وجود انواع شرور در جهان هستی همواره دستمایۀ ملحدین برای نقد عقلانیت خداباوری بوده است. در میان پاسخ­های مختلفی که از سوی خداباوران به مسألۀ شر داده شده است، نظریۀ عدل الاهی غایت­شناسانۀ سوئین­برن، فیلسوف دین معاصر انگلیسی، از اهمیت خاصی برخوردار است. وی در این نظریۀ عدل الاهی ادّعا دارد که نظریه­اش نه تنها می‌تواند به اِشکال شرّ اخلاقی پاسخ دهد، بلکه اِشکال شرّ طبیعی را نیز می‌تواند از میان بردارد. ...

انسان‌شناسی از مهم‌ترین مباحث جهان‌بینی است. انسان‌کامل واسطه بین حق و خلق بوده و شناسای جهان، خدا و خود است. نظریه انسان‌کامل از اصلی‌ترین مباحث عرفانی است. هرچند محققان پیدایی این نظریه را به دوران قبل از ابن‌عربی مربوط دانسته‌اند، اما وی آن را همچون سایر موضوع‌</stro...

چکیده : قرآن کریم کتاب هدایت انسان به سوی سعادت و کمال است. و یکی از شناخت های لازم برای رسیدن به سعادت و کمال، شناخت باری تعالی و نام ها و اوصاف اوست. ذکر نام های خداوند در قرآن نیز در راستای همین هدف کلی بوده است. اسماء الهی به صورت های گوناگونی در قرآن ذکر شده اند. در این رساله، دسته ای از اسماء الهی مانند « السَّمیعُ الْبَصیرُ » و « الْعَزیزُ الْحَکیمُ » که پشت سر هم ذکر شده اند، اسماء متوالیه الهی نا...

ابن­عربی بر مبنای وحدت وجود، تعریف صوفیان از توبه را نقادی کرده است. از نظر وی هر فعلی از هر موجود ـ اگرچه خطا محسوب گردد ـ فعل خداست. نسبت دادن افعال به غیر خدا خطا است و باید از آن توبه کرد. از آنجا که فاعل حقیقی خداست، توبه به معنای مشهور شرک خفی است؛ زیرا لازمة آن فرض وجود گناه ـ یعنی فعل انسان ـ است که مقتضای اثبات هستی انسان در مقابل هستی خداست. پس توبة حقیقی، برائت جستن از استقلال در هست...

چکیده اعلام از جمله واژگانی است که شاعران پهنه ی ادب فارسی ، به ویژه شاعران عارف مسلکی چون عطار نیشابوری با آن تصویر ساخته اند و مضمون های نو آفریده اند . این پایان نامه با عنوان « تصویرسازی و مضمون آفرینی در مثنوی های الهی نامه ، منطق الطیر ، مصیبت نامه و اسرارنامه ی » عطار نیشابوری ، تصویر و مضمون را در این مثنوی ها بر پایه ی اعلام اساطیری ، دینی ، تاریخی و طبیعی بررسی کرده و بسامد آن ها را...

در کلیسای ارتدکس هدف عارف مسیحی از سلوک، شهود و رسیدن به مرتبۀ خداگونگیاست. در هنگام شهود، قوا و تجلیّات خدا برای سالک، مشهود و در عین حال ذات خدا،نامشهود و وصف ناشدنی است . از این رو، در الاهیات کلیسای ارتدکس خدا به دو صورتنور و تاریکی نمادپردازی شده است . آموزۀ خداگونگی، به معنای رسیدن به شباهت الاهیو دریافت موهبت تشبّه به خدا و اتّحاد الاهی، نقطه محوری الاهیات و عرفان مذهبارتدکس است که با آموزۀ...

شناسایی صفات خداوند مشکل و محتاج به دقت و احتیاط فراوان است چون نخستین شرط شناسایی صفات او نفی تمام صفات مخلوقات از آن ذات مقدس و تشبیه نکردن او به هیچ یک از موجودات محدود عالم طبیعت است. در قرآن 204 واژه اسماء و صفات خداوند به انحای مختلف و اشکال گوناگون جمعاً به تعداد 5781 بار مندرج است، البته اسامی و صفات دیگری در روایت ها و ادعیه ی مأثور رسیده که بعضی، آنها را 99 اسم و صفت ذکر کرده اند. که ب...

زبان­شناسی دینی خواستار کشف رازهای زبان الاهی است که در قالب زبان بشری بیان شده است تا از این طریق، هم بتواند به سؤالات زیادی در مورد نحوه­ی نزول کلمات الاهی، چگونگی حفظ معانی کلمات در عالم علوی و عالم سفلی و ... پاسخ دهد و هم در مورد راه­یابی به فحوای اصلی متون الاهی که همان نظر شارع مقدس است، به حقایقی دست یابد. در راستای فهم «زبان قرآن کریم»، شناخت نظریات ملاصدرا و قاضی سعید قمی از اهمیت به­...

چکیده انسان ها در مسیر زندگی خود، افعال زیادی را انجام می دهند و برای توجیهِ کرده خود که آن را به چه نیتی انجام داده اند، دست به توجیهات مختلفی می زنند. اینکه به چه نیتی انجام داده و ما چه قضاوتی از اعمال و افعال آنها داریم یک بحث است و اینکه افعال جزءِ کدام یک از افعال اخلاقی (خیر یا شر) است یا نه، بحثی دیگر و به نیت و خواستگاهِ کننده کار بستگی دارد. انسان ها افعال خود را به نیت و انگیزه رسیدن ب...