شهرهای سنتی و قدیمی ایران اصولاً از دو بافت قدیمی و جدید تشکیل شده اند. از عمر این نوع بافت های قدیمی چند صدسال و گاهی بیش از یک هزار سال می گذرد، که اغلب دارای کوچه های تنگ و باریک و یادآور زندگی انسان های قبل از دوران صنعتی و عدم نفوذ وسایل نقلیه موتوری می باشند. عدم دسترسی های مناسب به واسطه پیچیدگی های بافت شهری، ناکافی بودن یا فقدان تأسیسات شهری و عناصر خدماتی، بی ثباتی و سستی مصالح ساختمان...

زندگی شهری پایدار دست آورد اجتماعات پایدار است. روزگاری محلات بافت قدیم شهر یزد مانند بافت های قدیم سایر شهرهای ایران به عنوان یک اجتماع پایدار، ایمن، سرزنده، پررونق و باهویت مکان زندگی شهروندان یزدی بود. اما اکنون تحت تأثیر عوامل متعدد درونی و بیرونی به نظر می رسد در ابعاد مختلف دچار ناپایداری شده است. روند کاهنده رشد و میزان جمعیت، وجود پدیده مهاجرت، تداوم سیر تدریجی مخروبه و متروکه شدن واحده...

کیفیت زندگی به عنوان مفهومی برای نشان دادن میزان رضایت­مندی فرد از زندگی و به عبارتی معیاری برای تعیین رضایت و عدم رضایت افراد و گروه­ها، از ابعاد مختلف زندگی است. کیفیت زندگی شهری یکی از مهم­ترین حوزه­های مطالعات شهری در کشورهای مختلف است. بنابراین شهر به عنوان بستر زیست انسان شهرنشین، نیازمند تامین استانداردهایی است که در یک نگاه می­توان آن را استانداردهای کیفیت زندگی نامید. هدف این پژوهش برر...

بافت تاریخی شهرها آثار گرانبهایی است که فرهنگ و دانش شهر سازی و معماری بومی کشور را در خود دارند. حیات این بافت ها طی سده های گذشته پایه بسیاری از آداب و رسوم و حتی فرهنگ موجود و نیز رونق اقتصادی شهر و منطقه بوده است. فضاهای شهری تاریخی قبل از همه وظیفه دارند، تاریخ، هویت عینی و ذهنی شهر را حفظ کرده و در زندگی جاری سازند. پاسدار همه خاطره ها و یادمان ها بوده و از این رو باید فعالیت هایی را در ک...

هر شهر از فضاها و اجزای گوناگونی تشکیل شده است. در صورتی مجموعه اجزا، کلیتی به نام شهر را به وجود می آورند، که به گونه صحیحی با یکدیگر ارتباط داشته باشند. در این صورت، شهر دیگر مجموعه ای از اجزا نیست، بلکه کلی منسجم است که فراتر از مجموع اجزای تشکیل دهنده اش می شود. با توجه به ضرورت ارتباط بین فضاهای گوناگون در تعریف یک کل منسجم، نقش فضاهای واسطه و به اصطلاح «فضاهای مفصلی» بسیار حائز اهمیت است....

با افزایش توجه جهانی به کاهش فشار مداخلات انسانی بر محیط زیست، مطالعه نحوه تعامل ساختمان­های سنتی و اجزای آن ها با محیط جهت شناخت روش­ های طراحی طبیعی رشد چشم­گیری داشته است. در مناطق گرمسیری به ویژه مناطق مرطوب گرم، نیاز به سایه و کوران هوا مهم­ترین عواملی هستند که سبب خلق راهکارهای معماری برای تامین شرایط آسایش حرارتی شده­اند. برای مثال در مطالعه ریخت شناسانه و اقلیمی شهر دزفول تمهیدات حیرت ا...

در این مقاله، به بررسی آثار مدرنیتۀ غرب بر شهرسازی ایران میپردازیم. مدرنیته از نظر مکانی، خاستگاهی غربی دارد؛ اما مفهوم خاصی ندارد و رویکردی به جنبه های متفاوت فرهنگ است که درعصر نوزایی مطرح شد. هدف آن هم تبیین توانایی انسان و تسلط صرفاً عقلانی بر خود و جامعه است. در چنین فضای فکری، قرن هجدهم شاهد ظهور انقلاب صنعتی بود و بنا بر ماهیت خود، تغییر و تحولات اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و فیزیکی عظیم و گ...

بازار قدمتی به درازای تاریخ تمدن دارد ، پایه های تمدن بر تقسیم کار در جوامع نخستین بنا نهاده شده است و تقسیم کار نیز پیامد و نتیجه ی دادوستد کالا در ابتدایی ترین شکل آن می باشد .جوامع نخستین به هر میزان ساده تر بودند ، بازار یعنی مفهوم و مناسبات بازرگانی آنها نیز ساده تر بود . با پیچیده تر شدن جوامع داد و ستد نیز پیچیده شد و هرچه ارتباط میان جوامع فزونی می یابد ، دامنه کار بازار نیز گسترده تر م...

یکی از مهم ترین بناهای تاریخ معماری نیایشگاه ها هستند. دین اسلام نیز مانند سایر ادیان دارای نیایشگاه خاص خود یا مسجد است و از این روی تمام آن اهمیت تاریخی را به ارث می برد.اما امروز مسأله مسجد مسأله ای اساسی تر و پیچیده تر است. چرا که پیوستگی معماری سنتی از بین رفته و معماری جدید ایران درگیر سوالاتی از جنس هویت است. معماری مسجد در این شرایط جدید به همان اندازه که دارای تاریخی روشن و سیری مکتوب ...

شناخت ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی و سنجش آن در محلات شهری منجر به درک درست از تفاوتهای موجود در عناصر سیستم شهری (محلات شهری) می­شود. این نکته فرایند برنامه­ریزی را متناسب با تفاوتهای موجود نظام خواهد داد. در این مقاله با سنجش تطبیقی سرمایه اجتماعی در ابعاد مختلف آن (آگاهی اجتماعی، مشارکت مدنی، اعتماد اجتماعی و انسجام اجتماعی) سه محله شهر زنجان در بافت قدیم (محله دباغها)، بافت جدید (کوی قائم) و ...