إن من یطلع علی الشعر الجزائری المعاصر، یدرک أن ثمه اصواتاً متمیزهً، لم تجد العنایه لتُصقل، فترسم للجزائر مشهداً شعریاً جزائری الروح، و إن الکتابات التی أخذت تسعی نحو ذلک سعیا حثیثا کثره، لکی تُسمع القارئ العربی صوت الجزائر الشعری بکل ما فیه من خصوصیه و ابداع و تمیز. أهمیه الموضوع تکمن فی البحث فی التجربه الشعریه الحداثیه الجزائریه، التی تظل تجربه فتیه مقارنه بنظیرتها فی المشرق، مع ذلک أبدت تجاوبا حسن...

اندیشه تأسیس دولت مقتدر مرکزی پس از انقلاب مشروطیت (مطالعه موردی: اندیشه های ملک الشعراء بهار) دکتر محسن خلیلی  تاریخ دریافت: 26/10/86 دکتر عباس کشاورز شکری تاریخ پذیرش: 20/01/87 چکیده محمدتقی بهار، «مالک ملک سخن» نامیده شده است. ادیبی گران مایه که در دوران معاصر، نماینده سترگ «نظم قدیم» بود. وی تنها یک ادیب و شاعر نبود بلکه افزون بر پژوهش های ادبی، کوشش های سیاسی و اجتماعی بسیاری نیز انجام ...

لو ألقینا نظرةً علی الماضی البعید لوجدنا أن نزعة الاغتراب کانت مستشریة فی النفوس منذ القدم، وهی تُروی المغامراتِ الطریفةَ التی کانوا یقومون بها المهاجرون لکی یشفوا غلیلهم المتعطش إلی اقتحام المجهول. والمهاجرة أمرٌ طبیعیٌ بین البشر عرفتها أقدم الشعوب، وذلک یوم أراد الإنسان الانتقال من مقرٍّ إلی آخر سعیاً وراء المادّة والغذاء؛ علی سبیل المثال لقد اعتاد اللبنانیون علی المهاجرة ومغادرة البلاد؛ إذ لدیهم حبّ ال...

نقد ادبی که شاخه ای از ادبیات بشمار می آید، دانشی است که به شرح ارزیابی و داوری پیرامون آثار ادبی می پردازد. ادب عربی از دیرباز با نوعی «نقد ادبی» آمیخته بوده است. در این میان «تاریخ ادب قدیم عرب» به جهت داشتن پیشینه ای گرانقدر، سرشار از معلومات و دانستنیهای ادبی و انتقادی است. ابن سلّام از راویان و منتقدان قدیم عرب است که با نوشتن کتاب «طبقات الشعراء» تاریخ ادبیات فارسی و نقد ادبی را در ادب عرب...

تموز اسطوره احیاء و تجدید حیات است و نزد شاعران معاصر عرب نماد بازگشت به گذشته شکوهمند پس از دوره واپس گرایی است.عده ای از شاعران معاصر عرب از دهه پنجاه به بهره گیری از منبع غنی اسطوره بویژه اسطوره تموز روی آوردند که به شاعران تموزی "الشعراء التموزیون" معروفند. از جمله بدر شاکر سیاب و خلیل حاوی و ادونیس به همراه جبرا ابراهیم جبرا و یوسف الخال ، که این دسته از شاعران برای تفسیر نماد تموز در شعر ...

إنّ البحر لم یحظَ بنصیب وافر من الشعر العربی القدیم، ذلک أنّ الشاعر العربی القدیم لم یتجاوز الصورة والشکل فی حدیثه عن البحر، ولم ینفذ إلى أعماق مکنوناته لیکتشف أسراره. فقد اقترن البحر عند من ذکروه ـ فی غالب الأحیان ـ بالإرهاب والابتلاع والهلاک والإزباد والموج والهدوء والصفاء والهدیر والزرقة، والجود والکرم والسعة والعظمة وما یشبه‌ها، أو وصف رکوبهم و رحلاتهم فیه و معارکهم البحریة والسفن والأساطیل. ب...