درشاهنامه فرزانه بزرگ، فردوسی توسی، ازنام کسان در داستان ها بسیار یادشده است، این نام ها گاه اشاره به سرزمین و گاهی ، تیره هایی از مردمان و زمانی اشاره به دوره هایی از تاریخ ایران و جهان باستان و یاجنبه های دیگر دارد.یکی از این نامها«جانوسپار» یا «جانوشیار»است که در داستان جنگ اسکندر به نام کشنده دارا از آن یاد شده است که در این جستار به آن می پردازیم.

منظومه های داستانی نظامی از حیث وجود شخصیت های قوی و ماندگار برجستگی قابل توجهی دارند. هدف این پژوهش بررسی شیوه هایی است که نظامی در شخصیت پردازی به کارگرفته است. بدین منظور سه تن از شخصیت های داستانی او: خسرو، بهرام و اسکندر – که در مقام شهریاری نقطه اشتراک دارند- انتخاب شده اند. تعمد در انتخاب سه شهریار، به منظور رسیدن به این نکته بوده که آیا نظامی در پرداخت شخصیت قهرمان داستان های خود یک الگ...

پایان نامه حاضر که با عنوان «بررسی مسئله هلنیسم در ایران عهد اشکانی247پ.م-224م» تحقیق و نگارش شده، به بررسی تاثیر و نفوذ فرهنگ و تمدن یونانی در بخش های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و هنری در عصر اشکانی می پردازد. هلنیسم به معنی مجموع تمدن و فرهنگ یونان است، که در دوره تاریخی گسترش آن را تا سال 30 پیش از میلاد نوشته اند. آنچه مسلم است، اسکندر با اقدامات مهم و سازنده ای که در ایران انجام...

در میان کهـن الگوهای اساطیری ـ با وجود تمام پیچیدگی ها و گوناگونی ـ نوعی هم خوانی و نزدیکی در بُن مایه های اصلی دیده می شود که بررسی تطبیقیِ این روایات را ممکن می کند. در میان این کهن الگوها، موضوع پرورش برخی از شخصیّت های اساطیری توسّط حیوانات و موجوداتِ اسطوره ای، جای گاه و اهمّیّتی ویژه دارد. بررسیِ دقیق روایات اساطیری، مشخّص می سازد که در آغاز، انسان و حیوانات با هم و چون هم می زیستند و چه بسا بسیار...

چکیده دوره ی صفوی یکی از ادواری است که به دلیل تمرکز قدرت دینی و سیاسی، بعد از مدتها آشفتگی در ایران، دارای اهمیت بوده است و به تبع آن تاریخ نگاری آن دوره که منعکس کننده ی قدرت پادشاهان می باشد از اهمیت خاصی برخوردار است و درباری بودن اکثر مورخان از جمله مورخان دو اثر مورد نظر این رساله (قاضی احمد قمی و اسکندربیگ منشی) باعث تأثیرپذیری آنها از فضای سیاسی آن عصر شده و در عین حال عامل آگاهی کامل ...

  در پژوهش‌های صورت‌گرفته درباره‌ی روابط ایران و چین، سرآغاز تماس فرهنگی بین ایران و چین با سفر جانگ چیان به سرزمین‌های غرب امپراتوری هان در سده ­ ی دوم ق.م، هم‌زمان دانسته شده است. پیش از اکتشافات جانگ چیان در مناطق غربی آسیا در اواخر قرن دوم ق.م، فرهنگ ­های ایرانی و هلنی با فتوحات و اقدامات شاهنشاهان هخامنشی و اسکندر به‌طور گسترده‌ای انتشار یافته بودند. این فرهنگ‌ها توسط هخامنشیان، یونانیان و...

پادشاهان هخامنشی بر بزرگ‌ترین امپراطوری عصر باستان حکمرانی می‌کردند و برای برقراری امنیت داخلی و هم‌چنین حفظ مرزها و ثغور آن نیاز به امرا و والیانی داشتند تا آنان را در این امر مهم یاری دهند. به‌طور معمول این امرا و حاکمان از میان طایفه یا خاندان هخامنشی انتخاب می‌شدند. ازجمله این مقامات‌، بسوس بود که از طرف شاه هخامنشی به مرزداری و والی‌گری باختر منصوب شد. با حمل? اسکندر به شرق، شهربان باختر، ...

کمال‌الدین بهزاد یکی از مهم‌ترین نگارگران ایرانی است. بهزاد در آثارش آموزه‌های دینی و همچنین داستان‌های کهن را به تصویر کشیده است. عرفان اسلامی نیز یکی از درون‌مایه‌های موردتوجه بهزاد است. نگاره‌‌ «اسکندر و زاهد» که در این پژوهش موردبررسی قرارگرفته است، از اسکندرنامه یا شرف‌نامه حکیم نظامی گنجوی اقتباس شده است. مهم‌ترین پرسش این پژوهش چگونگی انتقال درون‌مایه‌‌ عرفانی به زبان تصویری بهزاد است. ب...

شهر باستانی قم، که احیای آن را بعد از آن که به دست اسکندر ویران شد به قباد ساسانی نسبت می‏دهند، به سال 23 قمری، به دست اعراب فتح شد. با مهاجرت گسترده‏ی شیعیان به قم در پایان سده‏ی سوم این شهر، به شهری شیعی مذهب بدل شد و این تحول مذهبی موجب شکوفایی آن شد. در مقاله‏ی حاضر ضمن اشاره‏ای گذرا به موقعیت جغرافیایی و جغرافیای تاریخی قم در عهد باستان و قرون اولیه‏ی هجری، به چگونگی فتح این شهر توسط اعراب...

شهر باستانی قم، که احیای آن را بعد از آن که به دست اسکندر ویران شد به قباد ساسانی نسبت می‏دهند، به سال 23 قمری، به دست اعراب فتح شد. با مهاجرت گسترده‏ی شیعیان به قم در پایان سده‏ی سوم این شهر، به شهری شیعی مذهب بدل شد و این تحول مذهبی موجب شکوفایی آن شد. در مقاله‏ی حاضر ضمن اشاره‏ای گذرا به موقعیت جغرافیایی و جغرافیای تاریخی قم در عهد باستان و قرون اولیه‏ی هجری، به چگونگی فتح این شهر توسط اعراب...