در این مقاله تلاش می شود تا بدین سوال که تنها در معدودی از آثار موحود در ادبیات انقلاب اسلامی به اجمال بررسی شده است پاسخ داده شود چرا تشیع به مثابه یک مذهب ظاهر شده در وجه ایدئولوژی در روند بسیج مردمی منجر به انقلاب ایران با اقبال عمومی روبه رو گردید و در اصطلاح فنی هژمونی یا تفوق یافت گرچه پاسخ این سوال را باید در تحولات و پتانسیل درونی اسلام شیعی از یک سو و شرایط عینی جامعه از سوی دیگر جستجو...

یکی از کهن ترین هنرهای ایرانی که همگام با موسیقی نواحی مختلف ایران و تحت تأثیر آداب، سنن، مناسک، اعتقادات، باورها و آیین های این سرزمین رشد نموده است، حرکات موزون آیینی است. تأثیرپذیری این حرکات از موسیقی، فرهنگ، تحولات اجتماعی و ادیان، در گذر زمان، ماهیتی در خور تأمل و چهره ای بدیع از آنها به وجود آورده است که به جرأت می توان گفت، مفهومی فراتر از آنچه عبارت «رقص» به ذهن متبادر می سازد، در خود ...

بیعت در ادبیات آیینی اسلام، بیانگر کارکرد مشارکت‌جویانه مردم در حکومت و به مفهوم حق حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش است که در متن حاکمیت الهی پذیرفته شده است. منظور از حق حاکمیت آن است که مردم حق دارند خود سرنوشت خویش را به‌دست گیرند. بیعت در نگاه و عمل امام علی× تناسب بی‌مانندی با جمهوریت و حاکمیت اراده ملت دارد؛ در نگاه امام علی× بیعت وسیله تحقق حکومت و نشان مقبولیت آن است. در این نوشتار ضمن تعریف...

غالبا انسان با مذهب پیوندی ، جاودانه دارد .و احادیثی وجود دارد که باید با حادثه ی عاشورا پیوندی عاطفی برقرار شود به همین علت یکی از وجوه شاعران در برخورد با قیام کربلا توجه به سوگمندی آن است . البته در ابتدا سوگ وجه غالب شعر عاشورایی است اما در دوره های بعد وجه حماسی غالب می شود . با فراهم ساختن زمینه شکل گیری شعر عاشورایی که هم ویژگی های سنتی رثا را در خود دارد و هم نوآوریهای شور آفرین در آن...

کردستان یکی از شهرهای مهم قوم آریایی و از دیرباز مهد فرهنگ و هنر ایران زمین بوده است. در جوامع ابتدایی که خبری از نشریات و رسانه های گروهی نبود، نمایش ها و خرده نمایش های گوناگونی بوجود آمدند که هدف آنها رفع احتیاجاتی مانند سرگرمی و همچنین ابزاری بودند برای بیان مفاهیم و واقعیت های زمان خویش. این نمایش ها و خرده نمایش ها در واقع به مانند دانشگاهی بودند که مردم بوسیله آنها چگونه زیستن و بهتر زیس...

گردشگری آیینی حاصل پیوند سفر با فرهنگ است. سفری که به واسطه آن انسان موفق به کشف آیین ها، اعتقادات و باورهایی می شود که در روح مکان جاری است و ریشه در فرهنگ کهن این مرز و بوم دارد. این آیین ها اکثراً وابسته به زمین و مکان هستند، به عبارتی مکان و آیین در قالب یک موجود زنده به حیات خود ادامه داده و می دهند. یکی جسم است و دیگری روح. گردشگری آیینی نوع خاصی از گردشگری فرهنگی است که آدمی را با اعتقادا...

پیوند واقعه‌ عاشورا با روح فرهنگ و اندیشه ایرانی، شعر آیینی عاشورایی را از اعتبار و اهمیت فراوانی برخوردار کرده است. واقعه‌ کربلا و مسایل آیینی عاشورایی از محورهای اصلی شعر قیصر امین‌پور است که از این رو در زمره برجسته‌ترین شاعران آیینی عاشورایی محسوب می‌شود. پژوهش حاضر به نقد زیباشناختی شعرهای عاشورایی قیصر امین‌پور در سه محور نوگرایی، تصویرپردازی و گفتمان علمی دانشگاهی پرداخته است. نتایج حاصل...

شِعریٰ در قرآن کریم، تنها یک بار یاد شده  و آن آیۀ 49 سورۀ نجم است: «وَأَنَّهُ هُوَ رَبُّ الشِّعْرَی»؛ آیه‌ای که در آن، پروردگارِ رسول اکرم (ص)  ـ رَبُّک ـ به عنوان پروردگار شِعریٰ معرفی شده است. با مفروض گرفتن این که شِعریٰ نام یک ستاره باشد ـ چنان که مفسران مسلمان گفته‌اند ـ این که چرا در میان ستارگان آسمان، اینچنین اهمیت یافته، و این که معرفی خداوند متعال به عنوان پروردگار شِعریٰ چه پیامی را می‌تواند دربرداشته باشد، ...

کلیدر، یکی از رمان های برجست? معاصر است که به دلیل پرداختن به آیین ها و سنت های بومی و محلی، جزء ادبیات اقلیمی و بومی به شمار می آید. در این رمان، بسیاری از آیین های بومی و کهن ایران و منطق? خراسان، از قبیل شبیه خوانی، پرده خوانی، شمایل گردانی، آیین های نوروزی، آیین های ازدواج و عروسی، سوگواری، آیین قلندری، آیین عیاری، آیین های مربوط به کولیان و باورهای عامه، بازتاب یافته است. این پایان نامه، آ...

سینما گاه می‌تواند چونان هنرهای آیینی به سرچشمه‌ی ازلی و ساحت متعالی هنر تعلق داشته باشد. با این نگاه، فیلم بهار، تابستان، پاییز، زمستان و دوباره بهار، ساخته‌ی کارگردان کره‌ای، کیم کی‌دوک (2003)، برای بیان پرسش‌های تأمل‌برانگیز وجودشناسانه و تعالی بخشیدن به هستی، از هنرهای آیینی در قالب استعاره، نماد و تشبیهات تصویری بهره می‌گیرد. این پژوهش که به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده است، هنرهای آیینی ...