«معراج‌نامه» شفیعی کدکنی از اشعار سمبولیسم اجتماعی و از نمونه­های رؤیابینی در ادبیات فارسی است. این ­شعر نُه قسمتی شامل رمز و سمبل­های خاصی است که شاعر با تکیه بر آنها، به راهنمایی «دل» در دوزخ، بهشت و زمین که تأویلی از اندیشة خود اوست؛ زده است. شعر دارای شش وادی است. وادی اول، مرحلة رهایش راوی و یافتن الهام، وادی دوم دسترسی به نیروی عقلانی و فکری و سیر بسیار فراتر از حدّ انسانی، وادی سوم با تمثی...

مقاله حاضر ‘ حاوی تبیین احوال ‘ آثار و افکار فرخی شاعر برجسته معاصر ایرانی است . قهرمانی که کوشش و جانبازی او در راه آزادی بر اهل نظر و نسل اندیشمند پژوهشگر بافراست ‘ پوشیده نیست . و باید انتظار داشت نام او به عنوان یک آزاداندیش حق طلب ‘ یک شاعر میهن دوست ترقیخواه و پاسدار حقوق انسانها ‘ جاودانه در تاریخ ایران به نیکی به جا ماند و قلبهای گرم و پاک میهن دوستان آزاده را حرارت وحدت و تحرک بخشد و ب...

تاریخ هنر و ادب اروپا در دهه های نخستین قرن نوزدهم، شاهد ظهور مکتب ادبی نوینی با عنوان رمانتیسم بود. این مکتب ادبی نوظهور به سرعت توانست ادبیات ملل دیگر جهان را هم تحت تأثیر قرار دهد. مشرق زمین به ویژه کشورهای عربی و ایران نیز در پی گسترش ارتباطات با غرب، میزبان این نحله ی فکری _ ادبی جدید شدند و به تبع آن، شاعران و نویسندگان بزرگی که در اندیشه تجدد و نوآوری بودند. به این مکتب نوپا گرویدند. ابر...

چکیده موضوع پژوهش حاضر بررسی فرم و محتوای اشعار مستوره ی کردستانی است. هدف اصلی و عمده ی این پژوهش دست یابی به فرم و محتوای اشعار این شاعر با توجّه به آراء و نظریات منتقدان صورتگرا (فرمالیست) است. تعیین ارتباط فکری و میزان تأثیر پذیری مستوره ی کردستانی از فرم و محتوای اشعار شاعران دیگر، معرفی و شناساندن این شاعر و کمک به تکمیل تاریخ ادبیّات فارسی از دیگر اهداف این پژوهش است. روش تحقیق، کتابخانه...

ناصرخسرو از برجسته‌ترین شاعران شعر تعلیمی است که در اشعارش علاوه بر مضامین اخلاقی به اوصاف شعر و شاعر و مخاطب شعر پرداخته است و به نوعی صاحب نقد و فن شعر یا بوطیقاست. از ویژگی‌های برجسته بوطیقای او آن است که شعر را با حکمت و اندیشه‌های تعلیمی گره می‌زند و برای شاعر، شعر و مخاطب اوصافی را برمی‌شمارد که هر کدام به نوعی از منظومه فکری ـ تعلـیمی وی سـرچشمه گرفـته است. با بررسی اشعار ناصرخسرو در می‌...

سهراب سپهری و والت ویتمن دو شاعر از شرق و غرب این کره خاکی هستند که با الهام از عرفان شرقی هر کدام راه خود را در این مسیر پر پیچ و خم شناخت حقیقت می‌پیمایند و در طول این راه، گاهی به گونه ای شگفت آور به نکات مشترک فراوانی که بسیار قابل تعمّق می باشد، می رسند. هر دو از طبیعت، مرگ، زندگی، عشق و نیکی به دیگران و وظیفه‌ی خطیر شاعر سخن می گویند و در پی کشف راز عالم وجود می باشند. در این سیر و سلوک رد...

ادبیات از دیرباز به‌مثابۀ یکی از انواع هنری به شکل‌های گوناگون در زندگی بشر ایفای نقش کرده و از این حیث مانند همۀ فعالیت‌های فکری و معنوی انسان دارای هدف و منظور اجتماعی است. به همین علت است که ادبیات هر ملت، همواره به موازات تحولات جامعه، دستخوش دگرگونی گشته و به فراخور چنین رویکردی به آینۀ تمام‌نمای جامعۀ خویش مبدل می‌‌گردد. با مروری بر ادبیات ملل گوناگون می‌‌‌توان نحوۀ تأثیرپذیری آن از بستره...

روابط متقابل ادبی و فرهنگی میان ملل عالم، به خصوص ملل همجوار، از دیرباز مرسوم و متداول بوده است . در این میان رابطه فرهنگی، زبانی و ادبی ملّت ایران و عراق درطول تاریخ بیش از هر ملّت دیگری بوده است. فرّخی یزدی ،شاعر معاصر ایرانی، متوفای1318ه.ش و صدقی زهاوی،شاعر معاصر عراقی، متوفای 1936 م. هریک در ادبیّات کشور خویش به خاطر رواج ادبیّات کارگری و دفاع از محرومین، جایگاهی ویژه دارند. در این مقاله سعی...

هوشنگ ابتهاج و سیاوش کسرایی هر دو از شاعران نامی معاصر هستند که در قالب های غزل، مثنوی، رباعی، دوبیتی، قطعه و اشعار نو (نیمایی) طبع آزمایی کرده اند. ابتهاج و کسرایی در آغاز، اشعار غنایی و تغزلی می-سروده اند ، اما در دهه ی سی، شرایط و اوضاع نابسامان جامعه سبب شد که به سرودن اشعار اجتماعی روی آورند. اگر چه در اشعار ابتهاج مضامین اجتماعی جالب توجهی مشاهده می شود اما عمده ی محور فکری وی عشق و مضامی...