پس از حمله ناپلئون به مصر و به دنبال آن تأثیرات متعدّدی که در حوزه سیاسی و اجتماعی بر سرزمین های عربی و بویژه مصر داشت، جلوه های تازه ای در حوزه ادبیّات ظهور کرد. در پی ارسال هیئت های مختلف به کشورهای اروپایی و مطالعه آثار نقدی و ادبی ادبایی چون گوته و وردزورث و بایرون، نگاه تازه ای به نقد ادبی در میان ادبای نوگرای عرب چون عبدالرّحمن شکری رواج یافت. شکری سه سال را در انگلستان به بررسی شعر و نقد ار...

إعجاز القرآن واحتواؤه علی کل شارده ووارده کان موضوعا طالما اشتغل به الباحثون وراح یتدبر فیه الحازمون لکی ینفضوا غبار الشکوک الذی غطی وجه الحقیقه. فالدراسات التّی قام بها الباحثون غالبا ما تکون فی إطار البلاغه أوالمباحث التفسیریه ولم تکن ترنو إلی ترسیخ إعجاز القرآن الکریم فی القلوب علی حد ذاتها بل هی فی سیرها النقدی التحلیلی أکدت علی إعجازه بشکل غیر مباشر.   فهنالک مدارس نقدیه حدیثه من السریالیه ...

لقد حظی البحث عن الموتیف باهتمام واسع فی النقد الأدبی الأوربی باعتباره عنصراً فعالاً فی النقد و تحلیل النصوص الأدبیه. و اصل کلمه "الموتیف" فرنسویه، و تعنی فی الأدب الفکره الرئیسیه أو الموضوع الذی یتکرر فی النتاج الأدبی أو المفرده المکرّره أو الحافز و الباعث. و الموتیفات فی شعر الشاعر تحمل دلالات و ایحاءات وثیقه الصله بنفسیه الشاعر و توجهاته و آرائه. ومن یتصفّح دواوین الشاعر العراقی یحیی السماوی س...

إن هذا البحث هو محاوله لإلقاء الضوء الساطع علی المنجزات الأدبیه للشاعر "الشرقاوی" فی ظل قله الکتابات و البحوث حول منجزات هذا الشاعر العملاق فی وقت کان فیه هذا الشاعر من الداعین إلی فکره "الإشتراکیه الإسلامیه" و العداله الإجتماعیه ، و تنبأ بمستقبل وضاء بعید عن الظلم و التعصب. تناولت فی هذا البحث تحلیل العناصر الأساسیه فی مسرحیتی "الحسین ثائراً " و " الحسین شهیداً" للشاعر و الکاتب المصری "عبد الرح...

الموضوع : إنَّ الخوض فی أعماق شخصیه سعدی الأدبیه واکتناه الصوره الکلیه للأثر العربی فی أدبه لا یتحققان بصوره کلیّه عند تناول نتاجه الفارسی فحسب، بل بدراسه نتاجه المتمثّل فی أشعاره العربیه جنباً إلی جنب دراسه نتاجه الفارسی. ومن بین باقه أشعاره العربیه اخترنا قصیدته الرائیه فی "رثاء بغداد" و هی من أروع ما کتب علی الإطلاق، فنیّاً أو شعریاً أو عاطفیاً أو بکل المقاییس. وهی من ناحیه أخری من أطول قصائده، سو...

إختلفت الأقوال فی نسبه لفظه الرومانسیه و اشتقاقها اللغوی. ولکنها علی الأرجح، مأخوذه من جذرها الأصلی «roman» بمعنی القصه الخیالیه الطویله أو إحدی قصص المخاطره و المغامرات التی سادت فی القرون الوسطی، شعراً أو نثراً. أصبحت الرومانسیه فی نهایه القرن الثامن عشر و بواکیر القرن التاسع عشر مذهباً أدبیاً من خصائصه البارزه أنَّه یثور علی القدیم و التقلید و یقدم القلب علی العقل و یقدِّس الحریه و یهتم بالخیال و ال...

فقد اتسمت الحیاه الإنسانیه بکثیر من التناقضات ، فالموت یطارده الحیاه ، والعدل یواجه الظلم و کل هذه المشاعر الإنسانیه عبر عنها الشعر العربی اصدق تعبیر ، فالشعر الإسلامی له اهمیه کبیره ، إذ هو المعین الثر الذی یبین لنا مدی تأثیر التعالیم الإسلامیه فی تلک المجتمعات وایضاً مدی تأثرها بتلک التعالیم الرفیعه . فیعد القرآن الکریم من أهم المصادر التی استفاد منها شعراء العرب فی إغناء تجاربهم الشعریه ، لأ...

الرموز هی إحدی العناصرالفاعله التی ساهمت فی تشکیل البنیه الفنیه والجمالیه العامه للقصیده الفلسطینیه المعاصره، کما ساهمت بقوه فی عملیه التطور الداخلی للقصیده،ووفّرت للشاعر المبدع حلاً أمثل لمعالجه أوضاع واقعه بعیداً عن کل رقابه صارمه،أو حساسیه تودی بصاحبها للسجن وإعتقال کلمته. فکان الشاعر الفلسطینی منذ عهد الإستعمار مروراً بإحتلال فلسطین علی ید العدوّ الصهیونی یقاتل بالکلمه الصادقه مع الثوار،ولکی تکو...

الملخّص هذه الرساله معنیه بـ « دراسه المضامین الحکمیه فی دیوان أبی الفتح البستی » اعتماداً علی المنهج الوصفی التحلیلی إلی جانب المنهج الإحصائی. و قد تألّفت الدراسه من ثلاثه فصول: أمّا الفصل الأوّل فیعالج معنی الحکمه فی اللغه و الاصطلاح، ثمّ الحکمه فی القرآن و السنّه، ثمّ أقسام الحکمه و أهمّیّتها، ثمّ یتطرّق إلی الشعر الحکمی و ارتباطه بالشعر التعلیمی و الشعر الغنائی، کما یدرس الفرق بین الحکمه و المثل، و ب...