جنگ تحمیلی بر خلاف آسیب های بی شمارش برجامعه، روندی مثبت و سازنده در ادبیّات معاصر ایجاد کرد. ادبیّات نیز در مقابل توانست در روند رویداد های جنگ تأثیر قابل توجّهی بگذارد. یکی از زیر شاخه های ادبیّات نوپای دفاع مقدّس، ادبیّات داستانی است. داستان متشکل از عناصری است که هرچه با مهارت و توانایی بیشتری به کار گرفته شوند، داستان تأثیرگذارتر خواهد بود. از آن جا که نویسندگان دفاع مقدّس در خلق آثار خود به دنبا...

این مقاله قصد دارد الگوی داستانی نمایشنامۀ داستان دور و دراز سفر سلطان به... دیار فرنگ را با روش فراداستان نگارانه ای که در ادبیات داستانی پسامدرن رایج شده است، مطابقت دهد. فراداستان حاصل رواج دیدگاهی در ادبیات است که در مخالفت با نحلۀ رئالیسم ادبی، می کوشد تا چارچوب ارجاع داستان به واقعیت را مورد شک قرار دهد. در این نوع از داستان، عناصر داستانی مانند طرح، شخصیت، زمان و مکان جایگزینی از واقعیت ...

تاریخ بیهقی، یکی از آفرینش­های کم نظیر ادب فارسی است که قلم توانایِ ابوالفضل بیهقی، به آن بافت داستانی بخشیده است. بیهقی، فضایِ رویدادهای تاریخی را باز می گذارد و با استفاده از عناصری چون شخصیت پردازی، گفتگو، زاویه دید مناسب، بررسی جزییات، توصیف کسان و چیزها و ... نه تنها خوانندگان را به آن فضا نزدیک می گرداند؛ بلکه ارتباطی صمیمانه، نیز، با خوانندگان برقرار می­کند. این مقاله سرِ آن دارد که با بررس...

فرهنگ، میراث ملی مردم یک کشور است که از نسل های گذشته به ارث مانده است و بزرگ ترین نیاز جامعه ی بشری و عامل اصلی پویایی و نشاط و تداوم حیات جوامع است. فرهنگ عامیانه مجموعه ی اعمال و رفتارهایی است که سینه به سینه نقل شده و به صورت تجربه به ارث رسیده است. در زبان و قلب مردم، مثل ها، باورها و اعتقاداتی وجود دارد که هر یک از آن ها پندی بزرگ در بر دارد و از آن جا که فرهنگ هر ملتی در حکم زندگی نامه ی...

در مقالۀ حاضر داستان فریدون و لیرشاه  با توجه به عناصر داستانی هر یک، مورد بررسی قرار گرفته است. منطق آشکاری که مقایسۀ این دو داستان را توجیه می کندتصمیم مشترکی است که دو پادشاه برای سرزمین خود می گیرند. در پی این تصمیم جدال ها و رویدادهایی رخ می دهد که فرجام هر یک از شخصیت های داستان را، که نکتهقابل توجه و با اهمیت دو داستان است، نمایان می سازد. این بررسی مستقل از جنبه های حماسی، اساطیری، تاری...

ادبیات کودک در متون ادبی سابقه طولانی دارد؛اما به طور خاص در قرن هفدهم در جهان غرب مورد توجه ویژه قرار گرفته است؛ در ادبیات عرب نیز در نیمه دوم قرن نوزدهم کسانی چون احمد شوقی مصری و عثمان جلال مصری به ادبیات کودک پرداخته اند؛ ولیکن کامل کیلانی)1897م-1959م( در این زمینه پیشگام ادبیات کودک به حساب می آید و نام پدر ادبیات کودک در جهان عرب را به خود اختصاص داده است. آثار وی مشتمل بر دویست قصه و نما...

اصلاحات ارضی سال 1341 یکی از رخدادهای اثرگذار در عرصه گوناگون اجتماع، اقتصاد و فرهنگ ایران به شمار می آید و بی برنامگی بیشتر در روند مدرن شدن جامعه ایران را رقم زده است. درون زا نبودن این حرکت و جنبه فرمایشی آن موجب نگاه انتقادآمیز طبقات گوناگون، به ویژه نخبگان ادیب واقع شده تا جایی که اصلاحات ارضی یکی از مهم ترین موضوعات در ادبیات داستانی واقعگرای دهه 50 ـ 1340 قرار گرفته است.این سخن با بررسی ...

مقاله حاضر به شناخت بهتر ادبیات داستانی ایران و آمریکا می پردازد. هدف آن تبیین ساختار روایتی داستان های کوتاه هدایت و فاکنر است. سه داستان کوتاه(سه قطره خون، داش آکل، سگ ولگرد) از مجموعه آثار صادق هدایت و سه داستان کوتاه(یک گل سرخ برای امیلی، سپتامبر خشک، انبار سوزی) از ویلیام فاکنر انتخاب شد؛ سپس با در نظر گرفتن ویژگی های داستان های کوتاه میزان توجه هدایت و فاکنر را به عناصر داستانی در داستان ...

داستان کوتاه به سبک امروز در ادبیات جهان سابقه ای طولانی ندارد. این نوع ادبی نخستین بار در اواسط قرن نوزدهم به ابتکار ادگار آلن پو (19) نوشته شد. در فاصله ی اندکی پس از او، گوگول (1852-1809) نیز داستان کوتاه نوشت؛ از این رو ادگار آلن پو و گوگول را پدران داستان کوتاه به مفهوم امروزی آن می دانند. پس از آلن پو و گوگول که در کنار موپاسان و تورگینف «پیشکسوتان داستان کوتاه» نام دارند، کسانی چون تورگی...

در این جستار، ساختار داستان فرود در شاهنامه و عناصر ساختاری تأثیرگذار در آن بررسی و تحلیل می شود. ساختار داستانی ماهیتی دارد که متأثر از عناصر خود، شکلی کنشی و روایی می پذیرد. نویسنده در پرتو این خصوصیات و عناصر ساختاری، چون طرح و نقشه، زاویۀ دید، کشمکش، بحران، نقطۀ اوج و گره گشایی، ساختار داستانی را پی می ریزد. به این منظور، ابتدا تعریفی از داستان و ساختار ارائه می گردد و سپس، ضمن بررسی عناصر ...