد تحقیق و چاپ این آثار به شصت اثر رسید و در شهر دوشنبه مراکز تحقیق فولکلور تاجیک ایجا...

تاریخ‌نگاری از نخستین حوزه­هایی است که شیعیان بدان توجه کرده­اند. در مکتب کوفه به عنوان پیش‌قراول مراکز علمی شیعه، اولین آثار به نگارش درآمد. این‌که تاریخ‌نگاری در نخستین پایگاه خود چه روندی را طی نموده و چه تأثیری بر تاریخ‌نگاری اسلامی داشته، هدفی است که این نوشتار دنبال می‌کند. در این نوشتار، روند تاریخ‌نگاری شیعیان که از سدة نخست هجری آغاز گردید، در دو برهه دوران حضور ائمه و دوران پس از غیبت...

در مقدمه این رساله زندگی و شخصیت علمی ، فلسفی ، عرفانی و اخلاقی علامه طباطبائی و نقش موثر ایشان در معرفی اسلام و تشیع و ویژگیهای مشرب فلسفی استاد بررسی و تألیفات و آثار قلمی ایشان معرفی شده است برخی از موضوعات این رساله عبارت است از : عوارض ذاتیه ، صفات فعلیه واجب ، مفاهیم اعتباری ، اجزاء قضیه ، تشکیک ، واحد ، کثیر ، ملاک حمل ، بطلان دور و تسلسل ، نفی فاعل بالجبر و العنایه ، عینیت علت غائی و ف...

روششناسی شروح نهجالبلاغه جهت بررسی و شناخت بهتر شروح و یافتن محاسن و کاستیهای آن روش و رویکرد برای پژوهشگران و مخاطبان شروح، امری لازم و مهم و کمک به تألیف شروح با رویکردهای کاملتر است. یکی از شرحهای نهجالبلاغه که اولین شرح کامل آن نیز به شمار میرود، علاوه بر تقدم تألیف به جهت تخصص و تألیفات متعدد مؤلف در آنرابطه دارای نکات ارزندهای در زمینههای لغتشناسی، ادبی، بلاغی، توجه به اشعار عرب جهت فهم ب...

در این مقاله تلاش می شود نسبت اسلام و دموکراسی در قالب دموکراسی ژرف و دموکراسی متعهد (از دیدگاه شریعتی) بررسی شود. بنابراین، این نسبت در هفت مولفة مفهوم دموکراسی، آگاهی از دنیای بیرون، رهیافت چندگانه به دموکراسی، تعامل اجتماع و فرد، ارتباط کلامی، خود موقعیت مند و کثرت گرایی سنجیده شده است مولفه هایی فراتر از لیبرال دموکراسی رایج در غرب و هم در انتقاد به آن هستند. چون دموکراسی متعهد از آراء علی ...