چکیده ایران شاهراه تمدن های باستانی و مهد فرهنگ های قبل تاریخ، هزاران راز نهفته در خود پنهان کرده است. در این میان، سنگ نگاره ها از نو یافته ترین هنرهای ایران هستند که در نقاط مختلف ایران پراکنده اند و هریک نشان و کلامی از دنیای باستان دارند. در این پژوهش، سنگ نگاره های اسبقته (هسبخته) را انتخاب و بررسی کردیم. این آثار که در روستای شواز استان یزد قرار دارند، ازلحاظ قدمت و تنوع نقوش قابل بررسی ه...

باستانشناسی به عنوان نظامی علمی برای پردازش مدلها و ایجاد قیاس‌های منطقی و بازسازی محیط طبیعی، وامدار جغرافیاست و به صورت جدایی ناپذیری در بازسازی محیط طبیعی گذشته استقرارهای انسانی با چشم‌انداز و محیط مرتبط است. از این رو پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از نرم افزار GIS و مدل موران نحوه توزیع فضایی مراکز باستانی استان آذربایجان غربی را نسبت به متغییرهای طبیعی شامل ارتفاع، شیب، جهات شیب، شکل...

چکیده در این مقاله، با توجّه به اسطوره و داستان کی خسرو، پادشاه کیانی، در اوستا و با اشاره به متن های پهلوی، تاریخیِ اسلامی و شاهنامه، به بازشناسی مکان دریاچۀ چیچست باستانی پرداخته شده است. درباره این موضوع با در نظر داشتن ابعاد گوناگون چون جنگ کی خسرو با افراسیاب، ویژگی­های ذکر شده برای این دریاچه در متن های مختلف و با توجّه به مکان دژ بهمن و آتش کدۀ آذرگشنسب بحث شده است. در این منبع ها، همۀ این ...

صنعت توریسم با درآمد سالانه نزدیک به 1000 میلیارد دلار در جهان، یکی از مهمترین پدیده های قرن حاضر است که علاوه بر فقرزدایی، عدالت گستری و اشتغال زایی، درآمد بالایی را ایجاد کرده و برای فقرا نیز ایجاد شغل میکند. براساس آمار منتشره سازمان جهانی توریسم، تعداد گردشگران در سطح جهان از سال 1950 تاکنون 36 برابر شده است. به طوریکه از 25میلیون نفر در سال 1950 ، به حدود 1018 میلیون نفر در سال 2010 افزایش...

باستان­شناسی دانشی است که بخش زیادی از اطلاعات آن می­بایست با تأمل در بقایای انسان گذشته به دست آید. این اطلاعات از طریق پژوهش­های میدانی کسب می­شوند که می­توان آنها را در دو بخش اصلیِ بررسی سطحی آثار و کاوش باستان­شناسی دسته­بندی کرد. بسیاری از آثار باستانی مدام در حال تخریب هستند و توجه درست به آثار و ثبت همه جانبه شواهد در بررسی­های سطحی بسیار حائز اهمیت است. فعالیتِ دیگرِ میدانیِ باستان­شناسی ی...

امروزه آنالیز­های ایزوتوپی، راه گشای بسیاری از مسائل مهمِ مطرح در باستان‌شناسی و انسان‌شناسی است ازجمله، بازسازی رژیم­های غذایی گذشته، ترسیم رد پایِ مهاجرت­های باستانی، بررسی و شناسایی تغییرات آب و هواییِ مناطق باستانی و ... گوهر تپه جزو مناطق مستعدِ پاسخگو به سؤالات متعدد در مورد تحولات فرهنگی و اجتماعیِ عصر آهن شمال ایران است. این برهه زمانی در مناطق شمالی فلات ایران، با ظهور جوامع متعددی بدون هیچ...

غنای هنری نخستین دست­ ساخته ­های کشف شده در فلات ایران، ذهنیت تحول ­یافت ه­ای را نشان می ­دهد که به‌احتمال‌ قوی، حاوی باورهای و عقاید محکمی است. در میان این باورها و اعتقادات، نظام نجومی بسیار قوی و پررنگ جلوه می­ کند. برای انسان اولیه که مجبور بود با دست­ خالی با عناصر طبیعی مقابله کند و زنده بماند، وضع اقلیمی و جوّی بزرگ­ ترین دغدغه به شمار می ­آمد. زمانی که کشت­زار و گلّه تنها مایۀ امرارمعاش ب...

در این پژوهش موقعیت محوطه‌های شناسایی‌شده در دشت بسطام با توجه به عوامل محیطی و چشم‌انداز طبیعی آنها بررسی شد. به‌منظور تجزیه و تحلیل فضایی، اطلاعات به‌دست‌آمده از متغیرهای محیطی و عوامل تأثیرگذار بر شکل‌گیری محوطه­ها مطالعه شدند و در نهایت مدل پیشنهادی پیش‌بینی استقرارهای باستانی در قسمت‌هایی که بررسی باستان‌شناختی نشده بودند ارائه گردید. براساس نتایج به‌دست‌آمده، 70درصد از محوطه‌های شناسایی‌ش...

در این مقاله فرایند شکل گیری معنای واژه «اصالت» و سیر تحول آن در زبان های باستانی بررسی شده است. فرضیه مقاله این است که معنای واژه مذکور به صورت ریشه داری در فرهنگ های مختلف به ویژه در زبان های باستانی به همان معنای متداول در فلسفه اسلامی (حکمت متعالیه صدرایی) یعنی هستی و وجود به کار رفته است. رویکرد غالب این بررسی ها استعمال واژه مذکور در زبان یونانی است، زیرا محتوای معنای فلسفی این واژه در زب...

متون ادبی و تاریخی در هر منطقه، کم و بیش معرّف و نشان‌دهندۀ فرهنگ عامۀ آن منطقه است. در بین این آثار، متونی را می‌توان یافت که سرشار از لغات و اصطلاحات محلی، ضرب‌المثل‌ها، کنایات، آداب و رسوم، عقاید و باورهای عامیانۀ منطقه‌ای است که خالق اثر بدان تعلّق دارد. بررسی صبغه‌های اقلیمی و محلی این گونه آثار و تحقیق بر روی عناصر فرهنگ عامه، نقش بسزایی در شناخت ادبیات محلی هر خطّه دارد. یکی از نویسندگان پر...