استعاره که صورت فشرده و خلاصة تشبیه­است، یکی ­از شگردهای خیال­انگیز بیان در زبان ادب است. شاعران سبک هندی به دلیل ­ایجاز و ابهامی ­که در ساختار استعاره وجود دارد، ­توجه زیادی به­آن داشته­اند. شاپورتهرانی یکی­از شاعران سبک هندی در قرن یازدهم است، که در ارائة مضامین مورد نظرش رویکرد زیادی به استعاره داشته، آنگونه که در مجموع 2166 بار از استعاره بهره برده است. از این تعداد 1613 مورد استعاره ­مکنیه...

پژوهش معنی‏شناختی حاضر با هدف ارائه تبیینی شناختی بر زیر‌گروهی از استعاره‌های بدیع با عنوان استعاره‌های «شباهت­بنیاد» در 11 جزء ‌پایانی قرآن مجید به شکل توصیفی-تحلیلی انجام شده است. حوزه‎های مبدأ و مقصد استعاره‌ها اساس تبیین شناختی بوده‌اند. استعاره‌های مستخرج، در تحقیق حاضر در 3 حوزة «زندگی اجتماعی»، «طبیعت»، و «ذهن» و در دو دسته شباهت «ظاهری» و «غیرظاهری» طبقه‌بندی شده‏اند. در شباهت درک­شده «...

تصرّف هنرمند در زبان سبب خلق تصویر می‌شود؛ این دگرگونی به‌وسیله به‌کارگیری عناصری شکل می‌گیرد که در مجرای زبان موجود و از قابلیّت‌های ذاتی آن است. هنرور با کشف و بهره‌گیری از این ابزار، در هنجار طبیعی زبان دست برده، به‌واسطۀ همین دست‌کاری، دست به آفرینش تصویر می‌زند. از این منظر، کتاب نفثه‌المصدور مشحون از تصویرسازی‌های بدیع و جذّاب است. از سوی دیگر، چگونگیِ آغاز سخن و پرداخت آن در تأثیرگذاری ا...

تأویل و فهم هر اثر ادبی بر پایۀ نظریه های جامعه­شناختی، نوعی تلفیق روش ها و ترکیب نگرش هاست؛ چنان که هم زاویه های تاریک اثر ادبی را روشن می کند و هم نظریه ها را به آزمون می گذارد. این مقاله رهیافتی است ساختاری و نشانه­شناختی و تأویلی بر داستان کوتاه «گیاهی در قرنطینة» بیژن نجدی از مجموعه داستان یوزپلنگانی که با من دویده اند که بر اساس نظریة ایدئولوژی و گفتمان قدرت نوشته شده است. ابتدا، نگارنده ...

تلاش برای بیان تعریفی مستقل از رمز و تبیین آن به عنوان تصویری خیالی جدای از دیگر صور خیال، برای هر پژوهشگر آثار ادبی و عرفانی بایسته و شایسته است. از سوی دیگر، طرح این موضوع نیز برجسته و با اهمیت است که رمز در عین رابطة بسیار فشرده با کنایه، استعارة مصرّحه، تمثیل رمزی، اضافة سمبلیک، کهن الگو، تشبیه تمثیل و نوع ادبی فابل، تصویری جدای از اینهاست. لزوم توجّه شعرا و نویسندگان به رمز، تاریخچه و انواع ...

 زن و جایگاه او در اجتماع، از مهم‌ترین و اصلی‌ترین درونمایه‌های شعر فروغ و غاده‌السمان است. این دو شاعر سنت‌شکن برای بیان رنج‌ها و محدودیت‌هایی که نسبت به زنان اعمال شده است و نیز ملموس کردن آنچه در ذهنشان برای بیان این آلام می‌اندیشیده‌اند، از استعاره‌های مفهومی بهره برده‌اند و با استعاره‌هایی چون: «زندگی جنگ است» به بیان مشکلات زنان پرداخته‌اند. استعاره‌های مفهومی یا شناختی، مفاهیم انتزاعی را...

ادبیّات پایداری از مفاهیمی مانند شهادت، ایثار، جهاد، مقاومت و نظایرآن تشکیل شده‌است که تاکنون از دیدگاه معنی‌شناسی زبان به چگونگی ایجاد این معانی پرداخته نشده‌است. از سوی دیگر، معنی‌شناسی‌شناختی، تاکنون توانسته است مبنای بسیاری از پژوهش‌های زبان ادبیّات قرار گیرد. آمیختگی مفهومی نظریه‌ای در حوزة شناختی است که فوکونیه و ترنر برای معرّفی فضاهای آمیخته مفهومی و نقش آنها در ایجاد معنی و پیوستگی معنایی...

الملخص رغم أنّ هناک خلافًا فی الآراء حول ماهیّة مفهوم التکافؤ (equivalence) وتعریفه واستخدامه، إلّا أنّه یُعتبر أحد المفاهیم المبدئیّة فی دراسات الترجمة. نظرًا لما فی النصوص من التنّوع فی الأغراض والأسالیب، فمن البدیهیّ ألا یُتّخذ التکافؤ کمفهوم کلّیّ بین النص الأصلیّ والمترجَم. إذن یجب على المترجم تحدید المستوى المطلوب والمناسب من التکافؤ عند ترجمته لنصّ خاصّ أو جزء خاصّ من النص، نظرًا لاعتبار الاستعارة کإحدى ال...

استعارة انتقادی اهداف و ایدئولوژی‌های سازندة معنای زبان را شناسایی می‌کند که راهبردی مهم، در جهت نظریة بلاغت برای مشروعیت زبانی در تحلیل‌های گفتمانی است. داستان‌های بخش اساطیری شاهنامه، از کیومرث تا کیخسرو که در طرح طبقه‌بندی زمینة ایدئولوژیک گفتمان قرار دارد، در این نوع تحلیل‌ها گنجانده می‌شود تا بتوان زیرساخت معناهای زبانی را از آن‌ها استخراج کرد. هدف پژوهش حاضر، تبیین این مسئله است که فردوسی...