فلسفه سیاسی اسلامی از دیرباز مورد توجه محققان و پژوهشگران علوم انسانی قرار گرفته است. مقاله حاضر در این راستا، به رشته تحریر درآمده است. نویسنده با پرداختن به مهم‏ترین آموزه‏های فلسفه سیاسی اندیشمندانی از قبیل کندی، بلخی، ابوبکررازی، ابوحاتم رازی، اخوان الصفا، مسکویه، راغب اصفهانی، غزالی، ابن سینا، ابن باجه، ابن طفیل، ابن رشد و ابن خلدون، در صدد است تا نحوه شکل‏گیری فلسفه سیاسی اسلامی و سنت‏های...

پدیده¬ی وحی که یکی از پایه¬های اساسی ادیان توحیدی است به سبب نقشی که در عرصه¬های گوناگون زندگی بشر دارد، همواره مورد توجه اندیشمندان بوده و از جهات متفاوت مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. در این میان تبیین منشأ لفظ و معنای وحی به سبب برخی از مسائل مطرح شده در عصر جدید، از جایگاه ویژه¬ای برخوردار است. می¬توان یکی از مهم¬ترین این¬ مسائل را غیر وحیانی دانستن الفاظ وحی دانست که به واقع تکرار دعوی...

افزون بر بررسی های تاریخی، سه خوانش از اندیشه سیاسی فارابی صورت پذیرفته است: یکی در نسبت اندیشه این فیلسوف با تفکر یونانی، دوم در نسبت میان فلسفه و دیانت و به‏ویژه دین اسلام و سوم، توضیح اندیشه فارابی در نسبت با بحران( هایی) که فارابی با آن روبه‏رو بوده است. بر این سه خوانش دو نقد وارد است: خوانش اول و دوم، خوانش هایی تفسیری هستند که عنصر هویت و تمایز «خود و دیگری» بر وجه علمی آنها سایه افکنده ...

جریان اندیشگی سیاسی در تاریخ و جهان اسلام و ایران به ویژه در اوج شکوفایی یعنی از قرن دوم تا هشتم هجری دارای نگرش ها و گرایشات گوناگون بوده است.به یک اعتبار اهم گرایشات عمده و اصلی در این دوره عبارتند از گرایش فلسفی سیاسی فقهی سیاسی علمی(اجتماعی) سیاسی و مدیریت عملی سیاسی یعنی کارگذاری سیاسی یا سیاستگزاری.هر یک ازاین گرایشات با موضوع و منظر خاص ماهیت مسائل ویژه خود را داشته و منابع و آثار و نیز ...

فهم فلسفۀ خاتمیت پیامبر اسلام (ص) به بررسی دقیق چند مسئلۀ مهم، یعنی تبیین ماهیت قرآن به مثابۀ معجزۀ جاوید، معنای بلوغ فکری مردم عصر ظهور اسلام، چیستی و کارکرد اصل امامت و درنهایت معنای جامعیت و کامل بودن اسلام منوط است. برای این منظور، ویژگی های منحصر به فرد قرآن به مثابۀ معجزۀ جاوید در مقایسه با معجزات پیامبران دیگر مورد نظر است. همچنین، به اهمیت بلوغ نسبی، نه بلوغ عقلی کامل، بایستی توجه داشت؛...

این نوشته به منظور بررسی هنر و زیبایی در منابع اسلامی تهیه شده است و شامل یک مقدمه است که به توضیحاتی پیرامون مفهوم هنر و تعاریف ارائه شده از هنر می پردازد و سه بخش، در بخش اول دیدگاه های مختلفی که در مورد هنر مطرح است و عمده آن سه دیدگاه بازنمایی، فرانمایی و فرم است، را بررسی می کند و اشاره به دیدگاه چهارم که همان نگرش اسلامی است نیز دارد.در فصل دوم، آرا و نظرات تعدادی از فلاسفه و متفکران حوزه...

تلاش برای ایجاد فلسفه ای هم افق با دین اسلام از دغدغه های دیرین دانشمندان مسلمان می باشد. فعالیتهای گسترده ای که فلاسفه ی مسلمان از همان ابتدای آشنایی جهان اسلام با فلسفه انجام داده اند و امروزه در حال گسترش آن می باشند به وضوح این درگیری فکری فیلسوفان مسلمان را نشان می دهد. مسایل فلسفه ی اسلامی هرچند قرن های مدیدی است که موضوع مطالعات گسترده ی علمای مسلمان است لیکن هویت خود فلسفه ی اسلامی تا ب...

بیشتر مباحث این شماره ناظر به «فلسفه سیاسی سنتی در جهان اسلام» است. اهمیت این گونه مباحث، از این لحاظ است که گفت و گو بین گذشته و حال، و اکنون و آینده، لازمه اندیشه و زندگی سیاسی است. بررسی مشکلات سیاسی گذشته در ساحت نظریه، شاید بتواند زمینه‏ای بر تأمل فلسفی در مشکلات امروز و آینده جامعه اسلامی تدارک نماید. درک این تجربه تاریخی که چگونه اندیشمندان گذشته ما با فلسفه سیاسی یونانی مواجه شده و گزین...

نویسنده در این مقاله در پی اهمیت و ضرورت مقولة غایت و غرض داشتن کردار و گفتار، در صدد اثبات هدف و حکمت برای افعال خداوند در جهان تکوین و تشریع است. از ثمرات این بحث می توان به فلسفه دار شدن احکام در اسلام و فواید مثبت مترتب بر آن اشاره کرد. در ابتدا با توضیحات مختصری اشاره به اهمیت و جایگاه و نقش فلسفة احکام در اسلام شده و در ادامه با اشاره به اقوال دانشمندان اهل سنت و رد اقوال منکرین تعلیل افع...