سورۀ مبارکۀ اخلاص در شمار سوره های مهم قرآن کریم قرار دارد که جایگاه آن در بیانات پرگهر حضرات معصومین (ع) و نیز انظار تفسیری اندیشه وران مسلمان نمایان می گردد. این سوره دربردارندۀ نکات عمیق عرفانی در ارتباط با ذات حق تعالی است که تاکنون معرکۀ آرای بسیاری بوده است. بر این اساس، بنا به نگاه تأویل گرا و باطنی محور عرفا، فحوای مراتب سه گانۀ ذات پروردگار، یعنی غیب الغیوب، احدیت و واحدیت، در سورۀ مذک...

این مقاله با بررسی معانی مختلفی ذات و ماهیت در تفکر فیلسوفان مسلمان و با بررسی مبانی مهم فلسفه ملاصدرا ثابت می کند که ذات و ماهیت در این فلسفه رد می شود و امری قراردادی و اعتباری خواهد بود. لذا این تفکر در بحث از نحوه تحقق کلیات دیدگاهی نومینالیستی دارد و از همین رو به لحاظ معرفت شناختی تفکری نسبیت گراست و شناخت واقعیت را امری نسبی می داند. در این فلسفه، امکان شناخت ضروری و مطلق واقعیت وجود ندا...

پیشینه تاریخی پلورالیزم یا کثرت گرایی به زمان سوفسطائیان می رسد.درعصر حاضر جان هیک در حوزه مقایسه آیین مسیحیت با سایر ادیان نوعی پلورالیزم دینی را مطرح می کند. وپژوهشگران وصاحب نظران هر کدام به تفحص و تبیین این موضوع از زوایای متفاوتی پرداخته اند. حاصل کلام ایشان را البته با تفاوت هایی، در متون عرفانی نیز به نوعی می توان مشاهده کرد. از جمله پرسش های مهم در این راستا ، این است که آیین اسلام با ک...

نظریة خداناباورانة ریچارد داوکینز، زیست شناس انگلیسی، بر دو استدلال «سادگی» و «فرایند انباشتی» مبتنی است؛ بر اساس استدلال سادگی قوانین بنیادین فیزیک ساده اند و از این رو، پیدایش تصادفی و بی دلیل قوانین بنیادین تبیینی ساده است، ولی فرض وجود خالقی که طراح جهانی با چنین پیچیدگی های بسیار گسترده باشد، نظریه ای بسیار پیچیده است. بر اساس استدلال فرایند انباشتی، داوکینز بر این باور است که جهان مادی در...

این مقاله به مطالعة پنج فیلم مهم سینمای کلاسیک هالیوود می­پردازد و استدلال می کند که در دورة کلاسیک، سینمای داستانی از سلسله­ای از اصول، راهکار و قرارداد برای آغاز و ورود به فیلم­ها تبعیت می­کرد و تشریح می­کند که این اصول بر مبنای نظریات فلاسفه در باب نحوه شناخت، درک و استدلال ذهن انسان بنا شده است. این مقاله در پی اثبات این نظریه است که در این دوره، استودیوها با استفاده از فلسفه، نسبت به تدوین...

از دیدگاه هیدگر، ذات تکنولوژی جدید نوعی انکشاف است که آدمی را به تعرض به طبیعت فرا می خواند و از او می خواهد که طبیعت را در مقام منبع ذخیرهٔ انرژی نظم بخشد. در این نحو از انکشاف، وجود به محاق فراموشی می رود و خطر نیست انگاری و بی خانمانی، بشر جدید را تهدید می کند. از دیدگاه هیدگر، انسان معاصر با تأمل در ذات تکنولوژی می تواند از اسارت آن خارج شود و نیروی منجی ای را در آن بیابد. نیروی منجی بشر از ...

ملاصدرا با اثبات حرکت جوهری در صدد اثبات سیلان و حرکت در ذات و جوهر تمام جواهر جسمانی برآمده است. وی بسیاری از مطالب فلسفی خود را بر مبنای این حرکت دائمی و پیوسته در جواهر جهان بنا می کند. اما به نظر می رسد که ادله حرکت جوهری بر دو قسم اند: دسته اول ادله ای هستند که وجود حرکت در تمام جواهر جسمانی را اثبات می کنند. در این مقال، به این ادله اشاره می شود و این ادله مورد نقد قرار می گیرند. دستۀ دوم...

یکی از مسئله‌های مهم و مرتبط با اراده الهی، عمومیت اراده است. صدرالمتألهین اراده خداوند را فراگیر می‌داند و عینیت صفات با ذات، قاعده «بسیط‌‌الحقیقه» و تبیین ویژه وی از علیت، مبانی این دیدگاه او به شمار می‌روند. یکی از مهم‌ترین چالش‌های این نظریه، ناسازگاری آن با برخی آیات و روایات و نیز اختیار داشتن انسان است. ملاصدرا در پاسخ به این اشکالات، گاه براساس نظر مشهور مشی کرده است؛ اما با تأمل بیشتر ...

از نظر فعالیت سیاسی می توان انبیای الهی را به دو دسته تقسیم کرد: نخست پیامبرانی که حکومت را در دست داشتند یا درگیر فعالیت سیاسی شدند مانند حضرت سلیمان 7 و دوم انبیایی که در رأس یک نظام سیاسی قرار نگرفتند مانند حضرت مسیح 7. در باب علت این اختلاف موضع، برخی آن را به حکمت و اراده خداوندی مربوط می دانند که تفسیری درون دینی از این پدیده محسوب می گردد. دسته ای دیگر، به ویژه جامعه شناسان دین، این تنوع...

چکیده پژوهش حاضر با عنوان «بررسی نوع استدلال کودکان شش ساله در دفاع از فرضیه های ریاضی خود» صورت گرفته است. به این منظور در سه حوزه­ی­ «عدد و عملگرها»، اندازه­گیری، هندسه و تجسم فضایی فعالیت هایی در مدعای تجربی و نظری طراحی گردید. مدعای تجربی مدعایی است که کودک بتواند به صورت تجربی آن را مورد آزمایش قرار دهد. مدعای نظری نیز مدعایی خواهد بود که کودک نتواند آن را تجربه کند. گروه نمونه در پ...