این مقاله سعی دارد نشان دهد بدل پوشی به مثابه امری نمایشی، چگونه قادر است نشانه-های تثبیت شده بوسیله ی ایدئولوژی را به چالش بکشد و در جهت نیل به این مقصود نمونه های بدل پوشی در افسانه های آذربایجان بررسی شده اند. ابتدا برای تبیین روش و نظریه های بنیانی مقاله، ایدئولوژی و روند طبیعی سازی مورد مطالعه قرار گرفته اند و آرای آلتوسر راهگشای این مسیر بوده است. سپس، نظر وی مبنی بر وقوع واکنش هایی بر ضد...

نقاشی واق در حقیقت اصل ششم هنر نگارگری و کتاب آرایی ایران است که تقریباً از سده ششم هجری وارد هنر کتاب آرایی ایران گردید. این نقاشی ترکیبی از عناصر گیاهی و شاخ و برگ های گل ها و صورتک های انسانی و حیوانی است و بیشتر در حواشی نسخه ها، روی جلدها، حواشی نگاره های تک برگی و غیره از آن استفاده می کردند. منشأ پیدایی این نوع نقاشی و بویژه عنوان آن موقوف به افسانه ای درباب درختی در جزایر واقواق است که م...

گرگویل ها، مجسمه های قرار گرفته در بخش بیرونی کلیساهای قرون وسطی بوده که دارای اهداف تزئینی و کاربردی هستند، موجودات افسانه ای که بر اساس کاربردشان در معماری، به عنوان آبراه استفاده شده و نیز به لحاظ ظاهر هراس آورشان، دارای مفاهیم شر و اهریمنی بوده و به همین د لیل در بیرون از کلیساها قرار گرفته اند. این هیولاها در اعتقادات مسیحی قرون یازدهم و دوازدهم میلادی تاثیر بسزایی گذاشته اند. گرگویل ها به...

افسانه روایتی شفاهی است که در طول زمان سینه به سینه نقل می شود و مفاهیم و مضامین گوناگونی از جمله عناصر اجتماعی را در بر دارند و البته در هر سرزمین رنگ محلی و بومی را به خود می گیرد. مطالعه جامعه شناختی فرهنگ عامه، به ویژه افسانه با توجه به ارزش های آن، ضروری به نظر می رسد. مازندران سرزمین افسانه هاست که از دیرباز در متون گوناگون ادبی زبانزد است. افسانه های مازندرانی (البته به معنای امروزی) باز...

افسانه‌ها به‌طور کلی در زندگی و ادبیات هر قوم و ملتی دارای اهمیت و شایستۀ مطالعه است. در کولاب و منطقه‌های دیگر سرزمین ختلان نیز افسانه دارای جایگاه ویژ‌ه‌ای بوده و توجه محققان را به‌منظور گردآوری فولکلور مردم این منطقه برانگیخته است. نگارندۀ این مقاله نیز چند سالی است که به گردآوری مواد فولکلوری مشغول بوده و در طی سال‌ها تحقیق و براساس دیده‌ها و پرسش‌ها به این نتایج دست یافته است: 1. افسانه هم...

ایزدبانوان ایرانی همچون آناهیتا به دلیل حضور پرقدرت خود در ادوار تاریخی کهن و همچنین دنیای اساطیری و نیز با داشتن بن‌مایه‌هایی از کهن ‌الگوی مادر کبیر توانسته‌اند در عرصه‌های مختلف ذهن بشری به حیات خویش ادامه دهند. افسانه‌های عامیانه ایرانی که برگرفته از ذهن ناخودآگاه مردم هستند، بستر بسیار مناسبی برای ادامة حیات ایزد بانوان ایرانی در طول تاریخ شده‌اند، به طوری که با تحلیل این افسانه‌ها می‌توان...

پژوهش های نشانه شناختی و نمادین در افسانه ها، راه های تازه ای برای تحقیقات ادبی و اسطوره شناسی می گشاید. نشانه ها در افسانه ها معمولاً همان نمادها دانسته می شوند؛ زیرا در افسانه ها نشانه های شخصی را نمی توان سراغ کرد. افسانه های مازندران نشانه هایی دارد که گاه همانند افسانه های دیگر است و گاه ویژه ی خود این سرزمین به شمار می رود؛ برای نمونه: عناصر طبیعی آن چون گیاهان و حیوانات، به گونه ای بومی آ...

  با­­­ بررسی و نگرشی عمیق در میان رمان­ های معاصر ادب فارسی، به عناصر و مضامین نابی دست می­ یابیم، که هر یک به دلیل برخورداری از مولفه­ های منحصر به فرد، داستانی، طیف وسیعی از روابط و مناسبات گوناگون را به خود اختصاص می­ دهند. در این میان رمان «دل فولاد» منیرو روانی­پور به دلیل برخورداری از مناسبات اجتماعی و فمینیستی و نقب زدن به لایه ­های پنهان ذهن زنان از من...