درمیان آثار ایبسن که در ایران شناخته شده اند‘ دشمن مردم بیشتری خواننده و بیشتری مخاطب تلویزیونی و تئاتری را داشته است. در میان شمار زیادی از این گروه‘ گونه ای برداشت تحسین آمیز از ‹‹قهرمان›› این نمایشنامه دیده می شود که بسیار بحث انگیز است که این خود نشانگر خوانش های یک سویه نگر منتقدان یا کارگردانان این اثر است. در این گفتار‘ نویسنده سرچشمه چنین برداشتی را آرمانخواهی و قهرمان پرستی نهفته در رم...

در داستان های منثور عامیانه، زنان نقش هایی گوناگون برعهده دارند. در مقایسه با نقش منفعل و تزیینی زن در ادبیات رسمی و غنایی؛ نقش زنده، پویا، اثرگذار و گاه محوری زن در قصه های عامیانه تأمل برانگیز است. زنان فعال با شخصیت مثبتشان، آغازگر عشق، عیارپیشه، یاور قهرمان، پاسدار آزادی و آبروی خویش، جنگجو، طبیب و پرستار قهرمان، مخالف ازدواج اجباری، ثابت قدم در عشق، اهل مکر زنانه، فداکار، مهربان، خردمند، گ...

بهرام بیضایی را می‏توان از دهۀ چهل تاکنون در زمرۀ معدود نویسندگان صاحب سبکی منحصر به خود دانست که نامش بیش از هر چیز با نمایشنامه و فیلمنامه پیوند خورده است. این پژوهش در چارچوب نظری «الگوی سفر قهرمان مؤنث» مورین مرداک به بررسی سه فیلمنامۀ سگ‏کشی، اشغالل، و حقایق یرباره لیلا یختر ایریس می پردازد. نظریۀ مرداک نگاهی نو به مدل جوزف کمبل برای سفر اسطوره‏ای قهرمان به شمار می‏آید که در آن سفر قهرمان ...

روایت شناسی داستان فرود سیاوش * مینا بهنام1 دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه فردوسی مشهد دکتر محمّدجعفر یاحقی استاد زبان و ادبیّات فارسی   چکیده رویکرد روایت شناسیدرقالبتحلیل ساختاری متون به ما امکان می­دهد تا از طریق بررسی فرم یک اثر ادبی به نظام معنایی فراسوی آن دست یابیم. همچنین از گذر بررسی ساختار و عناصر شکل دهندة روایت­ها، در آثاری که حاوی قصه­ها و روایت­های گوناگونی از یک ژ...

در قرن بیستم هم‌زمان با تحول در خوانش آثار ادبی، ­ در قرن بیستم هم‌زمان با تحول در خوانش آثار، نظریه­های روان‌شناختی، با هدف بازنمایی چگونگی تکوین شخصیت­های داستان ارائه شد؛ که از رهگذر همین فرایند؛ یکی از این نظریه­ها، نظریه­­ی کهن‌الگوی «سفر قهرمان درون» است که کارول پیرسون و هیوکی کی­مار با تلفیق آرای یونگ با نظریه­های اسطوره­شناختی، در این جهت، ارائه دادند. بر مبنای این نظریه سفر قهرمان برا...

توجه به شباهت­های اساطیر و داستان­ها، پژوهشگران را به کشف ساختارهای اسطوره­ای مشترک میان آن­ها راهنمایی کرده­است؛ الگوهایی که با تنوعی نامحدود در آثار ادبی و هنری تکرار می­شوند. «سفر قهرمان» یکی از نظریه­هایی است که به وسیله آن می توان به ساختارهای تکرارشونده در داستان­های مختلف پی­برد و به تحلیل آن­ها پرداخت. در این مقاله که از الگوی «سفر قهرمان» ووگلر برای تحلیل ساختارهای اسطوره­ای و سیر قهرم...

این پژوهش تلاش دارد با تبیین و آسیب شناسی زمینه های خلق قهرمان در سریال های تلویزیونی و نیز ارائه ی راه کارهای اولیه ای جهت خلق قهرمان در راستای برانگیختن همذات پنداری مخاطب، به این پرسش پاسخ دهد که چگونه می توان فرآیند خلق قهرمان در فیلمنامه سریال های تلویزیونی ایرانی را به شیوه ای راهبردی و کارآمد و در جهت رسیدن به نتیجه ای تاثیرگذار هدایت کرد. تولیدات نمایشی همواره در زمره ی آثاری با گستره ی...

رمز جاودانگی فرهنگ مردم در جوهره ناب تعقل و تخیلی است که پیشینه هر اقلیمی با ذوق و زیبائی آمیخته و روایتگر گویای روزها و هستی های دیرینی شده که خنکا و زلالی های حکمت دوره¬های مختلف را به بستر پرخروش اندیشه و هنر جاری ساخته است. پیشینه ملت¬ها به عنوان بخشی از دانش ملیت شناسی جوامع انسانی، از زمانهای بسیار دور همراه با کار و فعالیت های انسانهای نخستین شروع شده و پیوسته با رشد و پیشرفت آنها ارزش و...

ساختار و کارکرد اسطوره در آثار بهرام بیضایی گاه دگرگونی‌هایی می‌یابد. نمونه آن، تغییر کلیشه «قهرمان» در برخی فیلم‌های او است. اسطوره قهرمان و سفر او، همواره مورد توجه اسطوره‌شناسان بوده است؛ براساس دیدگاه و الگوی جوزف کمبل، قهرمان مرد مراحل دهگانه‌ای را در سفر رو به کمال خود طی می‌کند. اما، بیضایی با تنزل قهرمانان مرد و توجه به نقش‌آفرینی قهرمانان زن، به تغییر کارکردهای سنتی این اسطوره متناسب ب...

افسانه های عامه بخشی از گنجینه ارزشمند فرهنگ هر ملت هستند. در آذربایجان ایران افسانه ها با نام «عاشیق» پیوندی ناگسستنی دارند؛ زیرا عاشیق­ ها پردازنده تمامی داستان های آذربایجان اعم از رزمی و بزمی و یا حماسی و عشقی بوده اند. یکی از این داستان ها، داستان اصلی و کرم است که قهرمان داستان به ققنوس مانند شده است، سراسر داستان با نغمه های قهرمان جان می گیرد، اما سرانجامِ او، همانند ققنوس سوختن است و خا...