خوزستان به دلیل موقعیت جغرافیایی و تاریخی خود از گذشته در تاریخ ایران دارای اهمیت بوده ورویدادهای تاریخی مهمی در آن اتفاق افتاده است.این منطقه در قرن چهارم در دوران آل بویه مورد توجه قرار گرفت. موقعیت جغرافیایی و ارتباطی خوزستان میان بغدادمرکز خلافت عباسی ومناطق مرکزی و جنوبی ایران سبب شدتا این ایالت به عنوان یکی از نواحی مهم در ایران وبه لحاظ موقعیت آن که حلقه واسط بین مناطق حکمرانی آنها قرار ...

ایالت فارس در جنوب غربی ایران واقع شده است و از دوران پیش از اسلام و با توجه به پیشینه ی باستانی آن خاستگاه سلسله های بزرگی چون هخامنشیان و ساسانیان بود. با ورود اعراب مسلمان به ایران با توجه به موقعیت سوق الجیشی، قرار گرفتن بر سر راههای تجاری و منابع غنی ...مورد توجه مسلمانان قرار گرفت. این منطقه در سال هفدهم هجری در زمان خلیفه دوم از طریق دریاو خشکی مورد حمله مسلمانان قرار گرفت. فارس چون پایگ...

همسو با تضعیف قدرت عباسیان، مجال ظهور و خیزش قدرتهای جدید در قالب تشکیل دولتهای مستقل و نیمه مستقل همچون فاطمیان به عنوان کانون قدرت در مغرب و بویهیان، به عنوان کانون قدرت در مشرق اسلامی را فراهم آورد. هر یک از دولتها در پرتو تحقق اهداف خود، که برخاسته از منافع ایشان بود، طیف گسترده ای از مناسبات سیاسی و فرهنگی را در بستر روابط علی و معلولی فراهم آوردند. بررسی تأثیر عوامل موثر همچون حضور دشمن م...

همدان در طول دوره های مختلف تاریخی ازنظرسیاسی وعلمی مورد توجه بوده.ازسال1100 ق.م که نام این شهر(آمادانا)درکتیبه های آشوری نقش بست و اولین دولت ملی در این شهر تشکیل شد،تاکنون درتحولات سیاسی وفرهنگی ایران نقش مهمی داشته است.دردوره باستان باایجاد مرکزاسناد دولت هخامنشیان ومدرسه طب دردوره ساسانیان وحضورحارث بن کلده پزشک معروف درآن مدرسه، جایگاه علمی وفرهنگی همدان رابه نمایش گذاشته است.باورود اسلام ...

روند گسترش تشّیع در ری در دو مرحله صورت گرفت: یکی دوره آشنایی مردم ری با مذهب تشیّع، و دیگری دوره رسمیت یافتن این مذهب در ری. نوشتار حاضر دو عامل مهم سیاسی و اجتماعی را، که در رونق و رسمیت یافتن مذهب تشیّع در ری مؤثر واقع شد، بررسی می کند. حکومت به عنوان یک عامل «سیاسی» مهم به حمایت از این مذهب پرداخت که بازه زمانی آن با امارت ابوالحسن مادرانی و حمایت های وی از شیعیان و ترویج مذهب تشیّع آغاز شد و ب...

در سایه رواداری مذهبی و دوری از تعصب است که اندیشه های مختلف و گاه متضاد اجازه ظهور پیدا می کنند و زمینه شکوفایی علمی و فرهنگی فراهم می شود. رواداری عامل پویایی، بالندگی و رشد اندیشه های مختلف است و باعث بالا بردن ظرفیت پذیرش و تحمل عقاید مختلف جامعه در معرض تضارب آرا می شود. نقش رواداری مذهبی در توسعه علم و فرهنگ و مراکز علمی و فرهنگی و در پی آن وضعیت عالمان در دو دوره آل بویه و سلاجقه برجسته ...

آل­بویه که از شمال ایران برخاسته بودند، توانستند اولین حکومت مستقل شیعی را در بخش­های وسیعی از ایران و عراق تأسیس نموده و بر دستگاه خلافت عباسی مسلط شوند. یکی از مهمترین پیامدهای تشکیل حکومت آل بویه، ترویج و تعمیق فرهنگ تشیع بر بخشهای وسیعی از سرزمین­های مرکزی و غربی حوزه خلافت عباسی شد. هدف این مقاله بررسی شناسایی این پیامدها و ارزیابی نقش امرای آل­بویه در این موضوع است. نتایج بررسی نشان می­د...

بخش  مهمی از آگاهی موجود درباره دو سلسله ایرانی آل بویه و آل زیار مأخوذ از تاریخ دودمانی بویهیان موسوم به کتاب التاجی فی أخبار الدولة الدیلمیة اثر معروف ابو اسحاق الصابی (د ح 381 ﻫ.) است که  نسخه ای از آن در دست نیست، اما منقولاتی از آن را در آثار متأخرتر می توان یافت. تلخیصی از کتاب التاجی به خامهمجدالدین ابوالفتح فضل الله بن عبدالحمید الکرمانی (د ح 620 ﻫ.) نیز موجود است که در شرح او بر الیمین...

بویهیان که از نواحی شمال ایران برخاستند، توانستند یکی از معتبر ترین حکومت های ایرانی وشیعی را تأسیس نمایند. این سلسله ایرانی شیعه مذهب در میان سال های 321ه.ق تا 448ه.قبر قسمت های غربی ، جنوبی و مرکزی ایران تسلط یافتند و موفق شدند بر بغداد مرکز خلافت عباسی چیره شوند . ظهورحکومت آل بویه به عنوان یک دولت شیعی و تسلط آنان بر امور خلافت عباسی سبب ایجاد تحولی جدید در حیات اجتماعی و فرهنگی شیعیان گردی...

دوره آل بویه ازمهمترین دوره های رشد وشکوفایی تشیع است . در این دوره شیعیان اقدام به مدح ورثای امامان و ذکر مناقب آنان دراماکن عمومی می کردند که ازآن به عنوان مناقب خوانی یاد شده است . این کار فرهنگی که با مقابله به مثل و واکنشهای اهل سنت مواجه شد، کم وبیش قبل ازاین دوره نیز مرسوم بود و در دوره سلجوقیان نیز به حیات خود ادامه داد . منظور از مناقب خوانی معنای عام آنکه شامل سرایش شعر ونثر در مدح ام...