در این جستار، به بسط پذیری معارف وحیانی و گشودگی زمینه ارتباط انسان با منبع وحیانی­­­­- ­الهی بر پایه سه ساحت اندیشه­های فلسفی و عرفانی اندیشمندان مسلمان و نیز قرآن و متون روایی پرداخته شده است. حکما و عارفان مسلمان معتقدند ولایت به­منزلۀ روح این جهان و مجرای فیض الهی است و همچنین باطن و جوهرۀ نبوت است. انسان کامل با ارتقای وجودی و سیر باطنی و زدایش حجاب­های گونه­گون از نفس خویش در مرتبۀ نخست ب...

توماس آکوئیناس ذیل بحث نبوت که خود ذیل بحث لطف الهی است، مفهوم نبوت طبیعی را به کار می‌گیرد و آن را از نبوت الهی که عطیه روح‌القدس است، جدا می‌کند. او تبیین فیلسوفان از جمله ابن‌سینا را از نبوت، تنها در حیطه نبوت طبیعی می‌گنجاند. این نوشتار می‌کوشد تا با تحلیل معنایی نبوت طبیعی ناظر به مبانی آکوئیناس، معنی دقیق آن را روشن کند؛ هم‌چنین در پی روایی نسبت نبوت طبیعی به تبیین ابن سیناست. علاوه بر آ...

تاریخ نگاری هشام کلبی (204ﻫ.ق.)، به ویژه در کتاب الأصنام به عنوان مسیری برای فهم تاریخ نگاری اسلامی در سده های نخستین اسلامی، همچنان شایسته بازخوانی است. این نوشتار، با رویکرد معناکاوی کتاب الأصنام و تحلیل گفت وگوی متن با نویسنده و نیز تحلیل بافت اندیشه ای و فرهنگی زمانۀ متن، در پی یافتن پاسخ این پرسش است که چرا کلبی در آغاز قرن سوم هجری به تولید چنین متنی در مورد بت های عرب جاهلی دست یازید؟ یا...

نگرش نقادانه یا به‌کارگیری بررسی عقلی در ارزیابی هر چیزی، در دورة رنسانس به وجود آمد و کتاب مقدس نیز از این برخورد نقادانه در امان نماند. نقد کتاب مقدس به دو نقد نُسَخ و تاریخی-ادبی تقسیم می‌شود. یکی از کتاب‌هایی که از مجموعة کتاب مقدس به علت جایگاه مهم و نیز طول آن، مورد نقدهای نُسَخ و تاریخی- ادبی وسیعی قرار گرفت، کتاب اِشَعْیای نبی است. این مقاله درپی آن است که به توصیف و...

پیامبر چه ویژگى و امتیازى دارد که وى را از دیگران متمایز مى سازد؟ نویسنده در پاسخ به این پرسش از سه رویکرد نام مى برد:1ـ رویکرد معرفتى. 2ـ رویکرد مسئولیتى. 3ـ رویکرد موقعیتى. در رویکرد نسخت دیدگاه هاى متعددى را مورد بررسى قرار مى دهد که همه این دیدگاه وجه تمایز پیامبر را معرفت ویژه مى داند.در رویکرد دوم مسئولیت و مأموریت ویژه پیامبر عامل تمایز معرفى مى شود که نویسنده از دو دیدگاه در این زمینه ی...

کتا ب نه جالأدب، تألیف نج مالغنی رامپوری ( 1339 ه . ق.) است. ای نکتا ب درحکم دایره المعارفی است که تمامی مباحث دستوری را با توضیح و تفصیل بسیار و مثا لها و شواهد متعدد، با استفاده از حدود 300 کتاب، رساله و فرهنگ، در سه باب در خود جای داده است. باب سوم این کتاب، به مبحث حروف اختصاص داده شده است؛ که در آن، پس از تعریف حرف و تقسیم بندی آن به دو دسته حروف مبانی و اصطلاحی، ویژگی های هش ت حرف مختص زب...

کتاب از دیدگاه پوپر محصولی از انسان است که بالاستقلال وجود دارد و میتوان از طریق آن پدیدآورنده اش را شناخت. از نظر وی شناخت پدیدآورنده از این طریق"عینی"تر است تا استفاده از مجراهای دیگری چون روانشناسی و رفتارشناسی. در این مقاله سعی شده است که نقطه نظرهای پوپر در باب کتاب مورد بررسی و ارزیابی قرار گیرد.

اغلب کسانی که دربارة آرای سیاسی ابن سینا نوشته اند به طور ضمنی اعتراف نموده اند که ابن سینا، در باب سیاست و تدبیر مُدُن، اندیشة سیاسی به معنای رایج ندارد. در این میان، جیمز دابلیو موریس در مقاله ای تحت عنوان «فیلسوف ـ پیامبر در فلسفة سیاسی ابن سینا» نگاهی متفاوت به فلسفة سیاسی ابن سینا دارد که تقریباً در تعارض کامل با دیگر دیدگاه های مطرح در این باب است. موریس معتقد است که از نظر ابن سینا فلاسفه ...

بهاءالله، اولین رهبر بهائیان، از منابع اسلامی برای اثبات عقائد خویش در کتاب های گوناگون به خصوص در کتاب ایقان استفاده کرده است. این تحقیق با تقسیم بندی موضوعی آن کتاب در سه فصل، به بررسی آیات و روایات استفاده شده در آن می پردازد. در ابتدای هر بخش تلاش شده تا ادّعاهای وی روشن شود. سپس پاسخ های نقضی به آن ها با استفاده از کتاب های تأیید شد? بهائی در صورت یافتن، مطرح شده اند. آنگاه اصل آیات و روایا...