بخش عظیمی از آسیای میانه از دیرباز جزئی از سرزمین وسیع ایران و خطه خراسان بزرگ به شمار میرفت. در این منطقه جغرافیایی  فرهنگی اقوام ایرانی و ترک با آیینها و باورهای گوناگون میزیستند که تمدن و هنری باشکوه را در دوران باستان و عصر اسلامی رقم زدهاند. با وجود مصائب بسیار که در گذر زمان به ساکنان این مرز و بوم تحمیل شد، فرهنگ آنها همچنان استوار مانده است. سلطه کمونیسم نیز گرچه فاجعهای گران بود اما نت...

یکی از ویژگی‌های رویکرد ساختارگرایی در تحلیل متن توجه به تقابل‌های دوگانه است. درحقیقت تقابل بین فرهنگ و طبیعت نوعی ساختار محسوب می‌شود، بر این اساس دو سوی این تقابل اغلب در حین اجرا در رابطۀ سیال، تنشی و دیالکتیک قرار دارند که رابطه‏ای سلبی و هم ‏ایجابی است. بنابراین، از این منظر می‌توان گفت که در آیین تعزیه، فرهنگ و طبیعت درهم آمیخته‌اند و پیوسته همدیگر را تعریف می‌کنند. تعزیه فی‌نفسه پدیده‌...

شکل، ریخت و اطوار خیال انگیز خروس در بسیاری از فرهنگ ها، صورت نمادین به خود گرفته و به مثابه یک نشان و یا وسیله ای برای بیان و انتقال اندیشه انتخاب و تصویر شده است. در باور بسیاری از فرهنگ ها، خروس، مظهر طلوع خورشید و معرّف زمان است. این پرنده، در جهان بینی مصری مظهر شجاعت، نبرد زندگی، عدالت (از آنجا که خوراکش را با دیگر مرغها قسمت می کند) ، ترصد و مال اندیشی است. خروس، در ژاپن، نماد نیایش در آی...

جوامع سنتی وفلاحتی ازلحاظ کارکرد و ساختار بر پایه اصولی به حیات مادی و معنوی خود ادامه حیات داده اند که کاملا وابسته به اصل "رویش" و تولید محصولات کشاورزی بوده است و در این بین تمامی آئین ها و باورها و جشن ها و همچنین تمامی اموری که باعث دوام و بقای این تفکرات شده است ،برپایه همین اصل یعنی رویش استوار است.جامعه زرتشتی ایرانی نیز از این قانون مستثنی نبوده و دست فراخی در امر کشاورزی و پرورش گیاها...

این مقاله که بر اساس یک تحقیق میدانی انجام گرفته است، پیرامون شناخت و بررسی یکی از شیوه-های درمان بومی ترکمن ها می باشد. شیوه های درمان بومی در میان ترکمن ها متعدد است. از پرخوانی تا دامارتوتان و «ایشانی» و برخی دیگر. این پژوهش متمرکز بر شیوه ی «ایشانی» می باشد. شیوه ی درمان «ایشانی» در میان زنان ترکمن یکی از عجیب ترین پدیده های فرهنگی است که از درون این فرهنگ برخاسته است. این آیین سبب می شود ا...

ایران آریایی مهد دین کهن مهرپرستی است؛ دینی اسرارآمیز که مرزهای فرهنگی- دینی را درهم نوردید و در سراسر جهان گسترش یافت؛ به گونه ای که عقاید رازوارانه مهریان و بسیاری از آداب و رسوم برخاسته از آن باورها به بخشی از تاریخ و فرهنگ ایران و جهان بدل گردید. بازتاب اندیشه های این آیین دیرینه در آیین زردشتی، مسیحی و حتی عرفان اسلامی به خوبی نمایان است. ردّپای ایزد باستانی مهر یا میترا، ایزد بزرگ ایرانی و...